دانشمندان با ابراز نگرانی از اینکه آنفلوانزای پرندگان در سراسر جهان در حال شیوع است که عمدتا پرندگان وحشی و طیور را مبتلا میکند و به تازگی به پستانداران نیز رسوخ کرده و چند مورد از ابتلای انسانی آن نیز گزارش شده است، میگویند اگر قرار باشد این بیماری میان انسانها شیوع یابد، چند داروی ضد ویروسی در دسترس است، اما ساخت واکسن برای آن به زمان نیاز دارد و مشخص نیست میزان تلفات آن چقدر باشد.
انبوهی از ویروسهای آنفلوانزا در سراسر جهان جمعیت پرندگان را فرا گرفته و به تازگی به پستانداران نیز رسیده است. اگر این ویروس موسوم به ظ توانایی انتشار میان انسانها را به دست آورد، ممکن است با یک بیماری همهگیر و مرگبار دیگر مواجه شویم.
در ژوئیه ۲۰۰۵ گزارشهای رسمی در مورد همهگیری ویروس H۵N۱ در مرز برخی کشورها منتشر شد. در اواخر آن ماه، روسیه و قزاقستان هم گسترش آنفلوانزای پرندگان را گزارش کردند و گفتند عامل بیماری، ویروس H۵N۱ است.در این گزارشها به مرگ چندین پرنده مهاجر هم اشاره شده بود که ارتباط میان پرندگان آبزی وحشی و پرندگان اهلی از راه منابع آبی مشترک میدانستند. این نخستین گسترش ویروس H۵N۱ در سطح بالا در هر دو کشور بود. با بررسیهای صورت گرفته، هر دو کشور پیش از این همهگیری، از این ویروس پاک بودند.
از زمان نخستین گزارشها، شیوع این ویروس در طیور موجود در روسیه که دامنه شیوع آن تنها به صورت محدود در سیبری بود، این ویروس شروع به گسترش به سمت غرب نمود تا حدی که شش ناحیه مجزای دیگر را نیز آلوده کرد.موارد ابتلای انسان به این بیماری تنها در چهار کشور ویتنام، تایلند، اندونزی، کامبوج و جدیدترین مورد در کشور اکوادور مشاهده شده است.
هفته گذشته، تدروس آدانوم گبریسوس، رئیس سازمان بهداشت جهانی(WHO) گفت که اگرچه خطر انتقال این ویروس به انسان کم است، اما نمیتوانیم تصور کنیم که این رخ نخواهد داد و باید برای هر تغییری در وضعیت موجود آماده شویم.اکنون این سوالات ترسناک در مجامع علمی پیش آمده است که آیا آنفلوانزای مرغی میتواند موجب پاندمی یا همان همهگیری بعدی انسانی شود؟ آیا انتشار ویروس از پرندگان به پستانداران میتواند انسان را در معرض خطر قرار دهد؟ آیا ما برای یک بیماری همهگیر دیگر آماده هستیم؟در طول ۱۸ ماه گذشته، بزرگترین شیوع آنفلوانزای پرندگان رخ داده و جمعیت پرندگان را در سراسر جهان به شکل قابل توجهی از بین برده است. اما اخیراً آنفلوانزای پرندگان به پستانداران نیز سرایت کرده است.
هفته گذشته، کشور پِرو از مرگ ۵۸۵ شیر دریایی خبر داد. این یعنی اینکه اگر این ویروس برای انتقال از پستاندار به پستاندار جهش یافته باشد، میتواند یک گام میانی برای انتقال میان انسان به انسان باشد. اما این تهدید چقدر نگران کننده است؟آنفلوانزای پرندگان تاکنون ۱۵ میلیون پرنده اهلی را کشته و منجر به معدوم شدن بیسابقه ۱۹۳ میلیون پرنده دیگر از اکتبر ۲۰۲۱ تاکنون شده است. این ویروس شایع از اروپا و آسیا به آمریکای شمالی سرایت کرد و پس از مدت کوتاهی به جمعیت پرندگان در آمریکای جنوبی و مرکزی گسترش یافت.اما حالا دیگر محدود به پرندگان نیست. در ایالات متحده، فهرست پستانداران وحشی که به دلیل شیوع آنفلوانزای پرندگان کشته یا معدوم شدهاند، در حال افزایش است. خرس گریزلی در ایالات نبراسکا و مونتانا، روباه قرمز در ایالت مونتانا، شش راسو و راکون در ایالت اورگان، خرس کودیاک در ایالت آلاسکا و غیره.