سندرم سینوس بیمار؛ یک بیماری قلبی خاموش
سندرم سینوسی بیمار (SSS) گروهی از مشکلات ریتم قلب است که زمانی رخ می دهد که ضربان ساز طبیعی قلب، گره سینوسی دهلیزی (SA) که به عنوان گره سینوسی نیز شناخته می شود ، به درستی عمل نمی کند. گره SA یک خوشه کوچک از بافت ماهیچه ای تخصصی در اتاقک فوقانی سمت راست قلب است. این سیگنال های الکتریکی را ارسال می کند که ریتم و سرعت ضربان قلب شما را تنظیم می کند. در سندرم سینوس بیمار، گره SA ممکن است باعث شود قلب شما خیلی آهسته (برادی کاردی)، خیلی سریع (تاکی کاردی) یا نامنظم بزند.
هر چیزی که ساختار یا عملکرد گره SA را تغییر دهد می تواند منجر به سندرم سینوس بیمار شود، از جمله برخی داروها، شرایط بهداشتی زمینه ای و افزایش سن.
تخمین زده می شود که از هر 600 نفر 1 نفر با سندرم سینوس بیمار زندگی می کنند که می تواند در هر سنی رخ دهد اما در افراد مسن شایع تر است.
بسیاری از افراد مبتلا به SSS هیچ علامتی ندارند، اما برخی ممکن است دچار سرگیجه، تنگی نفس، غش یا خستگی شوند. درمان به شدت علائم شما و علت اصلی بستگی دارد و ممکن است شامل اصلاح شیوه زندگی، داروها یا ضربان ساز مصنوعی باشد.
انواع سندرم سینوس بیمار (SSS)
انواع سندرم سینوس بیمار بر اساس آریتمی (ضربان نامنظم قلب) طبقه بندی می شوند. اختلال عملکرد گره SA باعث می شود. SSS ممکن است باعث شود ضربان قلب شما خیلی سریع، کند یا ناسازگار باشد.
انواع سندرم سینوس بیمار عبارتند از:
• برادی کاردی سینوسی: قلب خیلی آهسته میزند، که کمتر از 60 ضربه در دقیقه تعریف میشود.
• ایست یا مکث سینوس: گره SA بهطور موقت سیگنالها را متوقف میکند و باعث رد شدن ضربان قلب میشود.
• بلوک سینوسی دهلیزی: سیگنالهای گره SA مسدود هستند و نمیتوانند به دو حفره فوقانی قلب (دهلیز) برسند.
• سندرم تاکی کاردی-برادی کاردی (تاکی برادی): قلب بین ضربان قلب غیرطبیعی آهسته و غیرطبیعی سریع متناوب است، گاهی اوقات با مکث طولانی بین ضربانهای قلب.
علائم سندرم سینوس بیمار
علائم سندرم سینوسی بیمار از خفیف تا شدید متغیر است. بسیاری از افراد مبتلا به SSS هیچ علامتی ندارند. دیگران ممکن است علائمی داشته باشند که می آیند و می روند. هنگامی که علائم رخ می دهد، ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• درد قفسه سینه
• خستگی
• غش کردن
• سرگیجه یا سبکی سر
• تپش قلب (احساس میکنید که قلب شما تند میزند یا میتپد)
• تنگی نفس، گاهی اوقات فقط در حین فعالیت بدنی
• گیجی
• ضعف
• مشکل خواب
چه چیزی باعث سندرم سینوس بیمار (SSS) می شود؟
سندرم سینوس بیمار زمانی رخ میدهد که گره سینوسی دهلیزی (SA)، ضربانساز طبیعی قلب، به درستی کار نمیکند. گره SA سیگنال های الکتریکی را برای تحریک و تنظیم سرعت و ریتم ضربان قلب ارسال می کند. بزرگسالان میانگین ضربان قلب در حالت استراحت بین 60 تا 100 ضربه در دقیقه دارند. اختلال عملکرد گره SA باعث نامنظم شدن ریتم قلب (آریتمی) می شود که باعث می شود قلب خیلی سریع، آهسته یا نامنظم بزند. همچنین می تواند ضربان قلب را برای مدت کوتاهی متوقف کند.
