دلیل توقف سوآپ گاز ترکمنستان از مسیر ایران چه بود
ابتدای هفته جاری سوآپ گاز ترکمنستان به آذربایجان از مسیر ایران، متوقف شد، در این‌باره شرکت ملی گاز ضمن رد هر گونه مشکل فنی، اختلاف دو طرفِ دیگر را دلیل این توقف موقت عنوان کرد.
گروه اقتصادی پایگاه خبری هیچ یک _ اگر سوآپ گاز ترکمنستان به آذربایجان از مسیر ایران در زمستان سال قبل برقرار بود، قطعی 3 روزه گاز تربت جام رخ نمی‌داد. هر چند رقم این سوآپ گازی ناچیز و بین 5 تا 10 میلیون متر مکعب در روز است اما این گاز در شمال و شمال شرقی کشور که در انتهای شبکه گاز و افت فشار قرار دارند در حکم ضر‌ب‌المثلی است که می‌گوید: «لنگه کفش کهنه هم در بیابان نعمت است».
تصویر 1- وضعیت مردم تربت‌جام در قطعی گاز زمستان سال 1401
اما در هفته جاری مجددا خبر توقف این سوآپ گازی در فضای رسانه‌ای منتشر شد و شرکت ملی گاز نیز با تاخیر یک‌روزه آن را تایید کرد.
مدیرعامل شرکت ملی گاز، مجید چگنی، یکشنبه هفته جاری عنوان کرد که سوآپ گاز ترکمنستان به آذربایجان به دلیل اختلاف دو طرف به صورت موقت متوقف شده و به زودی برقرار خواهد شد.
پیش از این شائبه‌هایی درباره وجود نقص فنی در مسیر این سوآپ مطرح بود که شرکت ملی گاز آن را رد کرد، اما همچنان خبری از آخرین وضعیت واردات گاز ایران از ترکمنستان در دست نیست، آخرین بار مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز مهرماه امسال از واردات روزانه 7.5 میلیون متر مکعب گاز از این کشور خبر داده است.
البته توقف این سوآپ گازی برای اولین بار رخ نداده است و سال گذشته نیز به دلیل سرمای گسترده و سراسری در منطقه، گاز پایتخت ترکمنستان قطع شد و 7 نفر در این کشور جان خود را از دست دارند. بدین ترتیب ترکمن‌ها مجبور شدند سوآپ گازی خود از مسیر ایران را متوقف کنند.
آذرماه سال 1400 طی یک قرارداد سه‌جانبه سوآپ سالانه 2 میلیارد متر مکعب گاز ترکمنستان به آذربایجان از مسیر ایران امضا شد که در سال جاری این رقم به دو برابر افزایش یافت.
بدین ترتیب ایران گاز ترکمنستان را از منطقه سرخس دریافت می‌کند و گاز خود را از منطقه آستارا به آذربایجان می‌فرستد و معادل 25 درصد حق سوآپ، گاز دریافت می‌کند.
