«مستوران» می‌تواند ارزآور باشد

به گزارش پایگاه خبر هیچ یک _ سریال «مستوران» به نویسندگی محمد حنیف و تهیه کنندگی عطا پناهی محصول سازمان هنری رسانه ای اوج است که هر شب روی آنتن شبکه یک سیما می رود.

فصل دوم «مستوران» به کارگردانی سید علی هاشمی، شخصیت‌هایی جدید دارد که کیاوش با بازی محمد صادق ملک یکی از آن‌ها است. این بازیگر به عنوان ایفاگر نقش مشاور اعظم حاکم شهر (با بازی بهنام تشکر) فردی حیله‌گر است که در رقابت عشقی با لطفعلی (کاوه خداشناس) بر سر ماه منیر شکسته خورده است.

محمدصادق ملک : درباره سریال «مستوران» بیان کرد: به عقیده من «مستوران» نقطه عطفی در سریال سازی بعد انقلاب است. در مسیری که ما به صورت آزمون و خطایی پیش می‌رویم تا به روش هایی برای ساخت سریال برسیم، «مستوران» نمونه موفقی در این مسیراست.

خوشبختانه بازخوردهای مثبتی از مخاطبان و دوستان نزدیکی که در تئاتر دارم گرفتم. به ویژه مخاطبانی که به شکل ثابت، کارها را دنبال می‌کنند و اتفاقاً مخاطبان سختگیری هم هستندوی افزود: هماهنگی همراه با حسن نیت تهیه کننده، کارگردان، دستیاران، تیم تولید و عوامل اجرایی، مسیر یک پروسه خلاقه را هموار کرد؛ هم تهیه کننده و کارگردان خلاقیت خود را به نمایش گذاشتند و هم عوامل اجرایی موفق شدند در این بستر امن کار خود را انجام دهند. این مجموعه در عین اینکه پروژه پرچالش و کار سختی بود، اما به دلیل همگنی و هماهنگی، نزدیکی سلیقه‌ها به هم و تعامل خوب عوامل با یکدیگر، تبدیل به پروژه ای شد که یکی از نقاط عطف سریال سازی ما به حساب می آید.

این بازیگر درباره نقش خود در «مستوران» یادآور شد: خوشبختانه نقش کیاوش، مثل سایر نقش‌هایی که در «مستوران ۲» وجود دارند، خیلی درست و دقیق نوشته شده و ویژگی‌های جذابی برای آن در نظر گرفته شده است. برای ایفای این نقش، من نیز چون بقیه، سعی کردم با کارگردان خلاق، در عین حال پر انرژی و با گذشت مجموعه تعامل بیشتری داشته باشم تا بتوانم با هدایت و راهنمایی‌های ارائه شده، ابعاد دیگری از این کاراکتر را به نمایش بگذارم.

ملک گفت: خوشبختانه بازخوردهای مثبتی از مخاطبان و دوستان نزدیکی که در تئاتر دارم گرفتم. به ویژه مخاطبانی که به شکل ثابت، کارها را دنبال می‌کنند و اتفاقاً مخاطبان سختگیری هم هستند. هرچند که بازیگر در تئاتر نسبت به سینما و تلویزیون آزادی عمل بیشتری دارد و در تلویزیون به خاطر گستردگی رسانه، همواره محدودیت‌هایی وجود دارد، اما این سریال، همان حس و حال و آزادی عمل صحنه تئاتر را برای من تداعی کرد و توانستم به همان اندازه خلاقیت خود را بروز دهم و این مسئله بسیارلذت بخش بود. اینکه در سینما و تلویزیون بستری فراهم شود تا بتوان سطوح دیگری از کیفیت را به مخاطب ارائه داد، موجب امیدواری و خرسندی است.

برای پذیرش نقش‌ها دسته بندی خاصی ندارم

ملک که در نقش های منفی مجموعه هایی چون «بانوی عمارت» و «از سرنوشت» حضور داشته در این باره، توضیح داد: معمولاً نقش‌های پیشنهادی به نوعی مرا به چالش می‌کشند و خدا را شکر تا به امروز اتفاق‌های خوبی برای من رقم خورده است. اگر حمل بر ادعا نشود، باتوجه به اینکه در حال حاضر به لحاظ سن و تجربه در شرایطی هستم که تا حد امکان بتوانم از پس نقش‌هایی که بر عهده‌ام گذارده می‌شود، برآیم، در نتیجه برای پذیرش نقش‌های پیشنهادی دسته بندی خاصی ندارم که صرفاً نقش منفی یا مثبت را قبول کنم.

