استان گیلان را می‌توانیم بهشت عاشقان غذا بدانیم. این استان از نظر فراوانی و تنوع غذاهای محلی کشور جایگاه نخست را از آن خود کرده است. تعدادی از این غذا‌ها را می‌شناسیم و یا نام آن‌ها را شنیده‌ایم، اما بسیاری از این غذاهای محلی ناشناخته مانده‌اند و تنها بومی‌های این خطه آن‌ها را می‌شناسند.
یک نکته جالب در مورد غذاهای گیلانی این است که در زمان قدیم هنگامی که برای مهمان غذای گیاهی بدون گوشت مانند میرزا قاسمی، ترشه تره و باقلاقاتق می‌آوردند، برای احترام به آن تخم مرغ اضافه می‌کردند. این رسم به مرور جزئی از آشپزی گیلانی‌ها شد.
9 مورد از غذاهای معروف و اصیل گیلانی
میرزا قاسمی
میرزا قاسمی از اصیل‌ترین غذاهای محلی گیلان است و غذایی ایده‌آل برای گیاهخوار‌ها به شمار می‌رود. قدمت این خوراک که به عنوان غذای اصلی یا پیش غذا سرو می‌شود، به زمان قاجار بر می‌گردد.
باقلاقاتق
باقلاقاتق از معروف‌ترین غذاهای خطه شمالی ایران به ویژه گیلان است. ماده اصلی این خورشت باقلای سفید، شوید و تخم مرغ است و آن را با برنج کته، اشپل ماهی، ماهی شور و ترشی سیر میل می‌کنند.
ترشه تره
اهالی استان گیلان خورشت ترشه تره را با سبزیجات معطر مخصوصی درست می‌کنند و داخل آن آب نارنج و آبغوره می‌ریزند. گیلانی‌ها معمولا ترشی تره را با ماهی دودی، ماهی سرخ شده و یا به تنهایی با برنج کته میل می‌کنند. اشپل، زیتون، باقلا سبز و ترب سفید در کنار این غذا، اشتهای شما را دو چندان می‌کند.
نرگسی اسفناج
نرگسی اسفناج یک غذای بسیار ساده است، که با اسفناج و تخم مرغ درست می‌شود. ظاهر این غذا شبیه گل نرگس روی چمن است. برای همین به آن نرگسی می‌گویند.
خالو آبه
فصل بهار که گوجه سبز‌ها روانه بازار می‌شوند، وقت آن است که گیلانی‌ها خورشت خالو آبه بار بگذارند. این خورشت ساده با گوجه سبز له شده و نعنا و گشنیز درست می‌شود.
خورشت انار مسما
انار مسما یک خورشت پاییزی است که معمولاً شب یلدا هم پخت می‌شود. مواد اصلی این خورشت، مرغ، دانه انار و رب انار است و طعم ترش و شیرینی دارد.
ترشه واش
اگر عاشق غذاهای ترش هستید، ترشه واش را امتحان کنید. این غذای اصیل با نوعی گیاه خودرو (شبدر ترشک)، رب آلوچه، رب انار و بادمجان، داخل ظرف سفالی گمج طبخ می‌شود.
چغرتمه
چغرتمه خورشت قدیمی و اصیل این استان است که طعم ترش و شیرینی دارد. داخل خورشت مرغ می‌ریزند و با آب نارنج آن را ترش می‌کنند.
شوید خولی
شوید خولی خورشتی است که با سبزی‌هایی مانند شوید، جعفری و گشنیز درست می‌شود. داخل آن آلوچه خشک یا گوجه سبز هم می‌ریزند که طعم ترش و خوشمزه‌ای به این غذا می‌دهد.
مخلفات سفره گیلانی‌ها
انواع ترشی، اشپل شور، سیر ترشی، زیتون پرورده، زیتون شور، پیازچه، سیر، ترشی کال کباب، ترب سفید، فلفل سبز، رشته خشکار و ماست اسفناج از مخلفاتی است که گیلانی‌ها در کنار غذا میل می‌کنند.
اشپل ماهی
گیلانی‌ها اشپل تخم ماهی سفید را نمک سود می‌کنند و به عنوان چاشنی در کنار غذا‌ها میل می‌کنند.
کال کباب
این مخلفات با استفاده از بادمجان کبابی، سیر خام له شده، گلپر سابیده شده، مغز گردوی کوبیده و آب انار ترش درست می‌شود و ترکیبی بهشتی را ایجاد می‌کند.
محصولات بومی گیلان
دامنه‌های سرسبز البرز و نزدیکی به دریا، گیلان را برای کشت برخی محصولات ویژه مانند چای و برنج توانمند ساخته است. از طرفی انواع ماهی‌های دریای خزر از جمله ماهی آزاد، قزل آلا، کپور، ازون برون، ماهی سفید و ساردین در بازارهای این استان یافت می‌شود.
گردو، باقالی، انار، بادمجان، سیر، پیاز و آلوچه جزء محصولات بومی استان گیلان است که ترکیبات بسیاری از غذا‌ها و چاشنی‌های گیلانی را تشکیل می‌دهند.
انواع نان‌ها و کلوچه‌های محلی، ترشک و لواشک، رب میوه جزء خوراکی‌های بومی این استان است که به عنوان سوغات هم شناخته می‌شوند.
