موزه مارکار یزد؛ گل سرسبد موزههای زرتشتیان
موزه مارکار یزد ( به انگلیسی : Markar Museum ) که به نام موزه تاریخ و فرهنگ زرتشتیان (به انگلیسی : Zoroastrians History and Culture Museum) شناخته می شود در نزدیکی میدان مارکار قرار دارد که در دهه 1390 تبدیل به موزه شده است. این موزه مکانی ایده آل برای آشنایی با آیین و گذشته زرتشتیان است.
در این موزه میتوانید با آثاری ارزشمند درباره دین و سنت زرتشتیان ، جشن ها و مراسم و سبک زندگی زرتشتیان قدیم ایران و پشوتن جی دوسابایی مارکار آشنا شوید.
مجموعه تاریخی مارکار در سال 1377 خورشیدی با شماره 2146 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. در سال 1394 فاز اول موزه مارکار در زیر زمین مجموعه افتتاح گردید و تبدیل به یک یاز مراکز دیدنی یزد شد.
موزه مارکار یزد کجاست؟
یزد – میدان مارکار – کوچه فرش مشهد یا بلوار منتظر قائم – کوچه میلاد.
مارکار که بود؟
پشوتن جی دوسابایی مارکار یکی از زرتشتیان ساکن هندوستان بود که در راه پیشرفت جامعه زرتشتی ایرانی گام های ارزشمندی برداشت.
او در سال 1250 خورشیدی در خانواده ای پارسی در بمبئی متولد شد و تحصیلات مقدماتی اش را در همین شهر گذراند و در مکتب کارآموزی دینشان سیلیستر ، امور دفتری آموخت. همزمان زبان فارسی را یاد گرفت و گلستان سعی و تعداد زیادی از اشعار شاهنامه را حفظ کرد.
مارکار بعد از اتمام تحصیلات به بازرگانی پرداخت و ثروت بسیاری کسب نمود. او در ابتدا به عنوان سفیر انجمن زرتشتیان ایرانی بمبئی در ایران فعالیت داشت و در سال 1304 خورشیدی به مقام نایب رئیسی و در سال 1317 خورشیدی به ریاست انجمن رسید.
او در طول زندگی اش برای رسیدگی به امور خیریه و بررسی شرایط زرتشتیان 3 بار به ایران سفر کرد و 3 نشان عالی از شاه کشور دریافت نمود.
از خدمات مارکار به ایرانیان میتواند به موارد زیر اشاره نمود :
– ساخت پرورشگاه برای کودکان بیسرپرست یزد
– ساخت هنرستان جهانگیری در یزد
– ساخت دبستان و دبیرستان دخترانه مارکار در یزد
– ساخت دبستان و دبیرستان پسرانه و پرورشگاه مارکار در یزد
– ساخت برج گاهنمای فردوسی یا میدان ساعت در یزد
– اهدای زمین پارک مارکار در یزد
– ساخت همایشگاه مارکار در تهران
تاریخچه موزه مارکار یزد
در سال 1312 خورشیدی ساخت پرورشگاه مارکار با مهندسی برزو سهراب آقا و به دستور مارکار آغاز شد.
یک سال بعد ، مارکار برای دومین بار به ایران سفر کرد و این مجموعه را افتتاح نمود.
بنای مجموعه شامل دو ساختمان بوده است که ساختمان جلویی شامل 18 اتاق و یک سالن بزرگ برای دبستان و دبیرستان پسرانه با ظرفیت 800 دانش آموز بود. ساختمان دیگر پرورشگاهی با 3 سالن خواب ، 9 اتاق و زیرزمین بود.
بر خلاف باور عموومی ، این مجموعه خوابگاه و مدرسه شبانه روزی برای دانش آموزان نیازمند ساکن پیرامو شهر بوده و تنها به زرستشتیان اختصاص نداشته است.
سبک معماری موزه مارکار یزد
ساختمان موزه مارکار، طوری طراحی شده که بیشترین بهره را از نور خورشید ببرد و انرژی زیادی در آن بماند. این مجموعه برای تامین آب مورد نیازش از آب انبار ، گاو رو ، پا کنه و راه قنات استفاده می کرد که تمامی این بخش ها قابل بازدید هستند.
حمام و سرویس های بهداشتی قدیمی در محوطه موزه تاریخ و فرهنگ زرتشتیان ، شما را با سبک زندگی مردم 80 سل پیش بیشتر آشنا می کند.
آثار موزه مارکار
هر کدام از بخش های موزه دارای توضیحات فارسی و انگلیسی است و راهنماهایی برای ارائه توضیحات به گردشگران در موزه حضور دارند.
فیلم کوتاهی از آیین های زرتشتی ، پخش آهنگ های سنتی به زبان دری و ارائه اپلیکیشن موبایل رستار برای بازدیدکنندگان موزه در نظر گرفته شده است. سایر مواردی که هنگام ورود به موزه مارکار یزد ، مشاهده خواهید کرد عبارتند از :
– مجموعه روانشاد مارکار
– تاریخ دین زرتشت
– گوشهای از آموزههای اشوزرتشت اسپنتمان
– آیینها و جشنهای زرتشتی
– پوششهای دینی و سنتی ، آتشکده ، عبادت و موبدان
– خانههای زرتشتیان
– درگذشتگان
– زیارتگاههای زرتشتی
– آشپزخانه ای قدیمی با وسایل پخت و پز
– زمان بازدید از موزه مارکار یزد
موزه مارکار صبح ها از ساعت 9 – 13 و عصرها در نیمه اول سال از ساعت 16 – 20 و در نیمه دوم سال از ساعت 15 – 19 باز است.
جاذبه های گردشگری یزد نزدیک به موزه مارکار
میدان مارکار : 300 متر
آتشکده یزد : 750 متر
آب انبار رستم گیو : 1 کیلومتر
موزه دیرینه شناسی کامبرین : 750 متر
آب انبار شش بادگیر : 750 متر