کافی است پس از کاشان، وارد خروجی ابیانه شوید، چند روستا را که رد کنید روستای سرخ و استوار «ابیانه» در پناه کوههای کرکس، همچون موزهای زنده و بدون سقف، در انتظارتان ایستاده و جلوههایی دلبرانه دارد برای دیدن و قصههایی بس شیرین برای شنیدن.
سمیه دهقان زاده: این روزها هوای شهر نفستان را تنگ کرده؟ دلتان از هیاهو و ترافیک و مدرنیته گرفته و دمی آرامش و اصالت و سادگی یک زندگی قدیمی را میخواهید، خیالی نیست، اینجا ایران است و تا دلتان بخواهد جا هست برای آسایش و استراحت ذهن. حال، چطور است این بار سری به روستایی در دل کوه بزنید. میپرسید کجا؟ پیشنهاد ما روستای «ابیانه» است.
تا بهار است و هوا، هوای سفر، شال و کلاه کنید. هم میتوانید از جاده کاشان_نطنز بروید هم از اتوبان کاشان_اصفهان. هر کدام را انتخاب کنید تابلوهای راهنما شما را، به سمت این روستا هدایت میکند.
لباس زنان «ابیانه» شکل و شمایل صفوی دارد. آنها چارقدهای گلدار بزرگی دارند که تا پایین کمر آنها را میپوشاند.
خانههای نیمه پلکانی و سرخ
کافی است پس از کاشان، وارد خروجی ابیانه شوید، روستاهای «هنجن»، «یارند»، «کمجان»، «برزه» و «طره» را که رد کنید روستای «ابیانه» در آغوش کوههای کرکس، همچون موزهای زنده و بدون سقف برایتان دلبری میکند.
قدم که به روستا بگذارید، چشمتان به جمال درختهای پرشکوفه و خانههای نیمه پلکانی و سرخ رنگ و صد البته خوشرنگ روستا روشن میشود.
خانههایی طبقهطبقه که روی دامنه پر شیب رودخانه ساخته شده وهر طبقه یک خانه است و به یک خانواده اختصاص دارد. سقف هر خانه، کف خانه بعدی است و شما را یاد ماسوله میاندازد.
بیایید در میان کوچههای تنگ و باریک این روستا قدم بزنید و نگاه کنید، معماری خانهها خاص است. اتاقهایش، پنجرههای چوبی و ارسی و اکثرشان ایوان چوبی دارند، نفس که بکشید بوی دلپذیر خاک مشامتان را پر میکند، گوارای وجودتان که این عطر بینظیر است.
ابیانه روستایی در بخش مرکزی شهرستان نطنز، از توابع استان اصفهان است. این روستا در دامنه کوههای کرکس واقع شده است. ابیانه در ارتفاع ۲۲۲۲ متری از سطح دریا واقع شده است
کوچه پس کوچههای این روستای باستانی
«نام روستای ابیانه در گذشته ویونا، به معنی بیدستان بوده و امروزه به نام ابیانه تغییر کرده است. از جذابیتهای این روستا متحدالشکل بودن خانهها و ظاهر سرخ رنگ آن است. این خانهها با خاک سرخ پوشانده شدهاند، خاکی سرخ که از معدنی در همان نزدیکی میآید. جالب است بدانید که خاک سرخ هر چه بیشتر باران بخورد مستحکمتر میشود. به «ابیانه» به خاطر رنگ خاک و خانههایش روستای سرخ هم میگویند.
بناهای این روستا که اینقدر چشم نواز است از دورانهای ساسانیان، سلجوقیان، صفویان و قاجاریه باقی مانده و خیلی از باستانشناسان قدمت روستا را ۱۵۰۰ سال تخمین زدهاند»
اینها را بلدراهی طبیعتگرد که با خانوادهاش به دل جاده زده و به «ابیانه» آمده میگوید، او معتقد است این روستا هر فصلی یک جور دیدن دارد اما خب بهار و اردیبهشتش جور خاصی به جان آدمیزاد مینشیند.
وقتی قدم به روستا بگذارید و به تماشای صفر تا صدش بایستید انتخاب با شماست با کدام وجه از روستا، حظتان را کامل کنید و حتی بعدتر میتوانید فصلهای دیگر هم بیایید و این بار تجربه بقیه را خود تجربه کنید.
