سوباتان؛ ییلاقی خیال انگیز در ارتفاعات تالش گیلان
ییلاق سوباتان از جاهای دیدنی تالش است و در شمال غرب این شهرستان قرار دارد. این ییلاق پوشیده از چمنزار و گلزار و مملو از چشمه‌های گوارا و دام‌ها و اسب‌هایی است که به این‌طرف و آن‌طرف می‌روند.
گروه هیچ یک زندگی – ییلاق سوباتان (به زبان تالشی: سووتون) از جاهای دیدنی تالش است و در شمال غرب شهرستان تالش قرار دارد. این ییلاق پوشیده از چمنزار و گلزار و مملو از چشمه‌های گوارا و دام‌ها و اسب‌هایی است که به این‌طرف و آن‌طرف می‌روند. کلبه‌های قدیمی با پنجره‌های چوبی‌شان منظره بی‌نظیری به وجود آورده‌اند که تصور چنین منطقه‌ی بکری در ایران، شاید دور از ذهن باشد. روستایی که در آن خبری از دکل برق و آنتن‌های موبایل و آلودگی صوتی نیست. کجارو می‌خواهد شما را در سفری کوتاه به این ییلاق خوش‌آب‌وهوا ببرد که در طول بهار و تابستان، یکی از بهترین مقاصد گردشگری گیلان به حساب می‌آید.
معرفی ییلاق سوباتان تالش
سوباتان در ارتفاع ۱۹۰۰ تا ۲۵۰۰ متری از سطح دریا قرار گرفته است؛ به همین دلیل، زمستان‌هایی بسیار سرد دارد و حتی در تابستان‌ها هم در برخی نقاط مرتفع هنوز لکه‌های برف به چشم می‌خورد. این روستا به دشت‌های شقایقش نیز شهرت دارد.
در وجه تسمیه سوباتان چنین می گویند که «سو» در زبان تالشی به معنی «گلپر» و «وتون» به معنی «روییدن» است و از آنجا که گلپر در قسمت‌های مختلف این ییلاق می‌روید، نام آن را «سووتون» گذاشته‌اند که به مرور زمان به سوباتان تغییر کرده است. در روایت دیگری آمده است که در زبان ترکی «سو» به معنی آب و «باتان» به معنی محل فرو رفتن است، پس سوباتان، محل فرو رفتن آب می‌شود. در سوباتان چشمه‌ای وجود داشته که آب آن پس از جوشیدن از دل خاک، دوباره در زمین فرومی‌رفته است.
منطقه ییلاقی سوباتان، برق و گاز ندارد و همچنان صدها خانوار دامدار و عشایر به‌شکل سنتی در سیاه چادرها و خانه‌های گاه‌گلی و چوبی زندگی می‌کنند. خانه‌های چوبی بخش جذاب و مهمی از بافت سنتی سوباتان را تشکیل می‌دهند که زیبایی این طبیعت بی‌نظیر و کوه‌های سر به فلک کشیده و سرسبز را دوچندان می‌کنند. در این منطقه، گورستان‌های متعددی از هزاران سال پیش تاکنون وجود دارد که از تاریخ و تمدن کهن این سرزمین حکایت دارند.
سوباتان کجاست؟
سوباتان، یکی از زیباترین مناطق ییلاقی کشور و استان گیلان است که در ۲۲ کیلومتری شهر لیسار و ۳۶ کیلومتری شهر تالش واقع شده است و تا دریاچه نئور، ۲۱ کیلومتر فاصله دارد. این ییلاق از شمال به رودخانه لیسار، از شرق به جنگل‌های تالش، از جنوب به ییلاق‌های آسبومار جوکندان و از غرب به دریاچه نئور منتهی می‌شود. سوباتان با ییلاق‌های اردبیل حدود ۱۹ کیلومتر فاصله دارد.
چطور به سوباتان برویم؟
مسیر تالش به سوباتان: یکی از جاده‌هایی که به سوباتان منتهی می‌شود، جاده تالش است که حدود ۳۶ کیلومتر تا سوباتان فاصله دارد و قسمت‌هایی از آن خاکی است و در صورت بارش باران ممکن است خودروی شخصی شما با مشکل مواجه شود. پس به‌جای این روش، می‌توانید از تالش، یک نیسان یا پاترول به این ییلاق بگیرید و بدون اینکه نگران در راه ماندن باشید، به سوباتان زیبا بروید.
مسیر اردبیل به سوباتان: در صورتی که از تهران حرکت می‌کنید، از ترمینال آزادی سوار اتوبوس‌های اردبیل شده و مطمئن شوید که اتوبوس از جاده سرچم می‌گذرد.
در ادامه در روستای بودالالو پیاده شوید و با کمک وانت‌های متعدد موجود در این منطقه به‌سمت سوباتان راه بیفتید که در میانه راه از دریاچه نئور هم عبور می‌کند. بهتر است ۱۳ کیلومتر پرفرازونشیب تا دریاچه را با این وانت‌ها بروید. این مسیر خیلی بهتر و باصفاتر از مسیر اول است و در عین حال می‌توانید بازدیدی هم از دریاچه نئور داشته باشید.