معتقدم به استثنای برخی کارهای ویژه که به کلیشه‌ها نزدیک‌ترند، شخصیت تک بعدی نداریموی افزود: هر پیشنهادی که مرا بیشتر به چالش بکشد برایم جالب‌تر است از این رو نقش‌هایی را که دوست دارم، بیشتر خاکستری هستند یعنی صرفاً منفی یا مثبت نیستند؛ چرا که معتقدم به استثنای برخی کارهای ویژه که به کلیشه‌ها نزدیک‌ترند، شخصیت تک بعدی نداریم. حتی همان نقش منفی در مواردی خوبی‌هایی دارد که شخصیت او را خاکستری، در عین حال قابل باور و در جاهایی دوست داشتنی می کند. بنابر این من به همه پیشنهادهایی که می‌شود احترام می گذارم، مثبت یا منفی بودن نقش برایم اولویت ندارد و تنها هدف من این است که نقش را آبرومند اجرا کنم.

ملک به گویش خود و سایر بازیگران در «مستوران» اشاره و بیان کرد به طور کلی وقتی نویسنده اثری، ادبیات خاصی را برای یک یا چند کاراکتر به کار می‌برد، در واقع به تیم اجرایی، بازیگران و طراحان کمک می کند تا ویژگی تازه و خاصی را برای کاراکتر قائل شوند که همین امر می‌تواند دستاویز خوبی برای بازیگر باشد و از پیشنهاد نویسنده استقبال کند. هر چند که ادای برخی گویش‌ها برای بازیگر با سختی‌هایی همراه است و شاید آن نوع گویش از زبان محاوره بازیگر بسیار دور باشد اما این هنر بازیگر است که آن ادبیات را در کاراکتر خویش کشف کند و متوجه استفاده از آن برای نقشی که بازی می‌کند، باشد.

نویسنده روی ادیب بودن کیاوش تاکید دارد

او ادامه داد: در مورد کیاوش یا همان مشاور اعظم نیز نویسنده (محمد حنیف) روی ادیب بودن، اهل کتاب و با سواد بودن نقش در این مجموعه، تاکید دارد. بنابراین تا حد امکان از کلمات و ترکیب هایی برای این کاراکتر استفاده کرده که به ظاهر کلمات سختی هستند؛ اما وقتی به قولی قلق آن به دست بیاید، تبدیل به یک ویژگی می شود که من بازیگر می توانم از آن بهره برده و شخصیت جدیدی را خلق کنم و همین برای من خیلی جذاب بوده است.

تنوع زبانی یکی از خصوصیات قابل توجه مستوران است و با توجه به نحوه برخورد عوامل اجرایی با این گویش ها، خروجی مشخص می شودملک گفت: من حتی سعی کردم که تا حد ممکن از حروف اضافه، صامت ها و مصوت هایی که نویسنده پیشنهاد داده، به نوعی استفاده کنم تا بدون تغییر یا حذف، ادای آن ها راحت تر شود. در بیان جملات کیاوش، سعی بر این بوده که زبان نویسنده برای کاراکتر کشف شود، به نحوی که تماشاگر قبول کند که یک شخصیت میتواند اینگونه سخن بگوید و برای او باور پذیر شود.

وی در پاسخ به این سوال که آیا دوگانگی گویش ها برای بازیگران مشکلی ایجاد نکرده است، گفت: در این مجموعه علاوه بر ادبیات کتابی، بیشتر کاراکترها به روز تر و راحت تر صحبت می‌کنند. شاید این تنوع زبانی یکی از خصوصیات قابل توجه مستوران باشد و با توجه به نحوه برخورد عوامل اجرایی با این گویش ها، خروجی مشخص می شود. البته برخی آن را نوعی چالش می دانند و چون بر این باورند که این گویش ها، دور از ذهن مخاطب است درنتیجه قدری ساده تر ادا می کنند، که البته نتیجه متفاوتی حاصل می شود.