خانههای «ابیانه» روی دامنه پر شیب رودخانه و درست مانند ماسوله به صورت پلکانی ساخته شدهاند
این دوستداشتنیهای اصیل و دیگر هیچ
در هر فصل و هر زمان که بیایید چشم که بچرخانید مردان و زنانی اهل روستا را میبینید که با پوشش محلی در رفتو آمدند. بسیار متین اند و پر از آرامش.
لباسهایشان، وای از لباسهایشان، انگار کن از دورانی به بعد تکان نخوردهاند و همه اصالت پوششان را حفظ کردهاند. مردان این روستا شبیه به مردان بختیاری لباس میپوشند و لباس زنان «ابیانه» شکل و شمایل صفوی دارد. آنها چارقدهای گلدار بزرگی دارند که تا پایین کمر آنها را میپوشاند. مردانشان هم بلوزهای بلند با شلوارهای گشاد که «دبیت» نام دارد، پوشیدهاند. دلتان رفت از این همه حس خوب قدیمی و اصالت؟
برای این هم فکری شده، لباسهایی از همان شکل و جنس در اندازههای مختلف فراهم شده تا شمای علاقمند به پوششهای تاریخی، تن بزنید و در قاب دوربینتان ثبتش کنید البته هزینهاش هم بپردازید.
لواشک، لبنیات مرغوب، گردو، بادام، سیب و آلو سوغاتیهای خوراکی ابیانه هستند محلیها به صورت سنتی آن را برای فروش عرضه میکنند و سوغات خوبی برای این سفر است
عکاسی هم اینجا آداب دارد
حرف از عکس و عکاسی شد، عکاسی مستندنگار که موی در راه عکاسی از روستاهای ایران سپید کرده میگوید:
اینجا مردمانش سنتیاند و کمتر با دیگر مجامع در ارتباط و دارای اعتقادات و آداب خاص، پس گفتن ندارد که اگر خواستید از آنها به ویژه بانوانشان عکس بگیرید، حتما قبلش اجازه بگیرید.
البته زبان و لهجه مردمان این روستا پهلوی دری است و کمی متفاوت از ما بین خودشان حرف میزنند، اما برای من و شما طوری نیست، چراکه بیشترشان فارسی معیار را بلدند و کار خودشان و بقیه راه میاندازند.
مسجد جامع ابیانه جزو زیباترین مساجد اولیه اسلامی در ایران است. قدمت مسجد به دوره سلجوقیان میرسد
استخوان سبک کنید
دورهایتان را زدهاید و حال دلتان آرامش بیشترمیخواهد؟ کافی است به سمت جنوب شرقی ابیانه راهی شوید دره باریکی را میبینید. در آن که پیش روید در داخل صخره ها یک تورفتگی است و زیارتگاه غار مانند وجود دارد که منسوب «بی بی زبیده خاتون» دختر موسی بن جعفر است. میتوانید در پناهش بنشینید و استخوانی سبک کنید.
اهالی روستا میگویند، زمانی که «بی بی زبیده خاتون» را تعقیب میکردند مردم اینجا او را در اتاقکی در روستا پنهان کرده به همین علت این جا را به عنوان زیارتگاه ساختهاند. این زیارتگاه محل دفن «بی بی زبیده» نیست بلکه گذرگاه اوست، اما متبرک است و آرامش بخش.
آب چشمهای که نوشیندنش عمر را زیاد میکند
اما اگر هنوز دلتان به طبیعت است، در روستای ابیانه چشمههایی وجود دارد که همگی قدمت تاریخی دارند،
چشمه رئیسون که آب آشامیدنی روستا را هم تامین میکند و در سمت غرب روستا قرار دارد، قصه جالبی دارد، مردم روستا معتقدند که این آب از پای درخت زرشک جوشیده است و خوردن آب آن عمر را طولانیتر میکند، به آنجا که رسیدید میتوانید از این مایه حیات جاودانه هم بنوشید، هم حس جالبی دارد هم بی شک گواراست.
مسجد جامع، سه قلعه، آتشکده و قبرستان روستا از جلوههای تاریخی است که بنا بر علاقهتان میتوانید به یک یک آن سر بزنید و بسی حظ ببرید. اگر یک روز برایتان کافی نبود هم، اقامتگاه بومگردی و دو هتل هستند که پذیرایتان باشند و باعث آرامشتان برای روزهای بیشتر ماندن و استراحت دادن به جسم و روحتان.
تا یک ایرانگردی دیگر، تنتان سالم و دلتان شاد.