هنوز تابستان ۱۴۰۱ به پایان نرسیده بود که با موج کمبود داروهای آنتی بیوتیک و سرُم در کشور مواجه شدیم و همین موضوع باعث شد وزارت بهداشت مجبور شود از کشور هند، آنتی بیوتیک وارد کند.
کمبودهای دارویی در روزهایی که شاهد اجرای طرح دارویاری بودیم، با حرف و حدیثهای فراوانی همراه شد؛ به طوری که برخی این کمبودها را ناشی از سوءمدیریت در تولید و توزیع دارو میدانستند و عدهای، مصرف بی رویه این قبیل داروها را مطرح میکردند و البته در وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو، نگاهها متفاوت بود. اما، هر چه بود؛ با کمبود داروهای آنتی بیوتیک و سرُم در کشور مواجه شده بودیم.
سیدعلی فاطمی نایب رئیس انجمن داروسازان ایران، در آن مقطع زمانی، علت کمبود داروهای آنتی بیوتیک را، ناشی از اختلاف نظر تولید کنندگان با سازمان غذا و دارو، بر سر تعیین قیمت این داروها عنوان کرد و گفت: بعد از اجرای طرح دارویاری، سازمان غذا و دارو بر سر تعیین قیمت داروهای آنتی بیوتیک به گونهای تصمیم گیری کرد که رضایت خاطر تولید کنندگان فراهم نشد.
وی با عنوان این مطلب که در تأمین ماده مؤثره و بسته بندی داروهای آنتی بیوتیک هیچ مشکلی نداریم، افزود: مهمترین مشکل در تولید داروهای آنتی بیوتیک، اختلاف نظر بر سر قیمت این داروها است که میبایست اصلاح شود.
در همین حال، وزارت بهداشت در اولین اقدام تصمیم گرفت ۵۰ تن آنتی بیوتیک از هند وارد کند.
این واردات در حالی صورت میگرفت که اشکان میرمحمدی بازرس کل امور تعاون، کار و رفاه اجتماعی» سازمان بازرسی کل کشور، در همان مقطع زمانی، با اشاره به بازدید خود از برخی شرکتهای پخش دارو و همچنین شرکتهای «مواد اولیه ساز» در پی بررسی کمبود اقلام دارویی، گفت: بررسیهای میدانی حاکی از این است که ماده اولیه انواع آنتیبیوتیک در انبارهای شرکتهای تأمین کننده به طور کامل فراهم است. به طور نمونه در بازدید از یکی از شرکتهای دارویی مشخص شد حدود ۳۰ تن ماده اولیه «آزیترومایسین» در انبار این شرکت موجود است و حدود ۳۰ تن دیگر از مواد اولیه این شرکت در گمرک وجود دارد که جمعاً این مقدار برای نیاز ۶ ماهه کشور کافی خواهد بود.
به دنبال آن، در بازرسی از انبار یک شرکت لبنیاتی، مقدار زیادی مواد اولیه داروهای آنتی بیوتیک کشف شد.
بنا بر اعلام نماینده سازمان غذا و دارو، کشف ۸ تُن مواد اولیه شربت کوآموکسی کلاو، برای مصرف ۲.۵ ماه کافی است.
گفته میشود این مواد اولیه دارویی در سال ۹۹ وارد و احتکار شده بود.
بعد از این اتفاقات و اقداماتی که وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو، برای رفع کمبودهای دارویی انجام دادند؛ اما همچنان در پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شاهد کمبود داروهای آنتی بیوتیک و سرم در برخی از نقاط کشور بودیم.
نکته جالب در کالبدشکافی این کمبودها، پاسخ وزیر بهداشت بود که عنوان داشت؛ آنفلوانزای زودرس باعث بروز این کمبودها در آن مقطع شده است.
بررسیها نشان میدهد که ماه آذر، پرمصرفترین ماه سال بوده است، به طوری که در ماههای نخست سال جاری، مصرف داروهای آنتی بیوتیک از ۱۱۰ هزار عدد در ماه به ۳۱۰ هزار عدد در ماههای مهر، آبان و آذر رسیده بود.
در آخرین روزهای دی ماه ۱۴۰۱ بود که محمد پیکان پور مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو، با اشاره به کمبودهای دارویی در مهر ۱۴۰۱، گفت: کمبودهای دارویی در مهر ماه حتی به داروهای معمولی هم رسیده بود که با تلاش تولید کنندگان و واردات، توانستیم تا حدود زیادی این کمبودها را مرتفع کنیم. به طوری که تولید استامینوفن از ۱.۲ میلیون عدد در مهر ماه به بیش از ۷ میلیون عدد در آبان و آذر رسید. همچنین، سوسپانسیون بروفن از ۳۰۰ هزار عدد به بیش از ۲.۳ میلیون عدد رسید و تولید داروهای آنتی بیوتیک ۵ برابر شد.