آلودگی هوا در فصول سرد سال علاوه بر اثراتی که بر روی افراد با هر سن و جنسی میگذارد، یک سری عوارض بر روی مادر باردار و جنین خواهد داشت.«فاطمه عدالت فر» کارشناس مامایی، درباره مواجهه مادر باردار با پدیده آلودگی هوا توضیح می دهد.
پایگاه خبری هیچ یک_هانیه ناصری: چند سالیست که با فرارسیدن فصل سرما بازار سخن از آلودگی هوا داغ است! حرف از تق و لق شدن مدرسهها و به دنبال آن نگرانی از وضعیت کودکان، سالمندان و گروه ها و افراد مستعد ابتلا به عوارض ناشی از این معضل. یکی از این گروه های مستعد مادران بارداری هستند که به واسطه حمل جنین به عنوان یک موجود زنده، بسیار بسیار آسیب پذیرند. مادرانی که محافظت از خودشان را راهی برای حفظ سلامت فرزند و در واقع امانتداریشان میدانند.«فاطمه عدالت فر» کارشناس مامایی از روزهای پر مخاطره سرشار از دود و دم، نگرانی ها و راهکارهای لازم برای خانم های باردار میگوید.
* با هوای آلوده چه باید کرد؟
متأسفانه آلودگی هوا از آن بحثهایی است که خیلی راه چارهای ندارد، خصوصاً در کلانشهرها و در فصول سرد سال. یعنی مثل تغذیه سالم نیست که به طور مثال به مادران باردار بگوییم روغن یا شکر کمتر میل کنند، هوایی است که نهتنها در کشور ما بلکه حدود ۹۹ درصد از جمعیت جهان این هوای آلوده را تنفس میکنند و علاوهبر اثراتی که بر روی افراد با هر سن و جنسی میگذارد، یک سری عوارض بر روی مادر باردار و جنین خواهد داشت.
*عوارض ناشی از آلودگی هوا بر عموم افراد
آلودگی هوا عوارضی همچون سرفه، تنگی نفس و سوزش چشم را در پی دارد. همچنین سبب تشدید بیماریهای زمینهای مانند بیماریهای قلبی و ریوی میشود. ممکن است فردی بهطور ژنتیکی مستعد ابتلا به بیماری آسم باشد و آلودگی هوا آن را تشدید کند و بهدنبال مدتی در معرض هوای آلوده بودن مبتلا به آسم شود و نیاز به مصرف دارو پیدا کند. اما آنچه که باعث نگرانی برای مادران باردار میشود و حائز اهمیت است بحث تضعیف سیستم ایمنی است که در دوران بارداری اتفاق میافتد. مسائلی همچون تنگی نفس و یا گاهی مشکلات قلبی که در دوران بارداری بهصورت طبیعی پیش می آیند با قرارگرفتن مادر در معرض آلودگی هوا میتوانند تشدید شوند و مشکلات بیشتری را برای او ایجاد کنند.
خروج خانمهای باردار از منزل خصوصاً در فصلهای سرد، در کلانشهرهایی که آلودگی هوا بیشتر است و شاخص آلودگی هوا، ناسالم را نشان می دهد توصیه نمی شود
*توصیههای لازم برای خانمهای باردار در روزهایی که آلودگی هوا زیاد است
مهمترین راهکار این است که داخل خانه بمانند. مخصوصاً در هفتههای آخر بارداری این کار ضرورت بیشتری دارد. ممکن است خانم ماسک بزند و بخواهد برای خرید، مثلاً سیسمونی از خانه خارج شود. خانمها بدانند ماسکی که میزنند خیلی نمیتواند نقش بازدارندگی داشته باشد. خروج خانمهای باردار از منزل خصوصاً در فصلهای سرد، در کلانشهرهایی که آلودگی هوا بیشتر است و شاخص آلودگی هوا، ناسالم را نشان می دهد توصیه نمی شود. چنانچه ضرورتی برای انجام فعالیتی در خارج از منزل وجود دارد باید خانم باردار سریع از خانه خارج شود، آن هم با استفاده از ماسک فیلتر دار و در کمترین مدت زمانیکه ممکن است بیرون از خانه بماند. اینکه داخل خانه هم باشند اینطور نیست که پنجره را باز کنند و یا داخل حیاط و یا تراس بروند. داخل خانه باید با در و پنجرههای بسته بمانند تا از اثرات مخرب ناشی از آلودگی هوا در امان بمانند.
زایمان زودرس و وزن کم جنین، نتیجه هوایی آلوده
* آیا هوای آلودهای که مادر استنشاق میکند و در معرض آن قرار میگیرد میتواند بر روی جنین تأثیرات منفی داشته باشد؟
قطعاً روی جنین تأثیر خواهد گذاشت اما جفت تا حدودی میتواند آن را تصفیه کند. البته اینطور نیست که مادر فکر کند آسیب تنها به خودش می رسد و جنین مصون میماند. در بین مادرانی که در سه ماهه سوم بارداری در معرض آلودگی شدید هوا هستند احتمال تولد فرزند مبتلا به اوتیسم حدوداً دو برابر گزارش شدهاست. در سن های پایینتر بارداری وقتی جنین رشد و تکامل پیدا میکند میتواند باعث یک سری ناهنجاری ها بشود که البته برحسب هفته این ناهنجاری ها متفاوت است و همچنین باعث وزن کم جنین می شود، یعنی نوزادی که بهدلیل آلودگی هوایی که مادر در معرض آن قرار دارد رشدش مختل میشود و با وزن کمتر از نرمال به دنیا میآید. زایمان زودرس هم از مواردی است که آلودگی هوا میتواند سبب بروز و تشدید آن شود. حتی برای مادرهایی که سابقه آن را ندارند و یا عامل خطری برای آن نداشتهاند.
* توصیه های تغذیه ای به خانم باردار در زمان آلودگی هوا
چیزی که همه شنیدیم این است که وقتی هوا آلوده است شیر و محصولات لبنی تأثیر دارد و میتواند تا حدودی از اثرات مخرب آلودگی هوا بر بدن افراد جلوگیری کند. درمورد مادران باردار هم همینطور است. مصرف میوهها و سبزیجات، روغن زیتون، ویتامین E و امگا 3 نیز میتواند تا حدودی تأثیر آلودگی را کم کند اما دقت داشته باشید اینطور نیست که بگوییم شیر میخوریم و از خانه خارج میشویم، هیچ اتفاقی برایمان نمیافتد.