دفترهای خیلی بزرگ که عاقدان زیر بغل خود میگرفتند و به سختی آنها را حمل میکردند؛ در حافظه تاریخی ماندگار است؛ دفاتری که عروس و داماد دوتایی آن را باز میکردند و تازه یک نفر هم ورق میزد تا عروس خانم در هر صفحه چند امضا بزند؛ معمولا حضار هم با خنده و شوخی این لحظات را سپری میکردند اما اکنون ثبت ازدواج هم مانند بقیه امور زندگی الکترونیک شده است.
گروه جامعه پایگاه خبری هیچ یک – طبق مفاد شیوهنامه حذف دفتر سنتی ثبت ازدواج و بهره برداری از دفتر الکترونیک ازدواج، از اول مرداد ۱۴۰۰ همه دفترخانههای رسمی ازدواج، ملزم به استفاده از دفتر الکترونیک ثبت ازدواج و مسدود کردن دفتر سنتی ازدواج شدند. از آن تاریخ، تنظیم و ثبت رسمی همه وقایع ازدواج و اقدامات تبعی یا اقدامات حقوقی احتمالی منتسب به آن، با دریافت شناسه یکتای سند، صرفا در دفتر الکترونیک انجام میشود و ثبت سند جدید در دفاتر دستنویس از مرداد سال ۱۴۰۰ ممنوع شد؛ به این ترتیب دفاتر ازدواج دستنویس حذف شد اما همچنان سند ازدواج به صورت دفترچهای صادر میشد تا اینکه طبق بخشنامه حذف دفترچههای ازدواج، از تاریخ ۲ آبان ۱۴۰۲ سند دفترچهای و سنتی ازدواج نیز حذف و سند الکترونیک ازدواج، جایگزین آن شد.
مزایای سند ازدواج الکترونیکی
سازمان ثبت اسناد کشور، در راستای برنامههای تحولی قوه قضاییه، سیاست الکترونیکی کردن اسناد و به دلیل مشکلات و ایراداتی که ثبت سنتی ازدواج و صدور سند دفترچهای در پی داشت، طرح الزام به ثبت مشخصات طرفین و ثبت عقد ازدواج یا طلاق در دفاتر الکترونیک و صدور سند ازدواج الکترونیکی را پیگیری و فرایند ثبت ازدواج را، از حالت سنتی به الکترونیکی تبدیل کرد.
ثبت دقیق اطلاعات و پیشگیری از خطاهای انسانی در تنظیم سند بهویژه در مورد مهریه، احراز هویت طرفین عقد با استفاده از اثر انگشت به صورت برخط از سازمان ثبت احوال، ارسال برخط (آنلاین) اعلامیه ازدواج به سازمان ثبت احوال، دسترسی لحظهای زوجین به سند ازدواج و یکسان بودن شکل سند ازدواج، تصدیق اصالت سند الکترونیکی، پیشگیری از انواع جعل سند ازدواج و ایجاد تغییرات در مفاد آن و صرفهجویی در هزینهها از جمله مزایای ثبت الکترونیکی واقعه ازدواج و صدور سند الکترونیکی ازدواج است.
رفع مشکلات سرقت، مخدوش شدن، سوء استفاده و مفقودی سند ازدواج برای زوجین، رفع مشکلات مربوط به خرید کاغذ، چاپ و انتقال دفترچههای ازدواج به ۲۵۰۰ دفتر ازدواج در کشور، پیشگیری از تخلفات انتظامی و احتمالی سردفتران و ارتقای سلامت اداری، امنیت نگهداری اطلاعات و جلوگیری از تناقض در تنظیم اطلاعات اسناد، سهولت ملاحظه متن سند و احراز اصالت سند ازدواج برای دستگاهها و سهولت در استعلام سند ازدواج از دیگر مزایای ثبت الکترونیکی واقعه ازدواج و صدور سند الکترونیکی ازدواج محسوب میشود.
