محسن مرعشی آهنگساز و سرپرست و خواننده گروه موسیقی «شهپر» با بیان اینکه جای اشعار پرمغز شاهنامه فردوسی در موسیقی مورد علاقه نسل جوان ما خالی بود، گفت: پس از هزار سال از سرایش شاهنامه، اشعار فردوسی در قالب موسیقی روز و جوان پسند، آلبوم می شوند.
محسن مرعشی که در یادروز دانای توس فردوسی بزرگ، با رهبری گروه شهپر در فرهنگسرای نیاوران کنسرت اجرا کرد، در گفت و گو با خبرنگار موسیقی اظهار داشت: هنر موسیقی و شعر از زمانهای قدیم قرابتی تنگاتنگ با یکدیگر دارند. در واقع انتشار شعر و کلام در قالب موسیقی، میتواند یکی از راههای بهتر شنیده شدن اشعار، خصوصا برای عامه مردم باشد.
فرهنگ ایرانی با شعرای بزرگش در دنیا شناخته شده است
وی افزود: فرهنگ ایرانی با شعرای بزرگش در دنیا شناخته شده است. ترجمههای مختلفی از اشعار حافظ، سعدی، فردوسی، مولانا، خیام و دیگر بزرگان عرصه شعر و ادبیات ایران در جوامع جهانی وجود دارد و در این میان، فردوسی و شاهنامهاش، به سبب روایت حماسههای پهلوانی و اساطیری فرهنگ ایرانی، جایگاه ویژهای بین همه کسانی دارد که قلبشان برای ایرانی یکپارچه و قدرتمند میتپد.
روایت حماسههای اساطیری فرهنگ ایرانی، جایگاه ویژهای بین کسانی دارد که قلبشان برای ایرانی یکپارچه و قدرتمند میتپدمرعشی افزود: بیش از هزار سال از سرودن بزرگترین اثر حماسی جهان میگذرد و اشعار شاهنامه فردوسی، تنها در قالب موسیقی کلاسیک ایرانی، موسیقی مقامی و یا نقالی ارائه شده است. هر چند در همین حوزهها آثار فاخری وجود دارد و بسیار قابل احترام است، اما کافی نیست.
به باور او، نسل جدید شاید به سبب غریبگی با برخی واژگان شاهنامه از خواندن آن دور ماندهاند و اینجاست که جادوی موسیقی میتواند پلی بین این اشعار وزین و پرمغز با جامعه امروز ایران باشد. همانگونه که پیشتر این اتفاق موسیقایی با اشعار دیگر ادبای ایرانی افتاده است.
موسیقی سنتی غالبا اولین گزینه انتخاب نسل جوان جامعه نیست
این هنرمند موسیقی اذعان داشت: شاهدیم که موسیقی کلاسیک یا به همان اصطلاح نادرستش موسیقی سنتی ایران، همانند موسیقی کلاسیک همه دنیا، غالبا اولین گزینه انتخاب نسل جوان جامعه نیست. به همین دلیل با احترام به جایگاه ارزشمند موسیقی کلاسیک ایران و خوانندگان سرشناسی که اشعار بزرگان شعر و ادب ایران را خواندهاند و میخوانند، باید بپذیریم برای نسل جوان، آن آثاری که در قالب موسیقی عامهپسند با اشعار حافظ و مولانا و خیام ارائه شد، جذابتر بوده که البته این ضعف نیست، بلکه به فراخور سن و سال و حال و هوای دوران نوجوانی و جوانی است.
کلام بسیاری از شعرای بزرگ ایرانی در قالبهای موسیقی روز شنیده شده و جای اشعار شاهنامه در این بین خالی بوداو ادامه داد: کلام بسیاری از شعرای بزرگ ایرانی در قالبهای موسیقی روز از پاپ و جز و راک و غیره شنیده شده بود و تنها جای اشعار شاهنامه در این بین خالی بود! این خلا بزرگی بود که خوشبختانه توانستیم با دوستانم در گروه موسیقی فیوژن شهپر آن را پر کنیم و برای نخستین بار اشعار شاهنامه فردوسی را در قالب موسیقی تلفیقی و راک با ترکیبی از سازهای اصیل ایرانی در کنار سازهای جهانی، اجرا کنیم.
سرپرست گروه شهپر در خصوص علاقهاش به کار در این حوزه گفت: بهواسطه شاهنامهخوانیهای پدر از دوران کودکی، به داستانهای آن علاقهمند بودم. قطعه شهر آزادگان را سالها پیش با چیدمان ابیاتی از داستانهای مختلف شاهنامه در کنار هم ساختم که پس از اجرای آن در چند کنسرت و استقبال مخاطبین از آن، راغب شدم که قطعات بیشتری را در این قالب بسازم.
وی با بیان اینکه همراهی و حمایت تنی چند از بزرگان هنر و فرهنگ کشور از جمله جلال خالقیمطلق، ژاله آموزگار، استاد محمدعلی سجادی و استاد نادر مشایخی در این امر، انرژی مضاعف به من بخشید و سبب شد تا با اعتماد به نفس بیشتری به فعالیت در این حوزه ادامه دهم گفت: چرا که تاکنون اشعار شاهنامه با چنین قالب موسیقایی شنیده نشده بود.
این خواننده ادامه داد: بخشی از قطعاتی که تا امروز در این زمینه ساختم شامل داستانهای سیاوش، رستم و اسفندیار، فریدون و ضحاک، منوچهر شاه، رستم و سهراب، کیخسرو و افراسیاب و … است که خوشبختانه در اجراهای داخل و خارج از کشور مورد استقبال مخاطبین قرار گرفت.
وی راجع به چالشهای موجود در این کار تصریح کرد: انتخاب اشعار به نظرم مهمترین بخش کار بود، چرا که داستانهای شاهنامه طولانیاست و اینکه بتوان اشعار را بهصورتی گزینش کرد که هم حق مطلب بیان شود و هم به عنوان یک قطعه موسیقایی، طولانی نشود، کار سختی بود که خوشبختانه به انجام رسید.
مرعشی گفت: همه ابیات را از کتاب شاهنامه دکتر خالقی انتخاب کردم و پس از آن نیز تلفنی از وی در خصوص این انتخاب و نیز خوانش اشعار کمک میگرفتم. با توجه به کلیت داستانهای بخش اساطیری شاهنامه، نگاه حماسی آن برای من بسیار پر اهمیت بود که در آثاری که ساختم نیز حماسه در آن کاملا مشهود است.
آهنگساز شهپر راجع به آلبوم شدن آثار شاهنامه اذعان داشت: استقبال مخاطبان در کنسرتهایی که در دو سال اخیر در داخل و خارج از کشور داشتیم، سبب شد تا به فکر ضبط کارها باشم. در اجراهای رودکی و نیاوران که با حمایت شرکت بست و بنیاد فردوسی توس همراه بود، مخاطبین از ما آثار ضبط شده را میخواستند. باید از رهبر و تنظیم کننده گروه عرفان پرقوه سپاسگزار باشم که دانش و هنرش در بهتر شنیده شدن قطعات بسیار کارساز و راه گشا بود. ضمن اینکه تا پایان سال با همکاری شرکت آوای مها، آثار اجرا شده را به عنوان اولین آلبوم موسیقی شاهنامه در فضای موسیقی جوان پسند ارائه خواهیم کرد.