علت دقیق سندرم سینوس بیمار ناشناخته است، اما به طور کلی، هر چیزی که می تواند به قلب آسیب برساند می تواند ساختار یا عملکرد گره SA را نیز تغییر دهد و باعث SSS شود. علل احتمالی عبارتند از:
• پیری: تجزیه بافتهای قلب و مسیرهای الکتریکی قلب مربوط به سن
• بافت اسکار: جراحی قبلی قلب میتواند منجر به زخم یا آسیب به گره SA یا مسیرهای الکتریکی شود
• داروهای خاص: داروهایی که فشار خون بالا و بیماریهای قلبی، مانند مسدودکنندههای بتا و مسدودکنندههای کانال کلسیم، ممکن است باعث ایجاد یا بدتر شدن آریتمیهای قلبی شوند
• حمله قلبی قبلی: آسیب یا زخم مسیرهای الکتریکی قلب ناشی از حمله قلبی قبلی
• عفونتهای قبلی: عفونتهایی که بر قلب تأثیر میگذارند، مانند تب روماتیسمی یا میوکاردیت، میتوانند به گره SA آسیب بزنند.
• بیماری تیروئید: تیروئید کم کار (کم کاری تیروئید) یا تیروئید پرکار.
• اختلالات بافت همبند: آرتریت روماتوئید یا لوپوس، به عنوان مثال، ممکن است به بافت های قلب یا مسیرهای الکتریکی آسیب برساند و عملکرد گره SA را مختل کند.
• بیماری قلبی: بیماری های قلبی، مانند بیماری عروق کرونر یا نارسایی قلبی، می تواند به گره SA آسیب برساند.
• عدم تعادل الکترولیت: هایپرکالمی (پتاسیم بیش از حد) و سایر عدم تعادل الکترولیت ممکن است منجر به SSS شود.
• دیابت: دیابت میتواند به اعصابی که گره SA را کنترل میکنند آسیب برساند.
• آپنه خواب: اختلالهای مکرر تنفس در طول خواب میتواند به قلب آسیب برساند و منجر به SSS شود.
عوامل خطر سندرم سینوس بیمار
عوامل زیر با افزایش خطر ابتلا به SSS مرتبط هستند:
• سن: افراد در هر سنی می توانند به SSS مبتلا شوند، اگرچه در بزرگسالان بالای 50 سال شایع تر است.
• سابقه بیماری قلبی: داشتن بیماری عروق کرونر، نارسایی قلبی یا فشار خون بالا.
• سابقه خانوادگی: داشتن یکی از اعضای خانواده با سابقه آریتمی قلبی یا سندرم سینوسی بیمار
• شرایط خاص: سابقه بیماریهای التهابی، عفونت یا اختلالات متابولیک مؤثر بر قلب.
راههای تشخیص سندرم سینوس بیمار
برای تشخیص سندرم سینوس بیمار،پزشک در مورد سابقه پزشکی و علائم شما میپرسد و داروهای شما را بررسی میکند تا مشخص کند آیا علت احتمالی مرتبط با دارو وجود دارد یا خیر. آنها احتمالاً یک معاینه فیزیکی انجام خواهند داد که در طی آن ممکن است:
• به سرعت و ریتم ضربان قلب خود گوش دهد.
• نبض خود را بررسی کنید تا بدانید قلب شما با چه سرعتی میتپد.
• علائم تورم در پاها، پاها و مچ پا را بررسی می کند.
• گردن خود را لمس می کند تا نشانههای بیماری تیروئید را پیدا کند، که اغلب باعث بینظمی ضربان قلب میشود.
اگر پزشک شما مشکوک به داشتن SSS باشد، آزمایشهای تشخیصی را درخواست میکند.
