توسعه فیبر نوری، مهمترین پروژه کشورها برای بالا بردن کیفیت و سرعت شبکه اینترنت است. کشور ما در این فناوری در چه نقطه‌ای قرار دارد؟
گروه علم و پیشرفت ؛ حتما برای شما هم پیش آمده زمان دانلود یک محتوا با گوشی موبایل با این اخطار مواجه می‌شوید که دستگاه در حال استفاده از اینترنت همراه است و پیشنهاد می‌شود دانلود و به‌روزرسانی را با شبکه وای‌فای انجام دهید. علت چنین پیام‌هایی از سمت سازندگان دستگاه‌های تلفن همراه، یک قاعده مرسوم در کشورهای مختلف جهان است؛ اینکه اینترنت همراه گران‌تر و دارای حجم محدودتری نسبت به اینترنت ثابت است و بخش اعظم استفاده افراد از اینترنت بر بستر اینترنت ثابت یا همان خانگی انجام می‌شود. چرا که این نوع شبکه سرعت و پایداری بسیار بالاتر از اینترنت همراه دارند و علاوه بر قیمت پایین تر این شبکه، کاربر حجم بسیار بالا یا حتی نامحدود را در اختیار دارد.
یک فناوری پیشرفته برای سرعت و کیفیت بالای اینترنت
پیشرفته‌ترین فناوری اینترنت ثابت، اینترنت بر پایه فیبر نوری است. این فناوری یک اتصال پهن‌باند است که سرعت آن می تواند تا 940 مگابیت بر ثانیه برسد. در این روش ارتباطی، داده ها با استفاده از نور ارسال می‌شوند و سرعت بارگیری به میزان قابل توجهی افزایش می‌یابد. علاوه بر این، فیبر نوری کمتر در معرض تداخل قرار می گیرد؛ بنابراین آنها را بسیار قابل اعتماد می کند. به عنوان مثال، آب و هوای نامناسب، تداخل الکترومغناطیسی و تداخل فرکانس رادیویی همگی بر اتصالات سنتی کابل مسی تأثیر می گذارد اما این تداخلات بر اتصالات فیبر نوری تأثیری ندارند.
از دیگر مزایای استفاده از فیبرنوری برای اینترنت ثابت می توان به پایین بودن میزان تاخیر در ارسال و دریافت اشاره کرد. این موضوع برای گیمرها و افرادی که به صورت اینترنتی کنفرانس برگزار می کنند بسیار حائز اهمیت است و باعث می شود کاربر تجربه ای بسیار خوب هنگام استفاده از اینترنت داشته باشد.
دستور کاری مهم در کشورهای پیشرفته دنیا
توسعه فیبر نوری در کشورهای پیشرفته جهان به‌صورت جدی در دستور کار قرار دارد و طبق آخرین آمار، کشور انگلستان این فناوری را در اختیار بیش از ۴۰ درصد خانه های مسکونی خود قرار داده است.
اتحادیه اروپا نیر یک شورای اختصاصی تحت عنوان FTTH (Fiber To The Home) دارد که مشخصا ارائه اینترنت خانگی بر پایه فیبر نوری را پیگیری می‌کند. بر اساس آمار منتشر شده از این شورا، بیش از 50 درصد جمعیت اروپا در حال استفاده از اینترنت خانگی بر پایه فیبر نوری هستند و این شورا پیش بینی می کند تا ۵ سال آینده این رقم به ۷۰ درصد افزایش پیدا کند.
فیتوری، مدیر اجرایی شورای FTTH اروپا سال 2020 گفته بود: « اینترنت پهن‌باند پرسرعت نه تنها در دوره‌های بحرانی بسیار حیاتی است، بلکه برای رشد و گذر از دوران ناپایدار اقتصادی پس از آن نیز بسیار اهمیت دارد.» او در ادامه با تأکید بر اهمیت اینترنت فیبر نوری، آن را یکی از «سیاست‌های ضروری» معرفی کرده بود که برای تحقق آن باید به سرعت کاغذبازی‌های اداری و دیگر موانع سر راه را برداشت و به کمک دولت‌ها و قانون‌گذاری‌ها، یک پوشش صددرصدی در قاره اروپا ایجاد کرد.
