دیابت بیماری است که میتواند هر کسی را گرفتار کند، در هر سن و جنسی. دیابت یکی از شایعترین بیماریهای مزمن در دنیاست و در صورت عدم کنترل میتواند پیامدهای جدی به بار آورد. در این مطلب به چند حقیقت جالب در مورد آن اشاره میکنیم که ممکن است ندانید.
گروه هیچ یک زندگی – دیابت بیماری است که میتواند هر کسی را گرفتار کند، در هر سن و جنسی. دیابت یکی از شایعترین بیماریهای مزمن در دنیاست و در صورت عدم کنترل میتواند پیامدهای جدی به بار آورد. در این مطلب به چند حقیقت جالب در مورد آن اشاره میکنیم که ممکن است ندانید.
کمخوابی احتمال دیابت نوع دوم را بیشتر میکند
خواب از جهت کنترل قند خون نیز اهمیت دارد. اگر بهاندازه کافی نخوابید، بدنتان بهسختی میتواند سطح گلوکز و انسولین بدنتان را تنظیم کند. کمبود خواب میتواند موجب مقاومت به انسولین شود؛ عارضهای که در آن سلولهای بدن نسبت به اثرات انسولین حساسیت چندانی نشان نمیدهند. انسولین هورمونی است که به سلولها کمک میکند بعد از خوردن غذا گلوکز را از خون جذب کنند. وقتی بهاندازه کافی نمیخوابید یا کلاً کیفیت خوابتان خوب نیست، بدنتان نسبت به پردازش قند و دیگر کربوهیدراتها از غذاهایی که میخورید کم کارآمد میشود.
چرا کمبود خواب احتمال دیابت نوع دوم را بیشتر میکند؟ کمخوابی بر حساسیت به انسولین اثر میگذارد و ریسک چاقی را بیشتر میکند که دو ریسک فاکتوری برای دیابت نوع ۲ هستند. کمخوابی اگر طولانیمدت شود (مثلاً اگر کارتان شیفتی باشد) بر نحوهٔ پردازش گلوکز در بدن اثر میگذارد و کورتیزول را نیز بالا میبرد. کورتیزول هورمون استرس است که به افزایش وزن و اشتهای زیاد هم مربوط میشود. کورتیزول سبب افزایش چربی درونی نیز میشود؛ نوعی از چربی که در اعماق شکم تجمع میکند و سبب التهاب شده و مقاومت به انسولین را بدتر میکند؛ بنابراین دلایل زیاد و مهمی دارید که به خوابتان اهمیت بدهید.
استرس هم بر سطح گلوکز اثر میگذارد
استرس فیزیکی مثلاً بیمار بودن یا آسیبدیدن و استرس ذهنی مثلاً نگرانی در مورد کار و خانواده، هر دو میتوانند سبب افزایش سطح قند خون شوند. درست همانطور که کمخوابی کورتیزول را بالا میبرد، استرس هم کورتیزول را افزایش میدهد که در نتیجه احتمال خیلی از پیامدها بیشتر خواهد شد؛ بنابراین پیداکردن راههایی برای کنترل استرس مهم است، خصوصاً اگر در حال حاضر دیابت نوع دوم دارید یا نگران ابتلا به آن هستید. روشهایی مانند ورزشکردن (که حساسیت به انسولین را افزایش میدهد و به کنترل استرس کمک میکند) و دیگر روشها مانند مدیتیشن و یوگا توصیه میشوند.
بهدنیاآوردن نوزادی با وزن زیاد ریسک فاکتوری برای دیابت نوع دوم است
بیشتر مردم نمیدانند مادرهایی که نوزادی با وزن بالا به دنیا میآورند بیشتر در معرض ابتلا به دیابت نوع دوماند. مطالعهای دریافت مادرهایی که سابقهٔ بهدنیاآوردن کودکی با وزن بیشتر از ۴ کیلوگرم را داشتند احتمال ابتلایشان به دیابت نوع دوم بیشتر بوده است. حالا چه نتیجهای میتوانید از این اطلاعات بگیرید؟ اگر کودکی با وزن بالای ۴ کیلوگرم به دنیا آوردهاید پس نسبت به سطح قند خونتان حساستر باشید. همچنین سبک زندگیتان جوری باشد که در جهت کاهش قند خون حرکت کنید: رژیم غذایی سالم داشته باشید، ورزش کنید و به خودتان اجازهٔ افزایش وزن ندهید.