• آزمایشهای خون: سطح الکترولیتها، هورمون تیروئید و سایر مواد را اندازهگیری کنید تا عوامل زمینهای یا علل احتمالی بینظمی ضربان قلب را جستجو کنید.
• الکتروکاردیوگرام (EKG یا ECG): آزمایشی غیرتهاجمی که فعالیت الکتریکی قلب شما را برای شناسایی ریتمهای نامنظم اندازهگیری میکند.
• پچ مانیتور سرپایی: این دستگاههای قابل حمل غیرتهاجمی هستند که میتوانند تا 30 روز استفاده شوند تا فعالیت الکتریکی قلب شما را ثبت کنند. نام تجاری رایج Ziopatch است.
• مانیتور هولتر: شبیه به مانیتورهای پچ سرپایی اما کمتر مورد استفاده قرار می گیرد، اینها دستگاه های قابل حملی هستند که شما برای ثبت فعالیت الکتریکی قلب خود به مدت 24 تا 48 ساعت استفاده می کنید. این می تواند به ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما کمک کند تا الگوهایی را در ریتم قلب شما شناسایی کند که ممکن است در EKG استاندارد قابل مشاهده نباشند.
• ضبطکننده حلقه قابل کاشت: دستگاه نظارت بر قلب که در زیر پوست شما قرار می گیرد و ضربان قلب شما را اندازه گیری می کند. ضبط کننده داده ها را برای ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما ارسال می کند تا آنها بتوانند علت علائم شما را تعیین کنند.
• مطالعه الکتروفیزیولوژی (EPS): یک الکتروفیزیولوژیست (یک متخصص قلب و عروق که در سیستم هدایت الکتریکی قلب تخصص دارد) یک سیم نازک را از طریق یک رگ خونی در کشاله ران وارد قلب شما می کند. این کار قلب شما را تحریک می کند و باعث بی نظمی ضربان قلب می شود تا به شناسایی درمان های موثر کمک کند.
درمان های سندرم سینوس بیمار
درمان سندرم سینوس بیمار بر مدیریت و کنترل ریتم های نامنظم قلب برای جلوگیری از علائم و عوارض مانند غش یا سکته متمرکز است. بسته به نوع SSS و شدت علائم، درمان متفاوت است. اگر علائمی ندارید، ممکن است پزشک شما توصیه کند که درمان را انجام ندهید و در عوض به طور منظم قلب خود را تحت نظر داشته باشید.
اگر با علائم باشد، درمان SSS ممکن است شامل ضربان ساز مصنوعی و اصلاح شیوه زندگی باشد.
ضربان ساز مصنوعی
اکثر افراد مبتلا به SSS به یک ضربان ساز مصنوعی نیاز دارند، دستگاه کوچکی که در زیر پوست در قفسه سینه کاشته می شود تا ریتم قلب شما را تنظیم کند. ضربان ساز با سیم به قلب متصل می شود و هنگامی که قلب خیلی آهسته می زند سیگنال های الکتریکی را به قلب می فرستد تا به حفظ ضربان قلب منظم و ثابت کمک کند. ضربان سازهای بدون سرب (مانند Micra) نیز به طور فزاینده ای رایج می شوند.
اصلاح سبک زندگی
عادات سبک زندگی سالم برای قلب می تواند به مدیریت علائم SSS و حمایت از سلامت کلی شما کمک کند. این شامل موارد زیر است:
• خوردن یک رژیم غذایی متعادل و مغذی شامل میوه ها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین های بدون چربی
• ورزش منظم برای تقویت قلب و عملکرد کلی آن
• سیگار نکشیدن
• مدیریت استرس با تکنیک های مدیریت استرس، مانند تمرینات تنفسی، مدیتیشن، تای چی و/یا مشاوره
راههای جلوگیری از سندرم سینوس بیمار
در حالی که هیچ راه تضمینی برای جلوگیری از SSS وجود ندارد، انتخاب سبک زندگی که از سلامت قلب شما حمایت می کند ممکن است خطر شما را کاهش دهد. آنها تا حد زیادی شبیه به تغییرات سبک زندگی ذکر شده در بالا هستند و شامل خوردن یک رژیم غذایی متعادل و مغذی هستند. سیگار نکشیدن؛ محدود کردن مصرف الکل؛ ورزش کردن؛ انجام معاینات معمول و برنامه درمانی خود را برای هر شرایط پزشکی موجود دنبال کنید.
