کودک کار فضای مجازی خسته‌تر از کودک کار خیابانی است
یک شبانه روز زندگی کودک اینفلوئنسر اینستاگرامی شامل؛ تعویض مرتب لباس‌های مختلف ، حمام کردن مرتب، تمیز و منظم بودن ،خوردن غذای رژیمی و توجه کردن به لنز دوربین! این زندگی یک تعداد کودک کار فضای مجازی است. این والدین آینده مخربی را برای فرزندانشان رقم زده‌اند.
گروه زندگی- هیچ یک – مامان خسته‌ام.. ـ عزیزم چند تا عکس دیگه بگیریم تموم میشه…
– مامان گشنمه، یک کم استراحت کنم؟ ـ باشه گلم دو دست لباس دیگه بپوشی تمومه…
– مامان از عکسام بدم میاد ـ ِااِا چرا عزیزم به این قشنگی همه لایک می‌کنن!
– تا کی باید عکس بگیرم ، نمیتونم لباس راحت بپوشم ـ موقع خواب لباس راحت بپوش..
آنچه از خاطرتان گذشت برخی از دیالوگ‌های یک کودک خسته و عصبانی اینفلوئنسر است که در زندگی عادی با مادر خودش مطرح می‌کند؛ اما مادر خیلی پیگیر و جدی معتقد است که این کارها برای آینده همه‌شان خوب است ، حال شاید کار به جاهای باریک بکشد، یا دست از این فضای مجازی بکشند یا در گرداب آن غرق شوند، هر چند که شاید این غرق شدن را خیلی هم حس نکنند، چون دور و برشان پر از آدم‌های زرق و برق داری است که زندگی واقعی خودشان را مخفی می‌کنند و یک زندگی به ظاهر شسته رفته و اتو کشیده از خود و فرزندانشان در اینستاگرام و دیگر فضاهای مجازی نشان می‌دهند.
دوازده ژوئن (22 خرداد ماه) روز جهانی ممنوعیت کار کودکان است. زمانی که صحبت از کار کودک می‌شود بیشتر ذهن‌ها به سمت کودکان کار خیابانی می‌رود که سر چهار راه‌ها گل می‌فروشند یا شیشه ماشین تمیز می‌کنند، اما در واقع اینها بخشی ظاهری از کودکان کار خیابانی هستند، هر چند که حضورشان در خیابان‌ها و بی سرپرست و بد سرپرست بودنشان، نگران کننده است اما این روزها بخش قابل توجهی از این کودکان ، کودک کار زیر پوستی محسوب می‌شوند. اینها هم پدر و مادر دارند و هم شرایط زندگی‌شان بد نیست، همان‌هایی که در صفحات مجازی اینستاگرام از وسایل مختلف گرفته تا لباس ، زیبایی و استعدادشان را تبلیغ می‌کنند به این قیمت که فقط برای والدینشان فالوئر جمع کنند.
آرات اینفلوئنسر فضای مجازی که دچار مشکلات روحی و جسمی شد
جای دور نرویم خیلی از ماجراهای پر حاشیه آرات حسینی نگذشته، همان کودک نابغه‌ای که به دلیل فشارهای زیاد پدرش دچار مشکلات جسمی و روحی فراوان شد و در فضای مجازی جریان سازی کرد، این کودک سال‌ها توسط من و شما در فضاهای مجازی دنبال شد، حتی خیلی از ما آرزو داشتیم که کاش فرزندانمان مثل او باشند، اما آیا فکر نمی‌کنید زمان آن رسیده که حریمی خصوصی برای فرزندانمان در این فضای بی در و پیکر مجازی قائل باشیم و دست از خودخواهی‌هایمان برداریم؟
همین الان اگر صفحات اینستاگرامتان را چک کنید، با بسیاری از این دست کودکان روبه رو می‌شوید که حقوقشان توسط پدر و مادر پایمال شده و در حال دست به دست شدن عکس و فیلم هایشان برای جذب مخاطب، تبلیغات یا حتی ارضای خودشیفتگی پدر و مادرشان هستند. اینها همان مخاطب لایوها و اینفلوئنسرهای مجازی هستند که خیلی‌هایشان از این کارها خسته اند و به فشار والدین تن به این دست فعالیت‌ها می دهند، در حالیکه در ذهنشان به دنبال کودکی از دست رفته‌شان می‌گردد.
براساس ماده سه مصوبه حقوق کودک که در سال 1380 نیز توسط مجلس شورای اسلامی تصویب شد؛ سه مورد از بدترین اشکال کار کودکان نخست اشکال بردگی یا شیوه‌های مشابه بردگی، دوم استفاده، فراهم کردن یا عرضه کودک برای روسپی گری، زشت انگاری یا اجراهای زشت انگارانه و سوم کارهایی که به هر دلیل ماهیتی سلامتی ، ایمنی و اخلاقیات کودکان را به خطر بیاندازد، است.
*امنیتی که در فضای مجازی به محاق رفت
«سمیرا آل بویه، روانشناس تربیتی» در این باره می‌گوید: «نشر تصاویر کودکان در فضای مجازی به قصد سواستفاده از آنها حال از طریق پدر و مادر باشد یا هر فرد دیگری کار مردودی است و فرصتی را برای سواستفاده گران در فضای مجازی فراهم می‌کند، افرادی که دچار اختلالات جنسی هستند و یا به دنبال شکار کودکان و نوجوانان در فضای مجازی می‌گردنند، همه اینها امنیت کودکان را در این فضای بی در و پیکر به خطر می‌اندازد. چنین کاری نمونه نقض حریم شخصی بچه‌ها است و باعث تخریب آینده آنها می‌شود.
