روشهای درمان کوچک بودن فک بالا: از ارتودنسی تا جراحی
فک بالا و فک پایین دو استخوان مهم در صورت هستند که وظیفه جویدن، صحبت کردن و زیبایی چهره را بر عهده دارند. در حالت طبیعی، این دو استخوان باید به صورت متناسب و بر روی یکدیگر قرار بگیرند. کوچکی یا عقب بودن فک بالا زمانی اتفاق می افتد که هنگام بسته شدن دهان، فک بالا کمی عقب تر از فک پایین قرار گرفته باشد. در این حالت، فرد به بیماری عقب بودن فک بالا یا ریورس اورجت یا آندربایت مبتلا است.
افراد با فک بالای کوچک، اغلب دندانهای کج دارند. این میتواند باعث مشکلاتی در بهداشت دهان و دندان شود و به فک فشار بیاورد. درد فک، سر و گردن نیز شایع است. عواقب کوچک بودن فک بالا اغلب شامل صافی وسط صورت و عقبنشینی فک بالا است. افراد مبتلا اغلب مشکلاتی مانند خروپف دارند زیرا تنفس بینی آنها مسدود شده است.
علل کوچک بودن فک بالا
علت اصلی کوچک بودن فک بالا، عوامل ژنتیکی است. اگر یکی از والدین به این ناهنجاری مبتلا باشد، احتمال بروز آن در فرزندان نیز افزایش می یابد. علاوه بر عوامل ژنتیکی، رشد ناکافی استخوان های فک بالا نیز می تواند منجر به کوچکی این فک شود. این مشکل ممکن است به دلایل مختلفی مانند ضربه به سر در دوران کودکی، کمبود مواد مغذی در دوران بارداری یا اختلالات رشدی ایجاد شود.
علاوه بر عوامل ژنتیکی و رشدی، برخی از عادات اشتباه و مشکلات دیگر نیز می توانند به کوچک بودن فک بالا منجر شوند. برای مثال، مکیدن انگشت در دوران کودکی و وارد شدن فشار به گونه ها می تواند باعث تنگی فک بالا شود. همچنین، آلرژی و مشکلات بینی که باعث تنفس دهانی می شوند، می توانند منجر به تحلیل رفتن فک بالا و در نتیجه کوچک تر شدن آن شوند.
علائم کوچک بودن فک بالا
علائم کوچک بودن فک بالا عبارتند از:
جلو بودن فک پایین نسبت به فک بالا
لب بالایی کوتاه و نازک
دندان های جلوی فک بالا عقب تر از دندان های جلوی فک پایین
تنگی فک بالا
مشکلات جویدن
مشکلات گفتاری
اثرات کوچک بودن فک بالا بر سلامت دهان و دندان
کوچک بودن فک بالا می تواند مشکلاتی در سلامت دهان و دندان، زیبایی چهره و عملکرد جویدن ایجاد کند.
• نامرتبی دندان ها: کوچک بودن فک بالا فضای کافی در اختیار دندان های دائمی نمی گذارد و باعث بر هم خوردن نظم دندان ها می شود. این امر می تواند منجر به مشکلاتی مانند پوسیدگی دندان، بیماری لثه و مشکلات گفتاری شود.
• پوسیدگی دندان: برخی از رفتارهای ناصحیح، مانند تنفس دهانی، منجر به پوسیدگی های دندانی می گردد. تنفس دهانی باعث خشکی دهان می شود که این امر می تواند شرایط را برای رشد باکتری های مضر مهیا کند.
• دردهای مزمن: استخوان های فکین و مفصل های آن ممکن است به مرور زمان در اثر عدم تقارن و یا وضعیت ناصحیحی که نسبت به هم دارند فرد را به دردهای مزمن دچار کند.
• آلرژی و اختلالات تنفسی: بروز آلرژی و اختلالات تنفسی نیز از جمله عوارض کوچک بودن فک بالا به حساب می آیند. تنفس دهانی می تواند باعث احتقان بینی و خشکی دهان شود که این امر می تواند شرایط را برای بروز آلرژی و اختلالات تنفسی مهیا کند.