صدور بیش از ۸۶ هزار فقره سند ازدواج تک برگ
معاون امور اسناد سازمان ثبت اسناد و املاک کشور درباره صدور سندهای تک برگ ازدواج اظهار داشت: در مسیر اجرای برنامههای تحولی قوه قضاییه و سیاستهای سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، آخرین مرحله صدور سندهای ازدواج به صورت الکترونیک دوم آبان در سراسر کشور همزمان عملیاتی شد و تاکنون حدود ۸۶ هزار و ۲۵۱ فقره سند ازدواج در این سامانه ثبت و تحویل زوجین شده است.
سید صادق سعادتیان یادآور شد: قبل از اجرای این طرح، ثبت وقایع ازدواج به صورت سنتی و دستی بود اما اکنون در راستای هوشمندسازی و ارائه خدمات الکترونیکی به مردم، سند ازدواج به صورت الکترونیکی صادر میشود.
وی با اشاره به شیوهنامه حذف دفتر سنتی ثبت ازدواج و بهره برداری از دفتر الکترونیک ازدواج، افزود: اکنون مطابق دستورالعمل، سردفتران مکلف شدند تا یک نسخه پشتیبان از تمام فرایند واقعه ازدواج که در سامانه داده آمایی میشود را چاپ کنند و آن را برای زوجین مطالعه و تفهیم کنند؛ شروط ضمن عقد، میزان مهریه توافقی در این نسخه تعیین میشود و بعد از آن با یک اثر انگشت در سامانه و دو امضای فیزیکی کار ثبت ازدواج را تمام میکند.
هیچ محدودیتی در سند ازدواج الکترونیکی برای شروط ضمن عقد ایجاد نشده است
معاون امور اسناد سازمان ثبت اسناد و املاک کشور تصریح کرد: در سند ازدواج الکترونیکی برای شروط ضمن عقد هیچ محدودیتی ایجاد نشده است و شروط ضمن عقدی که قبلاً در نکاحیههای سنتی ثبت میشد، همچنین شروط ضمن عقدی که زوجین خارج از نکاحیه در سند ازدواج خود تعیین میکردند، در اسناد الکترونیک نیز قابل ثبت است و محدودیتی برای ثبت آنها وجود ندارد و فضای مناسبی نیز برای ثبت شروط در سامانه و در ستون ملاحظات پیش بینی شده و در سامانه قابل مشاهده است.
سعادتیان درباره تعرفه ثبت ازدواج نیز گفت: تعرفه همان است که در قانون و بخشنامههای قوه قضاییه به سردفتران ابلاغ شده است و این تعرفه در همه دفاتر ازدواج در دید عموم مردم نصب شده و اکنون میزان آن حدود ۶۰۰ هزار تومان است.
الکترونیکی شدن سند ازدواج دلیلی برای دریافت مازاد بر تعرفه نیست
معاون امور اسناد سازمان ثبت اسناد و املاک کشور با تاکید بر اینکه الکترونیکی شدن سند ازدواج دلیلی برای دریافت مازاد بر تعرفه نیست، افزود: حقالتحریر همان است که در بخشنامه سازمان ثبت اسناد و املاک کشور به دفاتر ازدواج ابلاغ شده است و باید رعایت شود.
وی خاطرنشان کرد: اگر سردفتر مازاد بر تعرفه ابلاغی برای ثبت ازدواج دریافت کند، از مردم میخواهیم مبلغ بیش از تعرفه را پرداخت نکنند و چون زمان ثبت سند ازدواج مبارک است و نباید بحث یا برخوردی پیش بیاید، در صورت پرداخت، از دفترخانه رسید دریافت کنند و پس از برگزاری مراسم میتوانند با مراجعه به روسای ثبت و بازرسان مستقر در واحدهای ثبتی موضوع را پیگیری کنند؛ در غیر اینصورت دادگاه انتظامی در زمینه اضافه دریافتی برخورد لازم را انجام خواهد داد.
بر اساس آمار ثبت احوال، در چهار ماه نخست امسال (تا ابتدای مرداد۱۴۰۲) در کل کشور ۱۹۹ هزار و ۷۲۷ مورد ازدواج به ثبت رسیده است.