زندگی با سندرم سینوس بیمار
سندرم سینوس بیمار یک بیماری پیشرونده است که ممکن است در طول زمان بدتر شود، اما برخی از افراد مبتلا به SSS ممکن است هرگز علائم یا مشکلات مربوط به سلامتی را بروز ندهند. در صورت بروز علائم، همکاری نزدیک با پزشک و پیروی از برنامه درمانی می تواند به مدیریت علائم و بهبود کیفیت زندگی شما کمک کند.
اگر با جنبه های خاصی از زندگی با SSS مشکل دارید، با پزشک خود در مورد نگرانی های خود صحبت کنید. آنها می توانند استراتژی هایی برای مقابله با چالش های زندگی با SSS ارائه دهند. پیوستن به یک گروه پشتیبانی برای افراد مبتلا به SSS و برقراری ارتباط با دیگرانی که درک می کنند که شما چه می کنید نیز می تواند مفید باشد.
سوالات متداول درباره سندرم سینوس بیمار
1. امید به زندگی سندرم سینوس بیمار چقدر است؟
امید به زندگی سندرم سینوس بیمار به عوامل مختلفی از جمله شدت علائم، داشتن سایر بیماری های قلبی و اثربخشی درمان بستگی دارد. با مدیریت مناسب، بسیاری از افراد مبتلا به SSS می توانند امید به زندگی تقریباً متوسطی داشته باشند.
2. آیا سندرم سینوس بیمار هرگز از بین می رود؟
سندرم سینوس بیمار (SSS) یک بیماری مزمن و اغلب پیشرونده است که از بین نمی رود. SSS به مدیریت و درمان مداوم برای کنترل علائم و بهبود کیفیت زندگی شما نیاز دارد.
3. چه مدت می توانید با ضربان ساز برای سندرم سینوس بیمار زندگی کنید؟
افرادی که دارای ضربان ساز برای سندرم سینوس بیمار (SSS) هستند و هیچ بیماری قلبی دیگری ندارند تقریباً به اندازه افراد بدون SSS امید به زندگی دارند. برای افراد مبتلا به بیماری های زمینه ای قلبی، مانند نارسایی قلبی یا بیماری عروق کرونر، ضربان ساز می تواند علائم و کیفیت کلی زندگی را بهبود بخشد، اما ممکن است امید به زندگی را افزایش ندهد.
4. آیا سندرم سینوس بیمار ارثی است؟
بله، اما این یک علت نادر سندرم سینوس بیمار است. بیشتر افراد به دلایل دیگری که ارثی نیستند به آن مبتلا می شوند.
5. آیا می توانم با سندرم سینوس بیمار ورزش کنم؟
بله، اما ممکن است سخت باشد. هنگامی که یک ضربان ساز دریافت کردید، باید بتوانید راحت تر ورزش کنید.
نکته ی پایانی درباره سندرم سینوس بیمار
اگرچه برخی از افراد مبتلا به سندرم سینوس بیمار علائمی ندارند، برخی دیگر ممکن است غش، درد قفسه سینه یا مشکلات دیگر داشته باشند. از آنجایی که سندرم سینوس بیمار معمولاً طی سالها بدتر میشود، مهم است که قرار ملاقاتهای خود را با پزشک خود حفظ کنید. آنها می توانند هر چیزی را که شروع به رشد می کند، بررسی کنند و به شما کمک کنند فوراً آن را درمان کنید.