ژنتیک به اندازهٔ سبک زندگی در احتمال ابتلا به دیابت مؤثر نیست
یکی از بزرگترین باورهای اشتباه درمورد دیابت نوع دوم این است که تماماً به ژنتیک مربوط میشود. هرچند ژنتیک در ابتلا به دیابت دخیل است؛ اما انتخابهای سبک زندگی بیشتر از آنچه فکر میکنید مهماند. تحقیقات نشان میدهد تغییرات در سبک زندگی میتواند احتمال دیابت نوع دوم را حتی در افرادی که از نظر ژنتیکی مستعد هستند کاهش دهد.
مثلاً حتی کاهش ۷ درصد از وزن بدن میتواند به میزان چشمگیری ریسک دیابت نوع دوم را کم کند. از نظر بدنی فعالبودن نیز کمک میکند حساسیتتان به انسولین بیشتر شده و سلولها به انسولین بهتر واکنش بدهند. همچنین باید از مصرف کربوهیدراتهای تصفیه شده و خوردنیهای شیرین اجتناب کنید.
قند خون کنترل نشده میتواند تقریباً به هر عضوی از بدن آسیب بزند
دیابت میتواند به هر عضوی در بدن آسیب بزند:
. چشمها: بیش از نیمی از کسانی که دیابت دارند بهنوعی از مشکلات چشمی رنج میبرند؛ مثلاً آبسیاه یا رتینوپاتی (آسیب دیابت به شبکیه چشم)
. کلیهها: یکدهم افرادی که دیابت دارند دچار بیماری کلیوی دیابتی میشوند.
. نوروپاتی: دیابت شما را در معرض ابتلا به آسیب عصبی قرار میدهد که میتواند منجر به کرختی یا درد در پاها شود.
. رگهای خونی: دیابت موجب سفتی عروق میشود که عاملی برای افزایش احتمال سکته مغزی و حمله قلبی است.
. کبد: افرادی که دیابت دارند بیشتر مستعد بیماری کبد چرب غیرالکلی هستند.
این ریسکها توجیه میکنند که چرا افراد دیابتی باید تحتنظر پزشک، قند خون خود را کنترل کرده و مراقب پیامدهای دیابت باشند.
شما در هر سنی ممکن است دیابت بگیرید
دیابت نوع دوم بیماری نیست که فقط به سن مربوط باشد. درست است که احتمال دیابت نوع دوم با بالاتر رفتن سن بیشتر میشود؛ اما افراد کم سن و جوان نیز بسیار در معرض این بیماریاند. دلایل متعددی وجود دارد که چرا یک فرد جوان ممکن است دیابت نوع دوم بگیرد، از جمله داشتن اضافه ون، داشتن سابقهٔ این عارضه در خانواده یا نداشتن تحرک بدنی.
اگر سابقهٔ دیابت در خانواده دارید، غربالگری را زودتر یعنی در اواسط دهه سی زندگیتان شروع کنید. دیابت نوع دوم هر چه زودتر تشخیص داده شود و درمان شروع شود، ریسک عوارض آن نیز کمتر خواهد بود.
شما میتوانید دیابت نوع دوم را کنترل کنید
به گزارش وب گاه بیتوته، اگر دیابت نوع دوم دارید نگران نباشید. اگر سبک زندگی و رژیم غذاییتان در حال حاضر همراستا با کنترل دیابت نوع دوم نیست، میتوانید قدمهای کوچک برای تغییرات بردارید. محققان میگویند شما میتوانید با اصلاح سبک زندگی و رژیم غذایی سالم و ورزش منظم دیابت نوع دوم را کنترل و حتی درمان کنید (در برخی موارد).