به جای نفرین بر تاریکی، شمعی روشن کنیم

عادله مخبری در گفت‌وگو با پایگاه خبری هیچ یک ، درباره داستان کتاب نفرین‌شده توضیح داد: این کتاب درباره دختر نوجوانی است که در سن ۱۴ سالگی دچار بیماری روماتیسم شده است و این بیماری باعث می‌شود که رابطه‌اش با والدینش که از هم طلاق گرفته‌اند، پزشکش، هم‌کلاسی‌هایش و مهم‌تر از همه خودش تحت تاثیر قرار بگیرد.

معلولیت ضعف است، اما عیب نیست. این مساله نباید موجب تبعیض شود و جلوی دیگر توانایی‌های یک فرد دارای معلولیت را بگیرد

مترجم کتاب نفرین شده با اعلام این نکته که رمان‌هایی را انتخاب می‌کند که قهرمانانش دارای معلولیت هستند، گفت: خودم دارای معلولیت هستم، دو پا و یک دستم کارایی مورد انتظار را ندارد. در نتیجه می‌توانم احساسات و نگاه‌ها و برخوردهای فرهنگی را منتقل کنم. این موضوع سبب شده که با قهرمان کتاب و داستانی که حول این شرایط وجود دارد، همدلی بیشتری پیدا کنم.

مترجم کتاب شگفتی که فارغ‌التحصیل رشته روان‌شناسیِ کودکان استثنایی از دانشگاه الزهرا است بر این باور است که معلولیت ضعف است، اما عیب نیست. این مساله نباید موجب تبعیض شود و جلوی دیگر توانایی‌های یک فرد دارای معلولیت را بگیرد.

او افزود: معلولان با دیگران تفاوت دارند اما این تفاوت‌ها لزوماً بد نیست؛ شاید با درنظر گرفتن تفاوت‌ها بتوانیم به قابلیت‌های فرد پی ببریم.

همه به نوعی رنج می‌کشند

مخبری با این توضیح که نویسنده کتاب در سال ۲۰۱۹ و با الهام از زندگی خودش آن را نوشته، افزود: در حال حاضر تنها مترجم این کتاب در ایران من هستم. این کتاب در سال ۲۰۲۰ جایزه اشنایدر را دریافت کرده است. جایزه اشنایدر از طرف انجمن کتابخانه‌های امریکا به کتاب‌هایی تعلق می‌گیرد که قهرمان‌ش دارای نوعی معلولیت باشد.

کتاب نفرین شده در سال ۲۰۲۰ جایزه اشنایدر را دریافت کرده است. این جایزه از طرف انجمن کتابخانه‌های امریکا به کتاب‌هایی تعلق می‌گیرد که قهرمان‌ش دارای نوعی معلولیت باشد

مترجم کتاب نفرین‌شده با بیان اینکه شخصیت اصلی این کتاب، در طول داستان کم‌کم متوجه می‌شود که هر کس مشکلات خودش را دارد و فقط او نیست که رنج می‌کشد، ادامه داد: او در مسیر داستان یاد می‌گیرد که باید خودش مسئولیت خود را بپذیرد و هیچ ناجی از بیرون او را نجات نخواهد داد. قهرمان داستان کتاب نفرین‌شده به دلیل بیماری رماتیسم درد زیادی را تحمل می‌کند، اما برای اینکه جامعه متوجه بیماری‌اش نشود و به دلیل بیماری تصویر نادرستی از او در ذهن نسازد سعی می‌کند که دردهایش را پنهان کند.

وی افزود: او به خواسته‌های دیگران بیشتر از دردهای خودش اهمیت می‌دهد، هرچه که در دل دارد پیش خود نگه می‌دارد و هر چه به زبان می‌آورد دلخواه دیگران است. اما در طول داستان اتفاقاتی می‌افتد که باعث می‌شود پرسش بی‌پاسخ «چرا من؟» را کنار بگذارد و چشمانش به دیگران و عشق آن‌ها به خود، همچنین رنج‌هایی که دارند گشوده شود و آرام آرام از زندگی خاموش و دردناک خود گذر کند.

