1.3 میلیارد دلار صرفه‌جویی ارزی با ساخت تجهیزات تحریمی توسط نخبگان
روح‌الله دهقانی فیروزآبادی، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس جمهور در برنامه نظاره «قانون جهش تولید دانش‌بنیان» گزارشی از ثمرات محقق‌شده به واسطه این قانون را ارائه داد.
به گزارش گروه علم و پیشرفت پایگاه خبری هیچ یک _ همایش نظاره «قانون جهش تولید دانش‌بنیان»، با حضور محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس و روح‌الله دهقانی فیروزآبادی، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس جمهور با هدف بررسی میزان اجرای این قانون برگزار شد. قانون جهش تولید دانش‌بنیان یکی از قوانین مجلس شورای اسلامی است که در ابتدای سال ۱۴۰۱ به تصویب رسید و امسال از سوی رهبر انقلاب اسلامی نیز تحت عنوان قانونی راهبردی برای کشور خطاب شد.
دهقانی فیروزآبادی در این برنامه گزارشی از ثمرات محقق‌شده به واسطه این قانون ارائه داد و اعلام کرد: بعد از تصویب این قانون، تاکنون معادل ۱۶٠ میلیون دلار قرارداد بار اول با شرکت‌های دانش‌بنیان بسته شده است، که نتیجه آن ۱.۳ میلیارد دلار صرفه‌جویی ارزی بوده است.
«تولید بار اول»، عنوان تولیدات تحریمی است که به دست دانشمندان و محققان داخلی برای اولین بار در کشور تولید می‌شوند. تحریم فروش تجهیزات و اقلام راهبردی صنایع مختلف از بخش‌های نفت و گاز تا بخش زنجیره ارزش فولاد، یکی از راهبردهای مهم غرب بر علیه ایران بود که به دنبال ضربه زدن به صنعت ایران و فشار آوردن برای قبول مذاکرات بود. اقدامی که به دنبال آن بود که هزینه تولید در کشور را به میزان زیادی افزایش دهد.
با اعمال تحریم‌های جدید، اقلام راهبردی فرآیند تولید صنایع حوزه نفت و گاز نظیر کمپرسورها، پمپ‌ها، شیرهای کنترلی، راکتورها و کاتالیست‌ها به ایران فروخته نمی‌شد و در هر جا بدون نظارت اوفک و خزانه‌داری آمریکا، جریان خرید این اقلام ردیابی می‌شد، کل زنجیره تامین این اقلام راهبردی تحریم و مشمول جریمه‌های سنگین می‌شدند. در چنین شرایطی، کارگروه تولید بار اول در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری شکل گرفت که برای بومیسازی و تولید برای بار اول اقلام راهبردی صنایع کشور با تکیه بر توان و دانش شناسایی شده از شرکت‌های دانش‌بنیان در سطح کشور اقدام کند.
تولید بار اول تا پیش از تشکیل این کارگروه، ذیل شورای عالی امنیت ملی شکل گرفته بود و قانون پشتیبان نداشت؛ اما در قالب ماده ۱۰ قانون جهش تولید دانش‌بنیان، آئین‌نامه اجرایی برنامه تولید بار اول توسط دولت ابلاغ شد و در پی آن، دانش‌بنیان‌ها با یک پشتوانه قوی قانونی می‌توانند محصولات بومیسازی شده خود را به صنایع و سازمان‌های دولتی عرضه کنند.
در شرایط فعلی، سازوکار موفق تولید بار اول در صنعت نفت و گاز نشان از اهمیت و موفقیت اجرای این سیاست در زمینه ورود فناوری به صنایع بزرگ کشور را دارد. این امر، تجربه‌ای است که هم امکان کاهش ارزبری و هم امکان ایجاد منابع ارزی برای صنایع را ایجاد کرده است و لازم است تا به صورت مجدانه در سایر صنایع هم ورود کند.
