پیش از سعی برای بارداری، لازم است تستها و آزمایشهایی را انجام دهید. چکاپها و غربالگریها برای سلامت مادر و جنین هر چند زیاد و خستهکنندهاند اما لازم است بهخاطر داشته باشید که همگی بهمنظور اطمینان از سلامت شما و جنینتان در نظر گرفته شدهاند.
گروه هیچ یک زندگی – قبل از اینکه تصمیم به بارداری بگیرید، لازم است یک چکاپ پزشکی انجام دهید. شما باید خود را آماده کنید تا درمورد سوابق پزشکی خانواده خودتان و همسرتان و همچنین سابقه پزشکی خودتان، داروهایی که در حال حاضر مصرف میکنید و سبک زندگیتان با پزشک حرف بزنید. این کار کمک میکند مشخص شود چه تستهایی را باید انجام دهید.
یک سبک زندگی سالم شامل رژیم غذایی و ورزش قبل از بارداری اهمیت زیادی دارد. اگر اضافهوزن داشته باشید پزشک توصیه میکند تغییراتی در رژیم غذاییتان بدهید و بیشتر ورزش کنید، چون حتی کاهش وزن اندک هم میتواند بر قدرت باروریتان اثر مثبت بگذارد و کمکتان کند طی بارداری سالم بمانید.
در کل، داشتن عادتهای غذایی سالم و داشتن فعالیت بدنی مهمتر از عددی است که ترازو از وزن شما نشان میدهد.
اگر سیگاری هستید حتماً قبل از اقدام به بارداری این عادت را ترک کنید.
همچنین پزشک یک سری آزمایش خون و ادرار برایتان تجویز میکند تا از جهت عفونتهای منتقله از راه جنسی وضعیت شما بررسی شود. ضمناً پزشک پرونده واکسیناسیونتان را نیز چک میکند.
واکسنهای پیش از بارداری
عملکرد ایمنی بدن شما طی بارداری تا حدودی کمتر میشود و در نتیجه در بارداری بیشتر مستعد عفونتها و یک سری از عوارض خواهید بود. واکسیناسیون میتواند نقش زیادی در پیشگیری از بیماریهای شدیدی داشته باشد که ممکن است شما را بدحال کرده و به جنینتان آسیب بزنند.
طی فصل سرما و آنفلوانزا همیشه واکسن آنفلوانزا به مادران باردار توصیه میشود، بنابراین اگر اقدام به بارداری کردهاید بهتر است همان هفتههای اولی که نمیدانید باردار هستید یا خیر، واکسن بزنید. واکسن آنفلوانزا برای خانمهای باردار منعی ندارد.
واکسنهای زنده (فعال) مثل واکسن آبلهمرغان و سرخک در دوران بارداری توصیه نمیشوند؛ بنابراین توصیه میشود تست ایمنی بدهید و اگر لازم بود پیش از اقدام به بارداری واکسینه شوید. یادتان باشد بعد از تزریق واکسن فعال باید حداقل یک ماه صبر کرده و سپس برای بارداری اقدام کنید.
آبلهمرغان ممکن است مسئلهٔ بزرگی به نظر نرسد؛ اما خانمهای باردار بیشتر در معرض ابتلا به پنومونی بهعنوان عارضهای از آبلهمرغان هستند. اگر یک خانم باردار بین ۸ تا ۲۰ هفته بعد از انعقاد نطفه دچار آبلهمرغان شود، جنین ممکن است به سندرم آبلهمرغان مادرزادی مبتلا شود که میتواند باعث اسکار پوست، کم رشدی دستها و پاها، التهاب چشم و مشکلاتی در رشد مغز جنین شود.
سرخجه میتواند پیامدهای جدیتری در بارداری داشته باشد: افزایش ریسک سقطجنین، مردهزایی و زایمان زودرس و اگر سرخجه به جنین منتقل شود احتمال این وجود دارد که جنین با طیفی از مشکلات به دنیا بیاید، از جمله مشکلات بینایی و شنوایی، آسیب قلبی، میکروسفالی و آسیب کبد و طحال.
بنابراین چه باید بکنید اگر طی بارداری متوجه شدید در مقابل آبلهمرغان و سرخجه ایمنی ندارید؟
پزشکان توصیه میکنند خانمهای باردار از تماس با کودکان یا بیماران مبتلا به سرخجه خودداری کنند. مادر بعد از زایمان میتواند واکسینه بشود.
