منشا دره‌های روی سطح مریخ چیست؟

به گزارش گروه علم و پیشرفت پایگاه خبری هیچ یک به نقل از اسپیس، یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که دره‌ها در مریخ ممکن است زمانی شکل گرفته باشند که سیاره سرخ به یک سمت کج شده بود. این اتفاق باعث تغییرات چشمگیر در آب و هوا شد و آب با رفتن به سمت پایین، دره های عمیقی را ایجاد کرد.

دانشمندان برای اولین بار در سال 2000 دره‌هایی را در مریخ کشف کردند. این کانال ها به شدت شبیه کانال هایی هستند که روی زمین در دره های خشک قطب جنوب تشکیل می شوند که توسط آب حاصل از ذوب یخچال های طبیعی ایجاد شده است. به این ترتیب، دره‌های مریخ نشان می دهند که زمانی آب در آنجا جریان داشته و شاید هنوز هم گاهی اوقات جریان دارد.

مشکل احتمال وجود دره ها این است که آن ها بیشتر در ارتفاعاتی وجود دارند که در آب و هوای کنونی مریخ انتظار آب مایع وجود ندارد. هوای سیاره سرخ امروزه به طور کلی بسیار سرد و رقیق است و آب مایع برای مدت طولانی در آن دوام نمی آورد. ارتفاعات بالا حتی سردتر و رقیق تر از ارتفاعات پایین تر است، درست همانطور که در زمین این حالت وجود دارد.

تحقیقات قبلی نشان داده است که این دره ها ممکن است منبع متفاوتی داشته باشند: زمانی که مریخ هوای گرم را تجربه می کند و باعث می شود سنگ و قلوه سنگ به پایین سرازیر شوند. با این حال، چیزهای زیادی در مورد این سناریو ناشناخته باقی مانده است.

احتمال دیگر این است که این دره ها در گذشته، زمانی که آب و هوای مریخ برای باقی ماندن مقادیر کمی آب مایع در سطح مساعدتر بود، تشکیل شده اند. آب ذوب یخچال‌ها می‌توانست از شیب‌ها سرازیر شده و کانال‌ها را ایجاد کند.

دانشمندان برای اینکه ببینند آیا آب مایع در مریخ وجود داشته است یا خیر، چگونگی تغییر شیب محوری یا انحراف آن در طول زمان و اثرات بالقوه این کج شدن را بررسی کردند. هر چه قطب های یک سیاره نسبت به مدارش به دور خورشید بیشتر کج شود، میزان دریافت نور خورشید در نقاط مختلف در طول سال بیشتر می شود.

انحراف محوری زمین، در حدود 23.5 درجه، منجر به ایجاد فصول آن می‌شود. در حال حاضر، انحراف مریخ حدود 25 درجه است، اما در طول صدها هزار سال بین 15 تا 35 درجه تغییر کرده است، که می‌تواند تغییرات چشمگیرتری را در آب و هوا ایجاد کند.

محققان یک مدل جهانی 3 بعدی از آب و هوای مریخ ایجاد کردند تا ببینند در انحراف 35 درجه چه اتفاقی می افتد. دانشمندان دریافتند که در مکان‌هایی از مریخ که اکنون دره‌ها یافت می‌شوند، تصعید یخ دی‌اکسید کربن جو مریخ را به‌طور قابل‌توجهی متراکم‌تر می‌کرد. علاوه بر این، دمای سطح، احتمالاً از نقطه ذوب یخ فراتر رفته است. این شرایط به احتمال زیاد در طول چندین میلیون سال گذشته بارها و بارها رخ داده است، آخرین مورد در حدود 630هزار سال پیش بوده است.

در مجموع، دانشمندان استدلال می‌کنند که ترکیبی از ذوب شدن یخ، تصعید دی اکسید کربن و شیب زیاد می‌تواند به توضیح الگوی دره‌ها در مریخ کمک کند.

از آنجایی که حیات روی زمین تقریباً در هر جایی که آب وجود دارد یافت می‌شود، تحقیقات آینده ممکن است بر روی این دره‌ها در مریخ تمرکز کند تا ببیند آیا زمانی ممکن است زندگی در سیاره سرخ وجود داشته باشد یا خیر.

دانشمندان جزئیات یافته های خود را در 30 ژوئن(9تیر) در مجله ساینس ارائه کردند.