به گفته مخبری نفرین‌شده دومین کتابی است که ترجمه کرده است. اولین کار او کتاب شگفتی بوده که آن هم در حوزه معلولیت بوده است. کتاب شگفتی در سال ۲۰۱۲ منتشر و به زبان‌های مختلف در سراسر دنیا ترجمه و چاپ شده و درباره کودکانی با ویژگی‌های خاص است.

شگفتی، ایده‌آلیستی و نفرین‌شده، واقع‌گرا است

مخبری در مقایسه رویکرد کتاب شگفتی و نفرین‌شده، توضیح داد: کتاب شگفتی، برخوردی ایده‌آل با مساله معلولیت و کتاب نفرین‌شده برخوردی واقع‌گرا با این مساله دارد. قهرمان داستان شگفتی که هشت ساله است به خاطر برخوردهای ایده‌آل که باید با معلولان صورت گیرد و در کتاب نشان داده می‌شود به پذیرش رنج‌هایش می‌رسد، اما کتاب نفرین‌شده واقعیتی است که اتفاق می‌افتد، یعنی شخصیت اصلی داستان که دچار معلولیت است خود با واقعیات زندگی پررنج‌ش روبه‌رو می‌شود و برای پذیرش یا عبور از آنها راهی می‌یابد.

کسانی که می‌توانند از خواندن کتاب نفرین‌شده بهره ببرند در حقیقت تمام افرادی هستند که می‌خواهند از دگرفرمایی به خودفرمایی برسند و از رنجی که دارند پله‌ای برای زندگی اصیل بسازند

این مترجم با اشاره به مقدمه کتاب نفرین‌شده به قلم مصطفی ملکیان بیان کرد: کسانی که می‌توانند از خواندن کتاب نفرین‌شده بهره ببرند در حقیقت تمام افرادی هستند که می‌خواهند از دگرفرمایی به خودفرمایی برسند و از رنجی که دارند پله‌ای برای زندگی اصیل بسازند. بنابراین گروه سنی که می‌توانند از این کتاب استفاده کنند نه تنها نوجوانان، بلکه بزرگسالان هستند، زیرا گرچه زبان کتاب ساده است اما مفاهیمی که در آن مطرح شده فقط مخصوص نوجوانان نیست.

مترجم کتاب نفرین‌شده با ابراز تأسف از بی‌توجهی به این حوزه، درباره عدم اقبال عمومی گفت: وقتی درباره معلولین صحبت می‌شود، همه به ناتوانی‌ها و تفاوت‌ها فکر می‌کنند و هیچ‌کس توانایی‌های آنان را نمی‌بیند. می‌گویند که چنین کتابی درباره معلولان است و ربطی به ما ندارد. اما به گمان من این کتاب درباره رنج دائمی در زندگی است که همه ما به شکلی آن را تجربه می‌کنیم و برای گذر از آن نیاز به آگاهی داریم. ما همه نیازمندیم با چگونگیِ تاب‌آوری در برابر رنج آشنا شویم.

مخبری با بیان اینکه در کنار تحصیلات دانشگاهی به آموختن زبان انگلیسی پرداخته است افزود: کار ترجمه با تجربه‌های زندگی من هماهنگ است و با در نظر گرفتن قابلیت‌ها و محدودیت‌هایم کاملاً مناسبت دارد و شوق را در من زنده نگه می‌دارد؛ زیرا همیشه می‌خواسته‌ام به گونه‌ای زندگی کنم که از رنج‌هایم پلی بسازم برای عبور از تفاوت‌ها و رسیدن به یگانگی، دنیایی که در آن صلح و آرامش با پذیرش تفاوت‌ها ممکن می‌شود.