بعد از گشت‌وگذار در پیرامون دریاچه و کوه‌های زیبای اطراف آن، با ۱۸ کیلومتر کوه‌پیمایی و حرکت از میان ابرها و تماشای مناظر طبیعی و رمه‌های منطقه به روستای سوباتان خواهید رسید. به‌دلیل ییلاقی بودن مسیر، چشمه‌های آب آشامیدنی و همچنین رودخانه و آبشار نیز در طول راه وجود دارند که تجربه این سفر را هیجان‌انگیزتر می‌کند.
مسیر تالش – آق اولر – سوباتان: جاده آسفالت تالش تا منطقه آق اولر تقریبا ۴۰ کیلومتر است و در اینجا جنگل جای خود را به مراتع سبز و پر از گل می‌دهد. در ادامه جاده خاکی آق اولر به سوباتان را پیش رو دارید که خاکی است و امکان تردد با خودروهای شاسی‌بلند و نیسان وجود دارد.
مسیر لیسار به سوباتان: فاصله بین لیسار تا ییلاق سوباتان حدود ۲۰ کیلومتر است که به‌دلیل سختی راه، استفاده از آن به گردشگران غیرحرفه‌ای توصیه نمی‌شود و افراد حرفه‌ای هم پس از انتخاب این مسیر، بهتر است از یک راهنمای محلی ماهر کمک بگیرند.
در سوباتان کجا اقامت کنیم و چی بخوریم؟
برای اقامت در سوباتان می‌توانید خانه‌های محلی را اجاره کنید؛ هرچند که بیشتر گردشگران، این منطقه را برای کمپینگ در طبیعت انتخاب می‌کنند و با تجهیزات کامل رهسپار این ییلاق می‌شوند.
سوپرمارکت‌ها با لبنیات محلی تازه و غذاخوری‌های محلی با گوشت گوسفندی تازه، برای صرف شام و ناهار مهیا است و اگر اهل کباب هستید، حتما کباب بازارچه سنتی را امتحان کنید. در رستوران‌های آن، میز و صندلی‌هایی از چوب درختان جنگلی گذاشته شده است و می‌توانید غذاهای محلی هم سفارش دهید.
سوجا دیله (ساج ایچی)، قورتماج، سیرجینه، گوزلی بریان (بره بریان)، جزلق، قورما، سوجا نون (ساج چورگی) و کته نون (نان سنگی) از جمله‌ی غذاها و خوراکی‌های محلی این منطقه هستند که چشیدن طعم آن‌ها برای هر گردشگری جزو واجبات است. پندیره ویسوج یا پنیر سرخ‌شده، یکی دیگر از غذاهای خوشمزه‌ی این منطقه است که پنیر تازه جوشانده‌شده را در روغن سرخ کرده و با برنج میل می‌کنند.
بهترین زمان سفر به ییلاق سوباتان
بهترین زمان سفر به سوباتان، از نیمه دوم اردیبهشت‌ماه تا اواسط تابستان است؛ در نظر داشته باشید که در تعطیلات نیمه خرداد، جمعیت بسیاری روانه این ییلاق می‌شوند؛ پس برای اینکه از سفر خود نهایت لذت را ببرید، در هفته‌های قبل و بعد از این تعطیلات، عازم سوباتان شوید. این منطقه کوهستانی، تابستان‌های خنکی دارد و از همین رو مقصد سفرهای تابستانی گردشگران بسیاری است. اگر در فصل بهار، به‌خصوص اواخر اردیبهشت و اوایل خرداد به این منطقه سفر کنید، با دشت‌های مملو از گل‌های وحشی و شقایق مواجه خواهید شد که هوش از سرتان می‌برد.
نکته‌هایی برای سفر به سوباتان
از آنجا که فقط بالای یکی از تپه‌های سوباتان، موبایل آنتن می‌دهد، پس حتما پول نقد به‌اندازه کافی همراهتان باشد؛ زیرا دستگاه کارت‌خوان در این منطقه کار نمی‌کند.
حتما در سفر به ییلاق سوباتان، پانچو یا بارانی مناسب همراه خود ببرید؛ چراکه هوا معمولا بارانی است و در صورت بارندگی، حسابی خیس می‌شوید.
یادتان باشد که هیچ‌وقت به گله‌ها نزدیک نشوید و فکر عکس گرفتن با گوسفندهایی که پشم‌های آن‌ها را با حالت خاصی زده‌اند، از سر بیرون کنید؛ زیرا احتمال حمله سگ‌های گله به شما وجود دارد.
