وقفه تربیتی کودکان روشی موثر برای تنبیه
تکنیک وقفه تربیتی در کودکان را چگونه استفاده کنیم ؟
وقفه تربیتی در کودکان چگونه است؟
پدر و مادرها به دنبال راهی هستند که بتوانند فرزند خود را به بهترین شکل ممکن تربیت کنند و همچنین میخواهند بدانند، روشی که برای تربیت فرزند خود در نظر گرفته اند اثر مثبتی خواهد داشت یا خیر. اما با این حال، والدین باید توجه کنند که روش‌ها و تکنیک‌های تربیتی که به کار می‌برند، آسیبی به کودکشان وارد نکند.
در تربیت کودک مهم ترین چیزی که ذهن والدین را درگیر کرده، چگونگی برخورد با بروز هیجانات به ویژه بروز خشم و بد رفتاری در کودک خود باشند.
خانواده ها به دنبال راهی هستند که بتوانند هیجانات فرزندان خود را به طریقی کنترل کنند.
یکی از روش هایی که به والدین کمک میکند تا بتوانند در این شرایط هیجانات فرزندان خود را کنترل کنند، وقفه تربیتی است.
وقفه تربیتی عاملی موثر برای کنترل هیجانات کودک است
ما در این بخش به شما آموزش میدهیم که چگونه از وقفه تربیتی برا رشد و پرورش فرزندان خود استفاده کنید.
ممکن است شما در منزل خود مشغول به انجام کاری باشید که ناگهان متوجه میشوید، کودک شما در حال شیطنت میباشد. در این میان، واکنش شما نسبت به شیطنت های فرزندتان منفی بوده و باعث خشم شما میشود. بروز خشم شما ممکن است به صورت های متفاوتی باشد.به عنوان مثال:او را دعوا میکنید،یا از خریدن اسباب بازی برای او اجتناب میکنید و یا ممکن است او را تنبیه بدنی کنید.
بهترین روشی که بتواند شما را از انجام چنین برخوردی منع کند،وقفه تربیتی است.
روش استفاده از وقفه تربیتی چگونه است؟
قبل از این که این تنبیه را انجام دهید،به کودک خود هشدار دهید که اگر به حرفتان گوش ندهد و یا از ادامه دادن آن کار زشت خودداری نکرد، او را به این صورت تنبیه خواهید کرد. برای مثال،اگر در حال اذیت کردن خواهر با برادر خود میباشد شما به او هشدار میدهید که اگر این کار را ادامه دهد او را به اتاق کسل و محروم سازی میبرید.
شما میتوانید به او تا چند ثانیه فرصت بدهید. در این بازه ی زمانی اگر کودک به حرف های شما گوش کرد شما باید برخورد مثبتی با او داشته باشید و او را تشویق کنید و گاهی اوقات به دلیل گوش کردن به حرف شما به او جایزه بدهید.حتی یک شکلات هم کافی است. همچنین از او قدردانی کنید چرا که کودکان حس قدردانی و مورد توجه قرار گرفتن را دوست دارند.
اما؛در صورت بی توجهی و یا ترک نکردن آن کار او را به این مکان بفرستید. اولین اقدام شما در این روش،قرار دادن فرزند خود در محیطی بسته و کسل کننده است که بازه زمانی این قرار گرفتن باید چند دقیقه باشد نه بیشتر. هنگامی که کودک در این محیط قرار میگیرد، از انجام فعالیت های سرگرم کننده محروم میماند. موردی که باید در انجام این روش رعایت شود ، محدودیت سنی است که بین 2 الی 12 سال میباشد. استفاده از این روش در کودکان بالای 12 سال ثمربخش نخواهد بود.
ممکن است کودک شما از رفتن به این محیط خودداری کند و برای اینکه شما او را به این محیط نفرستید شروع به شیون کردن و گریه کردن کند. اما شما نباید به بهانه ی گریه و التماس کردن از انجام این کار امتناع کنید.چرا که کودک در دفعات بعدی از همین روش برای راضی کردن شما استفاده میکند.
بهانه ها و جیغ و داد فرزندتان را نادیده بگیرید و به دور از بدرفتاری کردن او را بغل کرده و او را به داخل محیط تنبیه ببرید. با این کار شما به کودک میفهمانید در صورت اشتباهش حتما او را تنبیه کرده و بخششی در کار نیست.
هنگامی که کودک را در محیط فرستادید باید به او بگویید تا زمانی که اجازه ندادم، نباید از محیط خارج شوید.
برای اجرای این روش شما باید به سه نکته توجه کنید.این سه مورد عبارتند از:
1- انتخاب کردن محیطی مناسب
2- نوع رفتاری که باید در کودک اصلاح شود،انتخاب شود
3- زمان انجام این وقفه برای کودک توضیح داده شود.برای این کار میتوانید از تایمر ساعت استفاده کنید.
محل مناسب برای اجرای وقفه تربیتی
محل مورد انتخاب نباید دارای محتوای سرگرم کننده باشد. همچنین از محیط خیلی بسته و تاریک استفاده نکنید چرا که امکان دارد کودک دچار ترس و اضطراب شود. محیط مورد نظر را کاملا چک کنید تا اشیا و وسایل شکستنی در آنجا نباشد.
مناسب ترین مکان برای اجرای وقفه تربیتی عاری از محتوای سرگرم کننده است
زمان وقفه تربیتی
دقت کنید، زمان انجام این وقفه در سنین مختلف متفاوت میباشد.