والد بودن این حق را ایجاد نمی‌کند که در حریم خصوصی کودکان دخالت کرده و باعث آزار آنهایی شویم که هیچ تصمیمی نمی‌توانند در آن دوره سنی برای فعالیت‌های خود بگیرند.کودکان با این فعالیت‌ها یاد می‌گیرند که خودواقعیشان نباشند، در معرض فضایی قرار بگیرند که مدام تحسین و تشویق شوند و یک تصویر تصنعی از خود بسازند که برایشان فاجعه بار است و باعث می‌شود شخصیتی که قرار است به درستی شکل بگیرد، ناکام شود و در آینده آسیب‌های روانی و اجتماعی ببینند. این کودکان به راحتی دربزرگسالی مستعد شخصیت‌های خودشیفته و کمال گرا می‌شوند. تحمل شکست و ناکامی را نخواهند داشت. توهم موفقیت و برتر بودن پیدا می‌کنند و مدام دوست دارند که در معرض دید و تحسین دیگران باشند.»
در معرض دید قرار دادن کودکان آینده آنها را به خطر می‌اندازد
*بچه‌ها ترمیم کننده زخم‌های والدین نیستند
به بررسی تحقیقاتی در ارتباط با کودکانی که در فضاهای مجازی رشد کرده‌اند و بزرگ شده‌اند، نشان می‌دهد که آنها در آینده دچار خشم‌های زیاد، خود کم بینی و احساس عدم کافی بودن می‌شوند و عموما عامل این مشکلات در کودکان پدر و مادرهایی هستند که خود عقده‌های حقارت و خود کم بینی از کودکی‌هایشان داشته‌اند، انتظار تأیید شدنشان با شکست روبه رو شده و حال برای جبران مافات به دنبال ترمیم از طریق فرزندانشان هستند.
آل بویه درباره دیگر عواقب کودکان کار مجازی می‌گوید: «مورد داشتیم بچه‌هایی که در فضاهای مجازی فعال بودند با بالا تر رفتن سنشان دچار سواستفاده‌های جنسی شده‌اند و این هم به دلیل غفلت والدینشان صورت گرفته است و این دست بچه‌ها تجاوزات جنسی را نمی‌توانند فراموش کنند و عموما خشم خود را نثار پدر و مادرشان می‌کنند، چنین آسیب‌هایی آنقدر دردآور است که حتی فکر کردن به آن هم سخت است.
قانون در خیلی از کشورها رفتارهای پدر و مادرها و ارتباطاشان با فرزندان را زیر نظر دارد و چنانچه احساس کند که نقضی در این زمینه وجود دارد، به سرعت والدین را با جریمه‌های سنگین روبه رو می‌کند مثلا اگر مادر و فرزندی هنگام رانندگی عکس و فیلم از خود منتشر کنند حضانت والدین را زیرسوال می‌برد، اما در ایران هنوز متأسفانه اینگونه حقوق کودکان به رسمیت شناخته نشده و عموما از گوشه و کنار می‌شنویم که والدینی بچه‌ها را دچار چنین خطراتی کرده‌اند. حال از این دست والدین هم که بگذریم، خیلی از بچه‌ها خودشان در دوره نوجوانی خود را در این منجلاب می‌اندازند در این رابطه نیز پدر و مادر باید هوشیار باشند و مراقبت کنند که فرزندانشان استفاده ابزاری و زیاد از فضای مجازی نداشته باشد.
اختلالات شخصیت خودشیفته، کمال گرا و طرحواره‌های تأیید‌طلبی در آینده کودکان کار مجازی دیده می‌شود
از مهمترین نکاتی که والدین برای به خطر نیانداختن حقوق فرزند خود باید رعایت کنند، نخست توانایی نه گفتن به اطرافیانی است که مدام طلب عکس و فیلم از فرزندان آنها را دارند، توجه نکردن به لایک و دیسلایک‌های دیگران و تلاش نکردن برای جذب فالوور و همچنین و در نهایت ایجاد نکردن صفحات شخصی از دوران نوزادی برای کودکان است چرا که همه این کارها ناخودآگاه افراد را به سمت و سویی می‌برد که بچه‌هایشان در سیبل دیده شدن قرار بگیرند.
اگر شما از آن دست والدینی هستید که صبح که بیدار می‌شوید اول عکس و فیلم‌های فرزندتان را در صفحه مجازی می‌گذارید و در طول هفته از او می‌خواهید کارهایی انجام بدهد که برای فالوئرها در صفحه اینستاگرام جذابیت داشته باشد، از همین حالا پیش دستی کنید و صفحه فرزندتان را از این عکس و فیلم‌ها خالی کنید و در نهایت نیز به تدریج این رویه را برای حفظ آینده کودک خود تغییر دهید. چنین فرهنگ سازی از سوی خود خانواده‌ها بهترین نتیجه را می‌دهد تا اینکه انتظار داشته باشیم فرهنگ سازی از بالا به پایین صورت بگیرد.»