در خصوص سریال های تاریخی طی سالهای گذشته، این اتفاق افتاده که همگی با یک الگوی زبانی، حرف می زنندملک افزود: ولی من به شخصه، همان مسیر پیشنهادی کارگردان را پیگیر شدم و فکر می کنم که روی کاراکتر هم نشسته و جواب داده است. البته معتقدم در مورد کاراکترهای دیگر، این اختلافات بیانی در آن حدی نیست که بیرون زده باشد؛ چراکه با توجه به بافت رئالیستی امروزی، در همین دوران هم قشرهای مختلف افراد، ادبیات کلامی مختلفی به کار می برند.

او در ادامه، توضیح داد: گفتار فردی که در بازار دستفروشی می کند با فردی که کارمند یک شرکت است، طبیعتاً متفاوت است. کلام یک سیاس عاشق پیشه مستورانی، باید با افراد کوچه بازار یا حتی طبیب، متفاوت باشد؛ نویسنده ضمن مد نظر قرار دادن این مسأله موجب شده تا تنوعی در گویش ها ایجاد شود که همین، جزئی از اعتبار کار شده است. در خصوص سریال های تاریخی طی سالهای گذشته، این اتفاق افتاده که همگی با یک الگوی زبانی، حرف می زنند. در صورتی که تنوع گویش در مستوران موجب می شود که مخاطب در ادامه، لذت بیشتری از آن ببرد.

ملک ادامه داد: طبیعی است، قدری کار برای بازیگر سخت شود و او باید گویش خود را کنار نهد و سیستم جدید پیشنهادی در زبان را آغاز کند، که در این صورت صدا و رفتار بازیگر هم تحت الشعاع قرار می گیرد. بازیگر باید برروی تک تک کلمات تمرکز و به نوعی آن ها را ادا کند، که برای تماشاگر باور پذیر باشد؛ این مسأله سختی های خود را لااقل برای خود من در اجرا داشت ولی با توجه به نحوه برخورد من با آن، این چالش ها به جذابیت نقشم کمک کرد و در نهایت لذت بیشتری از آن بردم. خوشبختانه تجربه نقش کیاوش فرصتی بود تا علاوه بر سایر چالش های حسی در چالش های زبانی این فرایند خلاقه، شریک باشم.

بیشتر شخصیت‌ها را در این سریال دوست دارم

بازیگر نقش وزیر اعظم از علاقمندی خود به نقش های دیگر مجموعه، ابراز کرد: تقریبا بیشتر کاراکترها را در این سریال دوست دارم؛ مثل نقش لطفعلی، شاه، اهالی بازار یا دوستان لطفعلی، نقش ملا حسین، کاراکتر حاجب که جذاب بودند. این نقش‌ها به قدری کامل بودند که من به عنوان بازیگر در همه آن ها دستاویزی برای تجربه کردن، می دیدم. اما در مقایسه، باید اقرار کنم لذتی که در سر و کله زدن با کیاوش بردم، بیشتر از نقش‌های دیگر بود.

به خاطر ریش بلند و نوع خاص گریم نزدیک دو سال پیشنهادهای دیگر را از دست دادماو ادامه داد: تصور من بر این است که اگر به جز نقش خودم در نقش دیگری ظاهر می‌شدم نیز، کار قابل قبول و آبرومندی ارائه می دادم؛ چرا که به واقع تیم خوب و همراهی، ما را هدایت می‌کرد، کارگردان باهوش و خلاقی داشتیم و قطعاً در بازدهی هر یک از نقش‌ها تاثیر مثبتی بر روی من داشت و اتفاق خوبی رقم می‌خورد. ضمن اینکه کارگردان‌ها برای نقش‌هایی مثل کیاوش کمتر ریسک می‌کنند و از بازیگرهای شناخته شده‌تری استفاده می‌کنند، ولی علی هاشمی این اعتماد را به من کرد و من را برای این نقش برگزید.

