غار چال نخجیر دلیجان؛ شگفت‌انگیزترین غار آهکی جهان

گروه هیچ یک زندگی – چال‌نخجیر به منطقه‌ای گود گفته می‌شود که شکارچیان برای اینکه راحت‌تر شکار کنند، حیوانات را به این منطقه فراری می‌دادند. این غار به دوره سوم زمین‌شناسی متعلق است و در سال ۱۳۸۴ خورشیدی توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره ۱۳۸۱۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

ویژگی‌های غار نخجیر

غار چال‌نخجیر از جاهای دیدنی دلیجان است که در راه دلیجان به نراق، در منطقه چال‌نخجیر و در دامنه کوه تخت واقع شده است. این غار از غارهای آهکی و زنده جهان است (چنانچه بخشی از غار ترک بردارد  ترمیم می‌شود) که دارای قدمتی برابر با تقریبا ۷۰ میلیون سال است. غار در سال ۱۳۶۷ کشف شده است. حرکت گسل معکوسی در منطقه کاستی واران سبب شکل‌گیری غار شده است.

این غار از غارهای طبقاتی است که از سه طبقه تشکیل شده است. ۹۵ درصد از دیواره‌های غار با رسوبات آهکی و بقیه با سنگ پوشش داده شده است. دهانه اصلی غار نخجیر دارای ارتفاع بین ۱۰ تا ۴۰ متر و عرض ۱۰ متر است.

غار چال‌نخجیر با گذشت ۷۰ میلیون سال کشف شده است که تا قبل از کشف شدن آن هیچ کس آن را ندیده بود. اشکالی داخل غار وجود دارد که حاصل از پدیده‌های رسوبی و دولومیتی به وجود آمده‌اند که باعث شده این غار از زیباترین غارهای جهان به حساب آید.

غار نخجیر از یک شاخه‌ اصلی و چند شاخه فرعی تشکیل شده است که تقریبا ۴ کیلومتر از آن به وسیله افراد محلی و غارنوردان ماهر کشف شده است و عمق آن بنا به پیش‌بینی‌ها در حدود ۸ تا ۱۰ کیلومتر است. داخل غار دالان‌ها، کریدورها، دهلیزها، حوضچه‌ها و تراس‌های بسیار زیبایی به وجود آمده است. همچنین منشورهای بلور «کلسیت» بر اثر عوامل طبیعی در این غار به وجود آمده که بازتاب نور از این منشورها، زیبایی غار را چند برابر کرده است.

از جلوه‌های زیبا و دیدنی این غار می‌توان به اسفنج‌های بلورین، منشورها، کلیست و باغ‌های مرجانی (که با گذشت سالیان سال شکل گرفته)، دالان‌ها و حوضچه‌های گوناگون اشاره کرد.

غار چال‌نخجیر از تالارهای مختلفی تشکیل شده است که از میان آن‌ها، تالار چهلستون زیباترین تالار غار است که انواع چکیده و چکنده‌های مختلف و رنگ‌های خیره کننده و زیبا آن را پوشش داده است. تالارهای دیگر این غار عبارتند از: تالار زیبایی‌ها، دریاچه، برزخ، باغ وحش، سفره عروس و چهلچراغ. از میان این تالارها کوچک‌ترینشان ابعاد  ۳×۵×۲۰ متر و بزرگ‌ترینشان ابعاد ۳۰×۴۰×۱۲۰ متر را دارد.

بافت‌ها و قندیل‌های بلورین غار به رنگ تیره درآمده و سقف غار پر از پیچ واپیچ‌ها و شکستگی‌های گوناگون است. این غار تا عمق ۱۴ کیلومتر شناسایی و بیش از یک کیلومتر آن کف‌سازی شده است که با طی کردن ۴۷ پله می‌توان به این عمق دست یافت.

در غار چال‌نخجیر سنگ‌های تزئینی و زیبا در شکل‌های انسان، گوزن، عقاب، لاک پشت، کبوتر و تندیس‌های عظیم ‌الجثه بلورین به وجود آمده است. جنس بیشتر این سنگ‌ها از آهک است. قدمت غار حدود ۷۰ میلیون سال است و جزء غارهای زنده دنیا محسوب می‌شود. تاکنون ۱۲۰۰ متر از غار برای بازدید عموم کف‌سازی، ایمن‌سازی و نورپردازی شده‌است.  از دیگر ویژگی‌های منحصر به فرد غار، زنده بودن آن است، یعنی اگر جایی از غار تخریب شود یا ترک بخورد در طول سال‌های متمادی ترمیم خواهد شد!

در قسمت انتهایی و زیردست غار، دریاچه‌ای وجود دارد که دیواره، سقف و پیکره‌های اسرار آمیز آن را سنگ‌های عجیب احاطه کرده که سبب زیبایی و شگفتی بسیار غار شده است. اما هنوز بطور کامل انتهای غار شناسایی نشده‌است. وجود تهویه طبیعی هوای داخل غار، باعث شده که غار در تابستان خنک و در زمستان گرم باشد. همچنین در این غار مشکل کمبود اکسیژن وجود ندارد. بازدیدکنندگان هیچ‌گاه در آن با کمبود اکسیژن روبرو نمی‌شوند.

 از امکانات رفاهی غار می‌توان به کف‌سازی، ایمن‌سازی و نورپردازی ۱۳۰۰ متر از غار اشاره کرد. سالن انتظار، بوفه و مهمانسرا در بیرون از غار، از دیگر امکانات رفاهی برای گردشگران است.