• تقارن چهره: تقارن فک ها و منظم بودن دندان ها از جمله عوامل مهم در بحث زیبایی افراد به شمار می روند. از این رو، هر گونه بی نظمی و یا بهم خوردن تقارن فک ها می تواند زیبایی فرد را تحت الشعاع قرار دهند.
• کاهش اعتماد به نفس: بدیهی است که مشکلات ظاهری می تواند اعتماد به نفس شخص را کاهش دهد.
• مشکلات جویدن: کوچک بودن فک بالا می تواند باعث مشکلاتی در جویدن غذا شود. این امر می تواند منجر به سوء تغذیه و مشکلات گوارشی شود.
• مشکلات گفتاری: ناهنجاری هایی نظیر اوربایت و آندربایت در اعمال روزانه نظیر بلعیدن و جویدن غذا و نحوه صحبت کردن مشکل ایجاد می کنند. سوت زدن هنگام تلفظ برخی حروف و گاز گرفتن زبان و گونه از جمله این مشکلات به حساب می آیند.
راههای درمان کوچک بودن فک بالا
راههای درمان کوچک بودن فک بالا به شدت ناهنجاری بستگی دارد. در موارد خفیف، ممکن است بتوان از دستگاه های ارتودنسی برای اصلاح موقعیت دندان ها استفاده کرد. در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به جراحی فک باشد.
درمان غیر جراحی کوچک بودن فک بالا
در درمان غیر جراحی کوچک بودن فک بالا، از دستگاه های ارتودنسی برای حرکت دندان ها به موقعیتی جدید استفاده می شود. این دستگاه ها می توانند دندان های جلوی فک بالا را به جلو حرکت دهند تا فک پایین عقب تر قرار بگیرد. دستگاه های ارتودنسی مورد استفاده برای درمان کوچک بودن فک بالا عبارتند از:
• براکت های فلزی: براکت های فلزی رایج ترین نوع دستگاه های ارتودنسی هستند. این براکت ها به دندان ها چسبانده می شوند و با سیمی به یکدیگر متصل می شوند. سیم ها با استفاده از آچار مخصوص سفت می شوند تا دندان ها را به موقعیت جدید خود حرکت دهند.
• براکت های سرامیکی: براکت های سرامیکی از مواد شفاف ساخته می شوند و کمتر از براکت های فلزی قابل مشاهده هستند. این براکت ها معمولاً گران تر از براکت های فلزی هستند.
• براکت های لینگوال: براکت های لینگوال در پشت دندان ها قرار می گیرند و از دید دیگران پنهان هستند. این براکت ها معمولاً گران تر از براکت های فلزی و سرامیکی هستند.
درمان جراحی کوچک بودن فک بالا
در درمان جراحی کوچک بودن فک بالا، استخوان های فک بالا به صورت فیزیکی تغییر شکل می دهند. این کار معمولاً با استفاده از جراحی باز انجام می شود. در برخی موارد، ممکن است از جراحی لیزر نیز استفاده شود. جراحی فک بالا برای درمان کوچک بودن فک بالا معمولاً در سنین بزرگسالی انجام می شود. این جراحی معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام می شود و حدود 2 تا 4 ساعت طول می کشد.
عوارض جراحی فک بالا عبارتند از:
• خونریزی: خونریزی یکی از شایع ترین عوارض جراحی فک بالا است. این خونریزی معمولاً خفیف است و با داروهای مسکن کنترل می شود.
• عفونت: عفونت یکی دیگر از عوارض شایع جراحی فک بالا است. این عفونت معمولاً با آنتی بیوتیک ها درمان می شود.
• درد: درد یکی از عوارض طبیعی جراحی فک بالا است. این درد معمولاً با داروهای مسکن کنترل می شود.
• تورم: تورم یکی دیگر از عوارض طبیعی جراحی فک بالا است. این تورم معمولاً طی چند هفته برطرف می شود.
• مشکلات جویدن: ممکن است پس از جراحی فک بالا، مشکلاتی در جویدن غذا ایجاد شود. این مشکلات معمولاً طی چند هفته برطرف می شوند.