او همچنین به تأثیر نوع گریم و لباس در خلق شخصیت های سریال، اشاره کرد و گفت: از آنجا که تیم گریم به سرپرستی امید گلزاده و لباس که برعهده ژاله زکی زاده بود، روی فیلمنامه تسلط کافی داشتند، پیشنهادهایی که برای نقش ها دادند، فوق العاده درخشان از آب در آمد. هم گریم و هم لباس من، هر دو سخت بودند و من نزدیک دو سال آن مدل ریش را تحمل کردم، طوری که مورد سوال اطرافیان شده بودم، ولی باهمه این سختی ها، درنهایت کاراکتر زیبایی خلق شد. به همین دلیل من پیشنهادهای دیگر را از دست دادم چون نه امکان تغییر آرایش چهره ام را داشتم و هم اینکه قول داده بودم در طول ساخت «مستوران» نقش دیگری نپذیرم.

در «مستوران» علاوه بر لحاظ بافت تاریخی، تک تک کاراکترها ویژگی هایی دارند که امتیازی برای بروز خلاقیت بازیگر به حساب می آیدوی افزود: نوع گریم در مستوران، محدودیت قابل توجهی برای من ایجاد کرد، اما نتیجه آن به همه این ها می ارزید و جای تشکر از تیم لباس و چهره پردازی دارد. معمولا در آثار دیگر تاریخی، یک طراحی کلی با توجه به همان بافت تاریخی انجام می شود. ولی در «مستوران» علاوه بر لحاظ بافت تاریخی، تک تک کاراکترها ویژگی هایی دارند که همگی در لباس و گریم قابل مشاهده است و امتیازی برای بروز خلاقیت بازیگر به حساب می آید.

ملک با اشاره به اتفاق هایی که بعد از «مستوران» برای مسیر بازیگری او رقم خورده است، اضافه کرد: در حال حاضر مسیر پیشنهادها باز شده و هر قدر در پخش مجموعه، جلوتر می رویم، این پیشنهادها بیشتر می شود. در این مدت پیشنهادهایی از چند کارگردان چون راما قویدل و کمال تبریزی داشتم. همچنین چند تئاتر و یک سریال دیگر نیز به من پیشنهاد شده است که هنوز با آن ها به تفاهم نهایی نرسیده ام.

تجربه افتادن از اسب را دارم

اگر سریالی مثل «مستوران»، در ارتباط با مخاطب موفق باشد، می‌توان برای ساخت فصل های چندم آن، برنامه ریزی کرد و با پخش آن در سایر کشورها علاوه بر اشاعه فرهنگی، به جنبه ارز آوری سریال، امیدوار بودوی با تأکید بر سختی های پروژه و تجارب بازیگری خود، گفت: باتوجه به اینکه در «بانوی عمارت» تجربه افتادن از اسب و شکسته شدن استخوان ترقوه را داشتم، همان تجربه موجب شد تمرین های بدنی و سوارکاری را جدی تر انجام بدهم و خوشبختانه با وجود حجم قابل توجه سوارکاری در سریال، اتفاق ویژه ای برای شخص من رخ نداد. یکی از چالش های حضور در کار تاریخی، آمادگی جسمانی فوق العاده است که می بایست در کنار آمادگی ذهنی و روانی، با بازیگر همراه باشد تا بتواند سختی های موجود در لوکیشن ها را تحمل کند.

ملک گفت: تورم سرسام آوری که در میانه کار گریبان گیر تیم تولید شد، یکی دیگر از چالش های ساخت پروژه بود و با توجه به اینکه این تورم روزانه اتفاق می افتاد، تولید خلاقه چنین پروژه ای را دچار مشکل می کرد که خوشبختانه با غیرتی که عوامل تولید و کارگردان کار به خرج دادند، مستوران دو به اتمام رسید.

وی در خاتمه با ابراز امیدواری به ساخت فصل های دیگر «مستوران»، عنوان کرد: اگر برای بازی در فصل های جدید «مستوران» دعوت شوم، با کمال میل قبول می کنم. امیدوار هستم با توجه به اینکه تیم خلاقی کار را پیش می برد و خروجی قابل قبولی دارد، این سریال ادامه دار باشد. به اعتقاد من اگر سریالی مثل «مستوران»، در ارتباط با مخاطب موفق باشد، می‌توان برای ساخت فصل های چندم آن، برنامه ریزی کرد و با پخش آن در سایر کشورها علاوه بر اشاعه فرهنگی، به جنبه ارز آوری سریال، امیدوار بود.