شاید تصور کنید که استان یزد در جوار کویر، فرصتی برای زراعت را به مردمان خود نمیدهد. اما جالب است بدانید که منابع آبی محدود منجر به کاهش تولیدات کشاورزی این خاک نشده است و یزد در تولید 18 محصول در ایران سرآمد است.
خاک پسته خیز
یزد به پرورش پسته معروف است و در این امر جایگاه اول را در کشت انواع پسته از آن خود کرده است. استان یزد در زمینه تولید روناس نیز مقام اولی به شمار میرود. یکی از مهمترین راههای کسب درآمد یزد صادرات پسته به کشورهای عضو اتحادیه اروپا، آسیای میانه، روسیه و ترکیه است.
میوههایی برای تمام فصول
به مدد آفتاب سوزان کویر، استان یزد در زمینه تولید میوههای خشک و محصولات گلخانهای سابقه زیادی دارد. در یزد میوههایی مانند زردآلو، شفتالو، خرما و سنجد به وفور کشت میشود. میوههای گلخانهای این دیار به کشورهای روسیه، قطر و عراق صادر میشود.
زعفران فقط برای خراسان نیست
در یزد کشت زعفران رایج است و زعفران خوشرنگ این منطقه بسیار محبوب و معروف است. در کنار زعفران، در یزد بادام نیز کشت میشود.
در یزد گندم نیز کشت میشود و در گذشته قوت قالب مردم را تشکیل میداده است. این شهر باستانی در کنار کشت گندم در زمینه کشت جو و کلزا نیز فعال است. باغداری در یزد شاید دور از انتظار باشد، البته تا قبل از اینکه در یکی از باغهای دلگشای انار این شهر قدم بزنید. طعم انار یزد در پاییز، تعریف شما از انار را بهروزرسانی خواهد کرد.
غذاهای سنتی و پرطرفدار مردم یزد
مردم صبور کویر، غذاهای اصلی ایرانی را بر سفره میگذارند و انواع خورشتهای یزدی، آشهای یزدی و نانهای یزدی بر سفره این مردمان جلوه میکند.
قیمه نخود یزدی
قیمه یزدی از بسیاری از جهات به قیمه اصیل ایرانی شباهت دارد. در دستور اصلی قیمه تهرانی از گوشت، پیاز، لپه، لیموعمانی، ادویه و رب گوجهفرنگی استفاده میشود. اما در قیمه یزدی خبری از لپه نیست. یزدیها به جای لپه از نخود استفاده میکنند و برای عطر و طعم بیشتر به آن هل، زعفران و دارچین اضافه میکنند. البته در شهرهای دیگر نیز از این چاشنیها استفاده میشود و مهمترین وجه برجسته قیمه یزدی استفاده از نخود است. دفعه بعدی که خواستید قیمه درست کنید نخود را جایگزین لپه کنید تا از طعم و خواص بینظیر آن بهرهمند شوید.
در دیار همسایه کویر، غذاهای گوناگون دیگری چون فسنجان یزدی، آش شولی، آش سرکه شیره یزدی، آش جوگاور، آش کدو حلوایی و آش انار نیز طبخ میشود. برای لمس هنر کدبانوی یزدی باید مهمان خانه یزدیها یا رستورانهای سنتی شهر شوید و طمع داغ غذاها را بچشید.
خورشت به – آلو
میوه به تنها در فصل پاییز برداشت میشود و به همین دلیل در طبخ غذاهای پاییزی رواج دارد. از همین رو یزدیها در طبخ خورشت به-آلو از این میوه خوشطعم و مقوی استفاده میکنند، تا از خواص آن بهرهمند شوند.
در تهیه این خورشت مجلسی از آلو، گوشت گاو، گوسفند، بوقلمون، شتر یا مرغ استفاده میشود. چاشنی خورشت نیز رب گوجهفرنگی، آبلیمو و شکر است.
خورشت کدو سرکه شیره
این خورشت یکی دیگر از غذاهای سنتی یزد است، که در مهمانی و مراسمات خاص سرو میشود. در طبخ این غذا از شیره استفاده نمیشود و طعم آن ملس است. در تهیه خورشت از شکر استفاده میشود. شکر در مراحل پایانی طبخ مانند شیره، غلیظ میشود و ازاین رو نام سرکه شیره را برای این خورشت کدو انتخاب کردهاند. در تهیه این خورشت از پیاز، گوشت ماهیچه یا مغزران گوسفندی با استخوان، سرکه انگور، کدو سبز، شکر و ادویه استفاده میشود.
خورشت سیب
خورشت سیب غذای اصلی یزدیها است و به نام این شهر ثبت شده است. اگرچه در بسیاری از مناطق پخته میشود، اما خورشت سیب غذای محلی یزدیهاست.
ترکیبات این خورشت شباهت بسیار زیادی به قیمه دارد. در تهیه این خورشت از لپه، لیمو عمانی، گوجهفرنگی، سیب شیرین، دارچین و زعفران استفاده میشود.