یکی از مشکلاتی که عموما کاربران پیام رسانهای داخلی از آنها گلایه داشتند تعدد آنها بوده که در نتیجه ارتباط بین کاربران را با سختیهایی مواجه میکرد. بر همین اساس پیشنهاد ایجاد امکان ارتباط بین پیامرسانهای داخلی مطرح شد.
پروژه ارتباط 4 پیام رسان داخلی با حمایت وزارت ارتباطات و فناوی اطلاعات و استفاده از ظرفیت بخش خصوصی انجام شده است. اکنون کاربران چهار پیام رسان ایتا، بله، گپ و آی گپ می توانند علاوه بر تبادل پیام، انواع مختلف فایل را هم برای یکدیگر ارسال کنند.
در این روش نیاز به نصب هیچ نرم افزار دیگری وجود ندارد و پیام رسان دیگری هم ایجاد نشده است، صرفا یک قابلیت به پیام رسانهای داخلی اضافه شده است. به زبان ساده تر، هم معماری شبکه و هم سیاستهای کلی پیام رسان ها هیچگونه تغییری نکرده و تنها یک قابلیت جدید به پیامرسان های مشارکت کننده در این طرح اضافه شده و سایر سرویس های آن ها مثل تماس صوتی و تصویری، پخش زنده، فروشگاههای اینترنتی و… مطابق گذشته به فعالیت خود ادامه داده و مشتریان خود را حفظ خواهند کرد. سیاست های کلان و طرح تجاری که قبلا هر شرکت برای ادامه مسیر خود ترسیم کرده است نیز کماکان به قوت خود باقیست. برای استفاده از این قابلیت(فعالسازی قابلیت اتصال متقابل یا اینترکانکشن در پیامرسان های ایرانی) باید به صورت زیر عمل کرد:
پس از بروزرسانی پیام رسان خود به آخرین نسخه، وارد حساب کاربری خود شوید/ سپس از بخش تنظیمات پیامرسان وارد بخش امنیت و حریم خصوصی شده و گزینه ارتباط با سایر پیام رسانهای ایرانی را فعال کنید/ با این اقدام قابلیت «اتصال متقابل» فعال می شود و می توانید در لیست مخاطبین خود که همین امکان را در پیامرسان خود فعال کرده باشند، علاوه بر تبادل پیام متنی، انواع فایلها را نیز رد و بدل کنید/ برای استفاده از این قابلیت، با جستجوی نام مخاطب مورد نظر و کلیک روی «آیکن بینهایت» می توانید ببینید مخاطبین شما عضو کدام یک از پیامرسانهای بومی هستند. سپس از بین پیامرسانهای مقصد، مورد مد نظرتان را انتخاب کرده و پیام را ارسال کنید.
بعد از راه اندازی این قابلیت شبهاتی برای کاربران به وجود آمد که در ادامه برخی از آن ها را مطرح و پاسخ می دهیم:
1 )امنیت اطلاعات چگونه تامین می شود؟
پیامهای مبادله شده بین سرورهای پیامرسانها با استفاده از آخرین فناوریهای موجود بصورت رمزنگاری مبدا به مقصد(encryption end to end)رمزنگاری شده و عملا امکان رمزگشایی آنها در طول مسیر وجود ندارد.
2 )با اجرای این طرح رقابت بین پیام رسانها از بین میرود؟
با اضافه شدن این قابلیت نه تنها رقابت بین پیامرسانها از بین نمیرود بلکه افزایش نیز خواهد یافت. هر پیامرسانی که دارای مزیتهای رقابتی و کیفیت سرویس دهی بالاتری باشد به مرور سهم بیشتری از بازار را به خود اختصاص خواهد داد. ضمن اینکه سایر قابلیت های پیامرسان ها مانند تماس صوتی، تصویری، عملیات بانکی، فروشگاه های اینترنتی و… مانند قبل در بستر خودشان ارائه می شود.
3 )اگر این طرح خوب است چرا پیامرسان های بزرگی مثل واتساپ و تلگرام آن را اجرا نکرده اند یا درکشورهای توسعه یافته هنوز اجرا نشده است؟
اتحادیه اروپا نیز الزام اتصال پیامرسان های بزرگ با پیامرسان های بومی خود را در بخشی از قانون بازارهای دیجیتال(DMA )در سال 2022 تصویب کرده است، بر همین اساس پیامرسان های بزرگ فعال در اروپا از سال 2023 میلادی مکلف به پیاده سازی امکان اتصال متقابل با پیامرسانهای کوچکتر هستند.
4 )چرا این طرح با تاخیر چند ماهه انجام شده است، وعده وزیر ارتباطات دهه فجر سال گذشته بوده است؟
وزیر در یکی از مصاحبه های خود در سال گذشته وعده داد که این طرح تا دهه فجر یا تا پایان سال 1401 اجرایی خواهد شد. به رغم تمام پیچیدگی های فنی و حقوقی که وجود داشت، در پایان سال 1401 این طرح فاز آزمایشی خود را با موفقیت به پایان رساند، اما در آن فاز تنها امکان ارسال و دریافت پیام متنی وجود داشت. بر همین اساس تصمیم گرفته شد امکان ارسال و دریافت فایل نیز عملیاتی شود که این فاز نیز در پایان فروردین ماه سال جاری با موفقیت انجام شد.
