در فهرست ترینهای جام جهانی تیم ملی ایران هم بینصیب نماند و عنوان مسنترین تیم به شاگردان کیروش رسید. میانگین تیم ملی ایران ۲۸.۹ سال است و بالاتر از مکزیک، آرژانتین و برزیل مسنترین تیم حاضر در قطر محسوب میشود. در فهرست ۲۵ نفره تیم ملی ۹ بازیکن بالای ۳۰ سال حضور دارند و جوانترین بازیکن تیم، ابوالفضل جلالی ۲۴ ساله است.
آرمن ساروخانیان: در ششمین حضور در جام جهانی امید به صعود تیم ملی بیشتر از همیشه است و تیم فعلی فرصت دارد طلسم ناکامی در مرحله گروهی را بشکند، ولی حتی در صورت این موفقیت تاریخی باز هم نمیتوان خطر این میانگین سنی بالا را برای آینده فوتبال ایران نادیده گرفت و از آن بیتفاوت گذشت.کیروش فرصت کمی برای تدارک تیمش داشت و ترجیح داد بازیکنان آشنا و باتجربهتر را به جام جهانی ببرد، ولی حتی پیش از بازگشت مربی پرتغالی خبری از حضور بازیکنان جوان در تیم ملی نبود. فهرست کیروش اشتراکات زیادی با فهرست اسکوچیچ دارد و مربی کروات هم تقریباً مرحله مقدماتی جام جهانی را با همین بازیکنان پشت سر گذاشت.
در میان بازیکنانی که فاصله کمی با فهرست نهایی داشتند، محمد محبی و مهدی قایدی ۲۳ سالهاند. صیادمنش ۲۱ ساله هم اگر مصدوم نمیشد، شانس خوبی برای حضور در فهرست نهایی داشت. امید نورافکن و میلاد سرلک که در لحظه آخر خط خوردند به ترتیب ۲۵ و ۲۷ سال دارند. در نهایت ممکن بود دو یا سه نفر از این جمع بتوانند خودشان را به فهرست کیروش تحمیل کنند که در آن صورت هم میانگین تیم ملی تغییر زیادی نداشت. کیروش باوجود کمبود وقت تلاش کرد لیگ برتر را زیر نظر بگیرد و بازیکنان مستعد را به تیمش دعوت کند، ولی نتیجه این بررسی تنها حضور سامان فلاح ۲۱ ساله بود و هیچکدام از جوانان لیگ برتر در سطحی نبودند که بتوانند برای حضور در جام جهانی با بازیکنان قدیمیتر رقابت کنند.
تیم ملی، آینه لیگ
بررسی تیمهای لیگ بیست و دوم هم کمبود بازیکن جوان در فوتبال ایران را تأیید میکند. هرچند بهترین بازیکنان ایران بازی در لیگهای خارجی را ترجیح میدهند، ولی فوتبال ایران نتوانسته جایگزینهای مناسبی برای آنها بسازد.
لوسیانو پریرای ۳۹ ساله، استنلی کیروش ۳۴ ساله، شیخ دیاباته ۳۴ ساله و گادوین منشای ۳۳ ساله مهاجمان خارجی هستند که باشگاههای لیگ برتری برای آنها سر و دست میشکنند و فوتبال ایران در سالهای اخیر مهاجمانی نساخته که هنر رساندن توپ به تور دروازه را داشته باشند. ترابی تنها مهاجم لیگ برتری حاضر در فهرست کیروش است و محبی تنها گزینه دیگری است که میتوانست با مهاجمان تیم ملی رقابت کند.
وضعیت در خط میانی هم تعریف زیادی ندارد. سعید عزتاللهی نسبت به چهار سال قبل نه تنها پیشرفتی نکرده که مجبور شده برای ادامه بازی در فوتبال اروپا به لیگ دسته دوم دانمارک برود، ولی همچنان گزینه اول بازی در پست هافبک دفاعی است. کیروش برای جبران کمبود در این پست مجبور شد سراغ امید ابراهیمی ۳۵ ساله برود و بعد از مصدومیت هافبک الوکره، علی کریمی را که بهدلیل مصدومیتهای پرشمار افت داشته به هافبکهای لیگ برتر ترجیح داد. حاجصفی، امیری، چشمی و قدوس در جام جهانی روسیه هم عضو تیم ملی بودند و نوراللهی تنها هافبکی است که در این چهار سال توانسته وارد چرخه تیم ملی شود.
خط دفاع بزرگترین دغدغه کیروش بعد از بازگشت به نیمکت تیم ملی بود و در نهایت مجبور شد سراغ همان انتخابهای قبلی برود. صادق محرمی و شجاعخلیلزاده که در جام جهانی ۲۰۱۸ غیبت داشتند، در دوره اول حضور کیروش به تیم ملی دعوت شده بودند و چهرههای جدیدی در فوتبال ایران نیستند. جلالی تنها بازیکن نسبتاً جوانی است که توانسته چشم کیروش را بگیرد و در ۲۴ سالگی حضور در جام جهانی را تجربه کند.
کمبود مدافع جوان در ترکیب تیمهای لیگ برتری هم آشکار است. استقلال برای سامان دادن به دفاعش روی رافائل سیلوای ۳۰ ساله حساب میکند و پرسپولیس پس از آزمون و خطاهای زیاد مجبور شد گولسیانی گرجی و ۳۰ ساله را جذب کند. سپاهان هم خط دفاعش را با مدافعان برزیلی و دانشگر ۲۸ ساله میچیند و فولاد هم از کولیبالی و عارف آقاسی ۲۵ ساله استفاده میکند.
تیم ملی در جام ملتها جوان میشود؟
جام ملتهای آسیا حدود یک سال بعد از جام جهانی است و تیم ملی فرصت کافی برای جوانگرایی دارد، ولی این بستگی به سیاست فدراسیون خواهد داشت که با این رویه ادامه بدهد یا بخواهد بازیکنان جوانتری را وارد چرخه تیم ملی کند. کیروش وعده داده بود که برای تورنمنت بعدی وقت بیشتری برای آزمودن بازیکنان جدید دارد، ولی سؤال اساسی این است که آیا بازیکنان جوانی که در سطح تیم ملی باشند وجود دارد و اضافه کردن آنها به قیمت افت کیفیت تیم ملی تمام نخواهد شد؟