چه رابطه‌ای بین کم خوابی و دیابت وجود دارد؟
امروزه خواب به عنوان یک عنصر شگفت انگیز و تاثیرگذار بر قند خون شناخته می‌شود که هم می‌تواند سطح گلوکز را بالا ببرد و هم می‌تواند آن را کاهش دهد؛ و همینطور رابطه تنگاتنگی بین کم خوابی و دیابت وجود دارد.
خواب و سلامت جسمانی ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند، با این حال، رابطه بین کم خوابی و دیابت بسیار پیچیده است و از فرمول ساده و مشخصی پیروی نمی‌کند، اما به طور کلی افرادی که زمان متوسط ساعات خواب شبانه در آن‌ها کاهش یافته است بیشتر از سایر افراد به افزایش وزن و دیابت مبتلا می‌شوند.
ارتباط بین کمبود خواب و دیابت
بررسی‌ها نشان می‌دهد کمبود خواب می‌تواند منجر به پیش دیابت در افراد شود، به گفته‌ی متخصصان واکنش بدن به کم خوابی و از دست دادن ساعات مورد نیاز برای داشتن یک خواب کامل می‌تواند شبیه به مقاومت به انسولین باشد، که خود پیش ساز دیابت است.
در بیماران مبتلا به دیابت که در حقیقت با یک اختلال هورمونی مواجه هستند، میزان قند موجود در خون بسیار زیاد است، اما بدن از دریافت و استفاده از این قند موجود در خون عاجز است. در این شرایط فرد هر چه بیشتر می‌خورد، سلول‌ها قندی دریافت نمی‌کنند و فرد گرسنه‌تر می‌شود.در این زمان سلول‌ها به این علت که تغذیه سلولی کم شده، مجبور به استفاده از ذخایر بدن می‌شوند، که همین امر سبب لاغر شدن افراد دیابتی می‌شود، کاهش وزن همچنین می‌تواند در نتیجه‌ی تولید ناکافی انسولین در بدن افراد مبتلا به دیابت رخ دهد.
چگونه کم‌خوابی باعث بروز دیابت می‌شود؟
گروهی از محققان در تحقیق اخیرشان به این نتیجه رسیدند که کمبود خواب، تعادل باکتری‌های روده را تغییر می‌دهد و این تغییر به بعضی از بیماری‌های متابولیک مانند دیابت نوع ۲ و چاقی مرتبط است.داشتن اضافه وزن یا چاق بودن خود یک عامل خطر جدی برای ابتلا به دیابت است، برخی مطالعات نشان می‌دهند افرادی که کمتر می‌خوابند، وزن بیشتری نسبت به افرادی که خوب می‌خوابند دارند؛ افراد دچار اضافه وزن به مرور زمان دچار رسوب چربی در مجاری هوایی فوقانی خود می‌شوند که می‌تواند باعث بروز خر و پف شدید و مکث در تنفس هنگام خواب شود.
هیچ فرمولی برای تعیین میزان نیاز به خواب وجود ندارد و این مسئله کاملا شخصی است اما به طور متوسط هر کس به ۷.۵ ساعت خواب در شب نیاز دارد، این عدد بسته به ویژگی‌های ژنتیکی افراد می‌تواند بین حدودا چهار ساعت تا ۱۰ یا ۱۱ ساعت متغییر باشد.
تاثیر دیابت بر اعضای داخلی بدن
قند خون بالا و عدم مدیریت صحیح آن در طولانی مدت می‌تواند تاثیرات مخربی بر چشم‌ها، قلب، مغز و سایر اعضای بدن از جمله کلیه‌ها داشته باشد.در نتیجه‌ء اثر دیابت بر کلیه‌ها، این اندام‌ها دیگر نمی‌توانند خون را به خوبی تصفیه کنند و پروتئین‌هایی در ادرار مشاهده می‌شود که اگر فرد تحت غربالگری دیابت قرار گیرد و قند خون بالای او به سرعت تشخیص داده شود، می‌توان با درمان‌های مختلف از بدتر شدن آن جلوگیری کرد.
دیابت همچنین ممکن است به سیستم عصبی بدن آسیب برساند و باعث بروز اشکال در تخلیه مثانه شود؛ فشار حاصل از پر بودن مثانه نیز می‌تواند به کلیه‌ها پس زده و به آن‌ها آسیب برساند. همچنین اگر ادرار به مدت طولانی در مثانه بماند می‌تواند باعث بروز عفونت در بدن شود.
کسانی که مبتلا به دیابت نوع یک شده‌اند خطرناک‌ترین نوع دیابت را تجربه می‌کنند، چرا که این افراد نسبت به کسانی که مبتلا به دیابت نوع دوم هستند، عمر کوتاه‌تری دارند و خیلی سریع‌تر جان خود را از دست می‌دهند.
در مقابل افراد چاقی که دیابت نوع ۲ در آن‌ها بروز پیدا کرده است، اگر قند خون بالا در آن‌ها خیلی سریع تشخیص داده شود، می‌توانند با کنترل دیابت از جان خود در برابر بسیاری از بیماری‌ها محافظت کنند.
نکاتی برای بهبود رابطه کم خوابی و دیابت
کیفیت خواب و مدت زمان خواب علاوه بر تاثیر روی رابطه بین کم خوابی و دیابت ، می‌توانند باعث بروز پرفشاری خون نیز در افراد مختلف شوند. افرادی که به سختی به خواب می‌روند و یا در طول شب به طور مکرر از خواب بیدار می‌شوند، به اندازه افرادی که کم می‌خوابند می‌توانند در آینده در معرض مشکلات بسیاری قرارگیرند.
این افراد نباید ارتباط بین بی خوابی و فشار خون را دست‌کم بگیرند، به همین علت بهتر است برای داشتن استراحت شبانه با کیفیت‌تر این نکات را رعایت کنید:
• استفاده از وسایل الکترونیکی را قبل از خواب به حداقل برسانید
تابش نور تلفن همراه یا کتابهای الکترونیکی در طول شب می‌تواند باعث بروز اختلال در خواب شود، برای کتاب خواندن قبل از خواب بهتر است به سراغ کتابهای کاعذی بروید.
• مصرف کافئین و الکل را محدود کنید
قهوه علاوه بر تاثیر خوبی که در پیشگیری از دیابت دارد، تمرکز و هوشیاری را نیز بهبود می‌بخشد و خطر ابتلا به برخی بیماری‌ها را کاهش می‌دهد، با این حال نوشیدن قهوه‌ی سیاه ساده می‌تواند برای افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ مضر باشد.
با این حال تاثیر قهوه بر دیابت در افراد مختلف متفاوت است و درباره‌ی نوشیدن آن بهتر است جانب احتیاط رعایت شود و در صورت داشتن وابستگی زیاد به آن حتما با پزشک خود مشورت کنید.
• در الگوهای خواب خود نظم ایجاد کنید
• در طول روز ورزش کنید
یوگا یا ورزش‌هایی با تحرک کم در عصرگاه‌ها می‌تواند بدن شما را برای خواب آماده کند.
• محیطی مناسب برای خواب ایجاد کنید
یک محیط راحت می‌تواند تا حد زیادی در داشتن یک خواب راحت کمک کند، در صورت امکان یک تشک جدید را برای خواب امتحان کنید.