5 )آیا در این طرح حریم خصوصی کاربران رعایت می شود، به عنوان مثال فرض کنید شخصی نمی خواهد مخاطبین او بدانند در کدام پیامرسانهای داخلی عضو است؟
استفاده از این قابلیت برای کاربران اختیاری است، کاربر برای فعالسازی این قابلیت باید به بخش تنظیمات پیامرسان مراجعه کرده و آن را فعال کند، بنابراین تا زمانی که خود کاربر این کار را انجام ندهد، این قابلیت فعال نخواهد شد، به زبان ساده این قابلیت به صورت پیشفرض برای کاربران فعال نیست.
6 )اگر فردی همزمان آیگپ، گپ، بله و ایتا داشته باشد، اولویت پیام وارده از مخاطب از طریق اینترکانکشن با کدام پیامرسان است؟
سازوکار ارسال پیام به نحوی است که فرستنده انتخاب می کند که گیرنده در کدام پیام رسان پیام خود را دریافت کند. هنگام ارسال از سمت فرستنده، انتخاب پیامرسان مقصد توسط فرستنده صورت می پذیرد. به عنوان مثال شما می توانید از پیام رسان بله به هر یک از سه پیامرسان دیگری که مخاطب مورد نظرتان در آن عضو است، پیام ارسال کنید.
7 )با فعال سازی این قابلیت محتوای پیامهای تبادل شده توسط کاربران در جاهای دیگری هم ذخیره میشود؟
قابلیت MXB تنها به عنوان یک گذرگاه تبادل پیام بین پیامرسانها مورد استفاده قرار می گیرد و ارتباطی با ذخیره محتوای پیامها ندارد.
8 )محل تأمین هزینه چنین طرح آن کجاست؟
طراحی و پیاده سازی این طرح با حمایت و راهبری وزارت ارتباطات و البته همکاری مدیران و استفاده از ظرفیت تیمهای فنی خود پیامرسانها مشارکت کننده در آن انجام شده است. وزارت ارتباطات بخش قابل توجهی از زیرساخت مورد نیاز را در اختیار این طرح قرار داده است و ظرفیت نیروی انسانی فنی نخبه پیامرسانهای داخلی هم پای کار آمده است.
9 )امکان دارد با اجرای چنین طرحی پیامرسان ها دچار اختال در سرویس دهی شوند، یا سایر قابلیت های آنان مثل تماس صوتی و تصویری و… دچار اشکال شود؟
این پروتکل خللی را در سرویس دهی سایر قابلیت پیامرسان ها به همراه نخواهد داشت و تنها به عنوان یک قابلیت جدید اضافه خواهد شد. البته فعالسازی این قابلیت نیز اختیاری است.
10 )آیا امکان برقراری تماس صوتی و تصویری میان پیامرسان ها ممکن است؟ مکانیسم آن چگونه است؟
در ابتدای این پروژه، امکان برقرای تماس صوتی و تصویری بین پیامرسانهای مختلف فراهم نیست. اما ممکن است در ادامه با توجه به استقبال و تقاضای کاربران این امکان نیز اضافه گردد.
11 )آیا امکان تشکیل گروه و کانال توسط کاربر با کاربران سایر پیامرسان ها که این قابلیت را فعال کرده اند وجود دارد؟ در این فاز فعال امکان تشکیل گروه و کانال بین پیامرسانهای مختلف وجود ندارد. در برنامه فاز بعدی این امکان هم اجرایی خواهد شد.
12 )آیا قرار است این پیامرسان ها باهم ادغام شودند و مثلا یک پیامرسان دولتی ایجاد شود؟
خیر، نه قرار است این پیامرسانها با هم ادغام شوند و نه قرار است پیامرسان جدیدی ایجاد شود. بلکه تنها یک قابلیت به پیام رسان ها اضافه شده و در حاکمیت شرکتی، سهامداری و حتی ماهیت خصوصی آنها هم هیچگونه تغییری ایجاد نخواهد شد.
13 )در صورت استفاده از این قابلیت باید هزینه اضافه ای توسط کاربران پرداخت شود؟
خیر، استفاده از این قابلیت هزین های برای کاربران نخواهد داشت، کاربران تنها مانند قبل هزینه ترافیک اینترنت مصرفی خود را بر اساس میزان استفاده از اینترنت پرداخت خواهند کرد.
14 )در صورت فعال سازی این قابلیت توسط یک کاربر ، مخاطبین افراد در سایر پیامرسانها چه اطالعاتی از کاربر را مشاهده خواهند کرد؟
در این صورت مخاطبین کاربر تنها می توانند مشاهده کنند کاربر در کدامیک از پیامرسان های داخلی عضو است. تنها محتوای پیامهای ارسالی کاربر نیز برای مخاطب او ارسال می شود و نه هیچ چیز دیگری.
15 )آیا فقط پیام رسانهای منتخب امکان مشارکت در این طرح را دارند؟
خیر، پیامهایی که به حدی از بلوغ از نظر تعداد کاربران فعال(مطابق مصوبه مرکز ملی فضای مجازی) رسیده باشند و دارای مجوز از وزارت ارتباطات باشند امکان مشارکت در این طرح را خواهند داشت.