جاهای دیدنی ییلاق سوباتان
اگر گذرتان به سوباتان افتاد، از دیگر جاهای دیدنی تالش که در اطراف این منطقه قرار دارند، دیدن کنید؛ جاذبه‌هایی که هر یک در نوع خود زیبا و منحصربه فرد هستند. بازارچه سنتی سوباتان، آبشار ماهار واقع در روستای ماهار، سیاه چادرهای عشایری اطراف سوباتان، چمنزار وسیع بیده‌دشت (اسب‌های وحشی در آن این‌سو و آن‌سو می‌دوند)، باغداگول (معروف به بهشت گل‌ها)، صخره گنج‌نامه (برای تماشای طلوع و غروب خورشید) و… از جمله جاذبه‌های ییلاق سوباتان هستند. بازدیدی هم از گوری دره داشته باشید که به‌خاطر گورستان‌های هفت هزار ساله‌اش، از جاهای دیدنی سوباتان است. در ادامه به اختصار به تعدادی از جاذبه‌های معروف سوباتان اشاره می‌کنیم تا بازدید از آن‌ها را نیز در برنامه‌ی سفر خود بگنجانید.
دریاچه نئور
دریاچه نئور در غرب ییلاق سوباتان و در ارتفاع ۲۵۰۰ متری از سطح دریا قرار گرفته است و مابین شهرستان تالش و خلخال و در مرز بین استان گیلان و اردبیل قرار دارد. نئور مرتفع‌ترین دریاچه یخچالی بازمانده از دوران باستان به شمار می‌رود و چنانچه به ماهی‌گیری علاقه‌مند هستید، می‌توانید قزل‌آلای رنگین کمانی بگیرید. برای اینکه از سوباتان به دریاچه نئور بروید، باید حدود ۲۰ کیلومتر پیاده‌روی کنید یا با نیسان‌های محلی خود را به این دریاچه برسانید. دورتادور دریاچه محل کمپ گردشگران است و افراد از نقاط دور و نزدیک برای دیدن طبیعتی زیبا و بکر، خود را به این منطقه می‌رسانند.
چشمه‌های آب طبیعی سوباتان
سوباتان نیز همچون اکثر ییلاقات ایران دارای چشمه‌های آب طبیعی است که آب خنک و گوارای آن‌ها در فصول گرم سال، یکی از عوامل جذب گردشگران به حساب می‌آید. از چشمه‌های آب سوباتان می‌توان به سید بلاغی، نظیری بلاغی، نومندان بلاغی، ورزان بلاغی، ساری بلاغ، چشمه کلیه سویی با خاصیت درمانی برای بیماری‌های کلیوی و… اشاره کرد.
ییلاق شکردشت
با توجه به اینکه فاصله بین ییلاق شکردشت تا سوباتان حدود هفت کیلومتر است، در عرض چند دقیقه می‌توانید یکی دیگر از جاذبه‌های طبیعی تالش را به نظاره بنشینید. شکردشت که به آن شکردشت سوباتان نیز می‌گویند، به دشت‌های شقایقش معروف است که با خلق منظره‌ای زیبا، حیرت و شگفتی گردشگران را در پی دارند. علاوه بر این، به‌دلیل کوهستانی بودن این منطقه، دریایی از ابر در ارتفاعات سرسبز آن، زیر پای شما شکل می‌گیرد که احساس قدم‌زدن روی ابرها را در گردشگران القا می‌کند.
آبشار ورزان
آبشار ورزان واقع در چهار کیلومتری غرب سوباتان، از دیگر جاذبه‌هایی است که بازدید از آن را نباید از دست بدهید. آب رودخانه ورزان از شاخه‌های اصلی رودخانه لیسار است که در طول مسیرش، آبشاری ۳۰ متری ایجاد می‌کند.
پارک جنگلی آلچالق
پارک طبیعی جنگلی آلچالق که در ضلع شرقی سوباتان واقع شده، دارای بوته‌های کم‌ارتفاع و پرپشت درختچه‌های آلوچه، سیب کال و قره گیله است و در میان این درختچه‌ها، چمنزار سبز و وسیعی قرار دارد که بسیار زیبا و دیدنی است.
غار گنج خانه
غار سوباتان در ضلع شمال شرقی منطقه بکر و سرسبز سوباتان واقع شده که به گنج‌خانه معروف است. برای دسترسی به این غار به راهنما نیاز دارید. با هوایی بی‌نظیر، این مسیر پوشیده در شقایق‌ها است. غار گنج‌خانه بین صخره‌هایی به ارتفاع ۵ تا ۱۵ متر قرار دارد و عرض این دیواره صخره‌ای بیش از ۲۰۰ متر است. پس از ورود به غار و صعود تنوره‌ای به دهانه غار می‌توان رسید. از آنجا که دهانه غار سوباتان باریک است، پیمایش آن برای طبیعت‌گردان مناسب نیست و تنها برای غارنوردان ممکن است.
به گزارش وب گاه کجارو، مردم منطقه از قدیم اعتقاد دارند که در درون این غار، گنج عظیمی نهفته است و به‌دلیل طلسم و جادویی که این غار دارد، تاکنون کسی نتوانسته است وارد غار شود و راز آن را کشف کند؛ بنابراین اطلاع دقیقی از طول و ارتفاع داخل غار وجود ندارد.
