خطه خرم استان مازندران سوغات و صنایع دستی متفاوتی دارد که از دامان البرز زیبا به دست می‌آیند. انواع سوغاتی این سرزمین با عشق مردمان شمالی تهیه می‌شود که از این میان می‌توان به کلوچه و کوکی، پشت زیک، برنج خوش عطر شمالی، رشته به رشته، مربای شقاقل، ماهی، زیتون، صنایع چوبی، چنته، قالی و گلیم اشاره کرد.
ارمغان این دیار زمردین با عطر جان افزای جنگل و دریای نیلگون کاسپین (خزر) آمیخته شده و مهر زنان و مردان خوش قلب و خوش انرژی شمالی را منعکس می‌کند. سوغات مازندران تحفه‌ای است نفیس به زلالی آسمان آبی و جنگل مه گرفته شمال.
شیرین و خوشمزه چون کلوچه
کلوچه مهمترین سوغاتی خوردنی مازندران است که در دو نوع گردویی و نارگیلی تهیه می‌شود. شمال ایران با کلوچه گره خورده؛ کلوچه‌ای نرم و لطیف که شیرینی دلپذیری را به رگ‌های آدمی تزریق می‌کند. چای لیوانی و کلوچه گردویی و نوای دریا در آستانه بوسه گرم خورشید زرین بر پیکر امواج یک تجربه شیرین است در دل البرز. به راستی آیا می‌توان از بزم رنگ‌ها و مزه‌ها و نواها دل کند؟
رشته به رشته سوغات ترد و شیرین مازندران
آنچه را که عیان است چه حاجت به بیان است؟ همانطور که از نام وزینش پیدا است این شیرینی بافتی رشته‌ای مانند دارد، که از آرد برنج تهیه می‌شود. بانوان باسلیقه شمالی برنج خوش عطر شالیزارهای خود را آسیاب کرده و از آن خمیری مخصوص تهیه می‌کنند. رشته‌های آماده شده آغشته به کره و زرده تخم مرغ را در روغن سرخ کرده و سپس با پودر گردو، هل و قند تزئین می‌کنند.
اسبه حلوا شیرینی فراموش شده
یکی از شیرینی‌هایی که به دست فراموشی سپرده شده است، اسبه حلوا نام دارد که صدها سال از پخت آن توسط کوهپایه نشینان می‌گذرد. اسبه حلوا را گز مازندران می‌دانند که با موادی چون کنجد، سفیده تخم مرغ، گردو و شیره خرمالوی خوشمزه جنگلی تهیه می‌شود. این شیرینی اعیانی بهترین سوغات مازندران است.
پشت زیک سوهان شمال
برای همراهان غایب در سفر به خطه سبز ایران باید سوهان شمالی خرید؛ همان سوهان کنجدی معروف. پشت زیک شیرینی مقوی و خوشمزه‌ای است که از گردو، کنجد، هل، شکر، عسل و کره تهیه می‌شود. این سوغاتی انرژی‌زا مخصوص روزهای سرد و برفی است که بوسه بر صورت زمین را به نظاره بنشینی و چای را با پشت زیک نوش جان کنی.
رب انار و نارنج جادوگران قهار مزه‌ها
از نارنجستان و انارستان استان مازندران محصولاتی به غایت اعلا به دست می‌آید که بانوان شمالی از آن رب انار و نارنج درست می‌کنند. این دو چاشنی خوشمزه به غذا رنگ و لعابی بی‌نظیر می‌بخشند. زیتون پرورده این دیار طعم خوبش را مدیون رب اناری است که با زحمت شمالی‌های مهربان تهیه می‌شود. رب انار و نارنج سوغاتی‌هایی سالم و مغذی هستند که به درمان کم‌خونی کمک می‌کنند.
مصنوعات ظریف چوبی
هنرمندان نازک طبعِ چیره دستِ عاشق از شلیطه البرز کسب روزی می‌کنند و از رنج بازوی خویش هنر خلق می‌آفرینند. صفحه شطرنج که به زیبایی طراحی شده و هنرمند نقاش روی آن طرح زده، جعبه جواهرات خراطی شده، ظروف چوبی و قلیان از جمله صنایع چوبی این استان هستند که مورد توجه ظریف پسندان قرار گرفته‌اند.
مازندران قطب حصیر بافی
یکی از معروف‌ترین صنایع دستی استان مازندران، حصیر است که بانوان شمالی تار و پود آن را با عشق گره می‌زنند و هنر می‌آفرینند؛ هنری به زیبایی انواع سبد و زنبیل که از نی و علفی به نام وران درست می‌شوند.
زیراندازهای حصیری نیز در اندازه و ابعاد مختلف تولید می‌شوند که جایگزینی عالی برای محصولات پلاستیکی هستند. خرید این محصولات گامی است رفیع در راستای احیای طبیعت و قطع چرخه زیان آفرین زباله‌های پلاستیکی تجزیه ناپذیر. بیایید با تهیه این سوغاتی در حفظ طبیعتی که میراث ارزشمند آیندگان است، بکوشیم.