اگر کودک شما،2 الی 3 ساله میباشد،بهتر است یک الی دو دقیقه وقفه صورت بگیرد.
اگر بین 3 الی 5 سال میباشد،به مدت دو یا سه دقیقه انجام شود.
همچنین برای کودکان 5 سال به بالا،از وقفه 5 دقیقه ای استفاده کنید.
والدین نباید از مدت زمان طولانی برای انجام این وقفه استفاده کنند،چرا که زمان طولانی تاثیری در کودک نخواهد داشت.
بدرفتاری با کودک ممنوع
برخی از والدین برای انجام این کار با کودک خود بد رفتاری میکنند و از حرف ها و الفاظ بد و زشت استفاده میکنند.همچنین مدت زمان طولانی کودک خود را در آن محیط کسل کننده قرار میدهند.
قرار نیست برای انجام این روش به کودک خود سخت بگیرید.شما با انجام این کار باید فرزند خود را نسبت به کارهای اشتباهش آگاه سازید.با بد رفتاری کردن و تنبیه طولانی چیزی درست نمیشود.
در صورت مخالفت کردن کودک،شما نباید با او با عصبانیت صحبت کنید در این شرایط شما هیچ حرفی نزنید و کودک خود را این وقفه نادیده بگیرید.
استفاده از لحنی آرام
اگر فرزندتان در رابطه با انجام این روش با شما همکاری نکرد،شما میتوانید با ملایمت و با لحنی آرام به او بگویید که مدت زمان این وقفه را بیشتر میکنید و اگر اجرای این روش را به چالش بکشد شما میتوانید زمان وقفه را دوبرابر کنید.
آیا اجرای این تکنیک برای کودکان خطرناک است؟
شما برای استفاده از این تکنیک، نیازمند داشتن مهارت های لازمی میباشد.اگر برای انجام این تکنیک اصول و قوانین آن را رعایت نکنید و به درستی آن را اجرا نکنید،ممکن است به جای شکل دهی رفتار در فرزندتان،تنها به او آسیب برسانید. اگر شما در انجام این روش ناتوان هستید و یا انجام این تکنیک نتیجه ی عکس میدهد حتما با یکی روانشناس کودک بخواهید که شما را در این زمینه همراهی کند.
با توجه به تمامی مزیت هایی که درباره ی این نوع از تربیت گفته شد،میخواهیم درباره ی معایب و آسیبی که این روش به کودکان وارد میکند صحبت کنیم.
تحقیقات جدید نشان داده که استفاده از این تکنیک ها با نوعی پیچیدگی همراه است. محققان میگویند که با استفاده از این روش،فقط ناراحتی و رنج را افزایش میدهد. همچنین استفاده از این تکنیک میتواند مغز کودک را تغییر دهد. برای تحقیقات بیشتر در رابطه با این موضوع، محققان با تصویر برداری از مغز کودکانی که با این روش تنبیه میشوند را شبیه کودکانی دانستند که درد جسمانی را تجربه میکند.
نکات وقفه تربیتی در کودکان
نکاتی در رابطه با اجرای تکنیک وقفه تربیتی در کودکان
1- زمانی که کودکتان عصبانی نیست و پرخاشگری نمیکند،این تکنیک را برای او توضیح دهید.
2- سعی کنید در استفاده از این تکنیک به صورت ناگهانی و تکانشی عمل نکنید.
3- در رابطه با زمان انجام این تکنیک با کودک خود مشورت کنید.چرا که کودکتان باید بداند در صورت بروز چه رفتاری شما از این روش استفاده خواهید کرد.
4- برای انجام این کار نباید عصبانی شوید. چرا که در صورت بروز عصبانیت، تکنیک وقفه کارآمدی خود را از دست خواهد داد.
5- در بیرون از خانه به دنبال یک روش جایگزین برای استفاده از تکنیک وقفه باشید برای مثال میتوانید از اتومبیل استفاده کنید.
6- در خانه مادربزرگ نیز میتوانید محلی را برای اجرای وقفه در نظر بگیرید.
7- هنگام خارج شدن کودکتان از محیط،این موضوع را عوض کنید و سعی کنید در رابطه با ویژگی های مثبت او صحبت کنید.
8- اگر کودک تان به خاطر امتناع از انجام کاری در وقفه مانده است بایستی بعد از بیرون آمدن از آن، کار خواسته شده را انجام دهد.
9- اگر از تنها ماندن کودک خود در اتاق ترسی دارید و یا نگران هستید که کارهای خطرناکی انجام بدهد،در اتاق را به صورت نیمه باز نگه دارید.
10- اگر دارای دو فرزند هستید، برای اجرای وقفه برای دو کودک، شیر و خط بیندازید تا نفر اول برای ماندن در وقفه مشخص شود.
وقفه ی تربیتی به همراه بروز خشم و عصبانیت راهکاری موثر واقع نمی باشد
جمع بندی مطالب
تربیت کودک نیازمند روش های خاصی میباشد که برای انجام این روش باید مهارت های لازمی را آموخت.
همچنین استفاده از این روش در همه ی کودکان نتیجه ی مثبتی نداده و طبق تحقیقات انجام شده،برخی از کودکانی که در استفاده از این روش قرار گرفته اند،بیشتر از قبل در بروز خشم و عصبانیت پیش قدم شده و به حرف والدین خود گوش ندهند.
در صورتی که این روش در کودک خود اثری ندارد حتما به روان شناس کودک مراجعه کرده تا راه دیگری برای شما در اختیار قرار دهد.