سوالات متداول درباره کوچک بودن فک بالا
1. آیا کوچک بودن فک بالا فقط در ظاهر فرد تأثیر می گذارد؟
خیر، کوچک بودن فک بالا می تواند مشکلاتی در سلامت دهان و دندان، زیبایی چهره و عملکرد جویدن نیز ایجاد کند.
2. آیا کوچک بودن فک بالا باعث مشکلات گفتاری می شود؟
بله، کوچک بودن فک بالا می تواند باعث مشکلات گفتاری مانند سوت زدن هنگام تلفظ برخی حروف و گاز گرفتن زبان و گونه شود.
3. آیا کوچک بودن فک بالا باعث مشکلات جویدن می شود؟
بله، کوچک بودن فک بالا می تواند باعث مشکلات جویدن مانند درد فک و دندان، سوء تغذیه و مشکلات گوارشی شود.
4. آیا کوچک بودن فک بالا قابل درمان است؟
بله، کوچک بودن فک بالا قابل درمان است. درمان کوچک بودن فک بالا به شدت ناهنجاری بستگی دارد. در موارد خفیف، ممکن است بتوان از دستگاه های ارتودنسی برای اصلاح موقعیت دندان ها استفاده کرد. در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به جراحی فک باشد.
5. هزینه درمان کوچک بودن فک بالا چقدر است؟
هزینه درمان کوچک بودن فک بالا به عوامل مختلفی مانند نوع درمان، شدت ناهنجاری و شهر محل درمان بستگی دارد. به طور کلی، هزینه درمان کوچک بودن فک بالا با استفاده از دستگاه های ارتودنسی کمتر از هزینه جراحی فک است.
6. آیا درمان کوچک بودن فک بالا عوارض دارد؟
بله، درمان کوچک بودن فک بالا می تواند عوارضی داشته باشد. عوارض درمان کوچک بودن فک بالا به نوع درمان بستگی دارد. عوارض شایع درمان کوچک بودن فک بالا با استفاده از دستگاه های ارتودنسی عبارتند از: درد ، ناراحتی ، تورم ، حساسیت دندان ها
عوارض شایع جراحی فک بالا عبارتند از: خونریزی ، عفونت ، درد ، تورم و مشکلات جویدن
7. بهترین زمان برای درمان کوچک بودن فک بالا چه زمانی است؟
بهترین زمان برای درمان کوچک بودن فک بالا در دوران کودکی و نوجوانی است. در این دوران، استخوان های فک هنوز در حال رشد هستند و می توان با استفاده از دستگاه های ارتودنسی، تغییرات بیشتری را در موقعیت فک ایجاد کرد. با این حال، در برخی موارد، ممکن است نیاز به جراحی فک در بزرگسالی نیز باشد.
8. آیا می توان از کوچک بودن فک بالا پیشگیری کرد؟
از آنجایی که کوچک بودن فک بالا معمولاً به دلیل عوامل ژنتیکی است، پیشگیری از آن دشوار است. با این حال، مراقبت از سلامت دهان و دندان در دوران کودکی می تواند به کاهش خطر بروز این ناهنجاری کمک کند. به عنوان مثال، والدین باید از مکیدن انگشت در دوران کودکی فرزندان خود جلوگیری کنند. همچنین، باید در صورت بروز آلرژی یا مشکلات بینی، سریعاً به پزشک مراجعه شود تا از عوارض احتمالی این مشکلات، از جمله کوچک بودن فک بالا، جلوگیری شود.
توصیه پایانی
کوچکی فک بالا یک ناهنجاری فکی است که میتواند مشکلاتی در سلامت دهان و دندان، زیبایی چهره و عملکرد جویدن ایجاد کند. درمان کوچکی فک بالا به شدت ناهنجاری بستگی دارد. در موارد خفیف، ممکن است بتوان از دستگاههای ارتودنسی برای اصلاح موقعیت دندانها استفاده کرد. در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به جراحی فک باشد.
اگر فکر میکنید ممکن است به کوچکی فک بالا مبتلا باشید، بهتر است به یک متخصص ارتودنسی یا جراح فک و صورت مراجعه کنید. این متخصصان میتوانند ناهنجاری فک شما را ارزیابی کرده و بهترین روش درمانی را برای شما توصیه کنند.