عفونتهای منتقله از راه جنسی
تعدادی از عفونتهای منتقله از راه جنسی وجود دارند که میتوانند منجر به ناباروری شده یا بر سلامت شما یا جنینتان طی بارداری اثر بگذارند؛ بنابراین اگر هایریسک باشید، باید پیش از تلاش برای بارداری و همچنین در ابتدای بارداری، تست STIs بدهید.
هم کلامیدیا و هم سوزاک اغلب تشخیص داده نشده باقی میمانند؛ زیرا خیلی از افرادی که مبتلا به این عفونتهای منتقله از راه جنسی هستند هیچ علامتی ندارند. هر دوی این عفونتها میتوانند به لولههای فالوپ آسیب زده و منجر به بیماری التهابی لگن شوند که میتواند ناباروری را به دنبال داشته باشد. این عفونتها بر خود بارداری و جنین نیز اثر میگذارند.
کلامیدیا میتواند باعث زایمان زودتر از موعد شود و اگر این عفونت طی زایمان به نوزاد منتقل شود، نوزاد ممکن است دچار عفونت چشم یا پنومونی گردد.
سوزاک هم میتواند موجب سقطجنین، پارگی زودتر از موعد کیسه آب و زایمان زودرس شود و درصورتیکه طی زایمان به جنین منتقل شود میتواند عفونتهای چشم و مفصل و یا عفونتهای خونی خطرناک ایجاد کند.
هرچند کلامیدیا و سوزاک با آنتیبیوتیکها قابلدرمان هستند؛ اما این درمان نمیتواند جلوی آسیبهایی را که در حال حاضر وارد شده بگیرد.
سیفلیس هم میتواند اثرات جدی طی بارداری داشته باشد. اگر سفلیس بعد از هفته بیستم بارداری تشخیص داده بشود، ریسک زایمان زودرس و اختلالات جنینی بالا خواهد رفت و نوزادی که با سفلیس متولد میشود ممکن است دچار مشکلات جدی سلامتی باشد، مثل آسیب مغزی و نقص در بینایی و شنوایی. اما اگر قبل از هفته بیستم بارداری تحت مداوا قرار بگیرید، بهاحتمال زیاد عفونت به کودکتان منتقل نخواهد شد. سفلیس نیز مثل کلامیدیای و سوزاک با آنتیبیوتیک درمان میشود.
HIV نیز میتواند از مادر به جنین منتقل شود و این انتقال میتواند طی هر مرحلهای از بارداری و زایمان و البته شیردهی رخ بدهد. تشخیص بهموقع و درمان درست میتواند ریسک انتقال این ویروس از مادر به کودک را کاهش دهد.
تست دیگری که باید پیش از اقدام به بارداری انجام دهید، تست هپاتیت B است، چون میتواند طی زایمان به کودک منتقل شود. کودکانی که در زمان تولد آلوده به ویروس هپاتیت B میشوند میتوانند دچار عفونت مزمن هپاتیت B شوند که باعث مشکلات بلندمدت در سلامتی خواهد شد. اما اگر کودک با یک سری از واکسنها و واکسن هپاتیت B در زمان تولد واکسینه شود میتوان جلوی این مشکلات را گرفت. اگر واکسن هپاتیت B را نزدهاید، در موردش با پزشک صحبت کنید. شما در هر زمانی پیش از بارداری یا حین بارداری میتوانید این واکسن را دریافت نمایید.
غربالگری ژنتیک
سن، سابقه خانوادگی و زمینه نژادی شما میتوانند فاکتورهایی مؤثر در ریسک تولد کودک با عوارض ژنتیکی باشند که برخی از این عوارض بهشدت میتوانند کیفیت و طول زندگی کودک را کاهش دهند.
بعضی از عوارض ژنتیکی در میان برخی از جمعیتها شایعترند. مثلاً اختلالات خونی مثل تالاسمی در میان آفریقاییها، مدیترانهایها و آسیاییها متداولترند.
به گزارش وب گاه تبیان، هرچند غربالگریهای ژنتیک برای برخی از عوارض ممکن است بعد از بارداری شما توسط پزشکتان توصیه شوند؛ اما اکنون تستهایی وجود دارند که مشخص میکنند آیا شما حامل ژن برخی از عوارض اتوزومال مغلوب هستید یا خیر. اگر هر دو والد حامل یک جهش ژنتیکی اتوزومال مغلوب باشند، ۲۵ درصد این احتمال وجود دارد که فرزندشان با این عارضه متولد شود. لازم به یادآوری است که یعنی ۷۵ درصد این احتمال وجود دارد که کودک دچار عارضه موردنظر نشود.