یک ناترازی عجیب در ایران
در سال‌های گذشته یکی از مهمترین خلأهای کشور در حوزه زیرساخت اینترنت، تمرکز بر روی توسعه شبکه همراه و بی‌توجهی به زیرساخت‌های اینترنت ثابت بوده است؛ ضعفی که دودش بیشتر از همه به چشم مردم رفته و با تحمیل بار بیش از حد به زیرساخت همراه، مشکلات متعددی در سرعت و کیفیت اینترنت ایجاد کرده است.
در سال 98 طبق گزارش رسمی رگولاتوری، اینترنت موبایل بیشتر از ۶۶ میلیون کاربر در ایران داشت در حالیکه تعداد ارتباط‌های ثابت اینترنت تنها حدود ۸.۶ میلیون بود و بخش بسیار عمده آنها ارتباط ADSL به عنوان یک فناوری قدیمی‌تر بود. این مرجع رسمی، سهم فناوری FTTx را «صفر درصد» بیان کرده بود.
این در حالی است که توسعه 5G هم وابسته به توسعه فیبر نوری است. البته در توسعه 4G هم فیبر نوری مهم بود اما توسعه 5G بدون فیبر نوری غیر ممکن است.
هدف‌گذاری برای جبران عقب‌ماندگی در کوتاه‌ترین زمان ممکن
با روی کار آمدن دولت سیزدهم، یکی از برنامه‌های اصلی وزارت ارتباطات، توسعه زیرساخت ثابت عنوان شد و وعده افزایش سرعت اینترنت به وسیله توسعه این پروژه در کشور داده شد. طبق اعلام عیسی زارع پور، شبکه زیرساختی کشور به جای اینکه فناوری های قدیمی نظیر VDSL را توسعه دهد به فکر توسعه فیبر نوری افتاده که سرعت اینترنت را به حدود ۹۰۰ مگابیت بر ثانیه افزایش خواهد داد.
به تازگی عیسی زارع پور، وزیر ارتباطات در خصوص میزان پیشرفت پروژه فیبرنوری اعلام کرد این پروژه در ۴۵۵ شهر آغاز شده و بیش از ۱۲۰۰ کیلومتر فیبرکشی انجام شده است و قریب به سه میلیون خانوار تحت پوشش فیبرنوری قرار گرفته اند.
وی با اشاره به کیفیت بالای این شبکه گفت: اینترنتی که مشترکین با پروژه فیبر نوری در دریافت می‌کنند سرعتی نزدیک به ۹۰۰ مگابیت بر ثانیه دارد و این یعنی تا ۸۰ برابر سرعتی بالاتر از اینترنت فعلی که مردم در اختیار دارند.
زارع‌پور در خصوص اقدامات صورت‌گرفته برای تأمین منابع مالی موردنیاز این پروژه توضیح داد: دولت سال گذشته مصوبه‌ای داشت که ۸ درصد درآمد خود از اپراتور‌های همراه به توسعه پروژه فیبر نوری سرمایه گذاری شود. همچنین همه دستگاه‌های اجرای مکلف شده اند که برای توسعه این پروژه با وزارت ارتباطات همکاری کنند و زیر ساخت‌های خود را در اختیار این پروژه قرار دهند.
وی افزود: بر همین اساس نیز ابلاغیه‌ای که وزیر محترم کشور داشتند، شهرداران کشور هم پای کار آمده اند و در ۱۰۰ شهر و یازده استان عملیات اجرایی شروع شده است.
علاوه بر این وزیر ارتباطات خبر از هدف گذاری برای پوشش ۸ تا ۱۰ میلیون خانه و کسب و کار در سال جاری را داده است.
لازم به ذکر است امروز به‌مناسبت روز جهانی ارتباطات فاز اول این پروژه با حضور رئیس‌جمهور افتتاح می‌شود.
