وزیر دفاع بریتانیا میخواهد که از پدافند لیزری جدید این کشور در خط مقدم اوکراین و به منظور سرنگون کردن پهپادهای روسی استفاده شود. این سیستم با متمرکز کردن پرتوهای پرانرژی لیزر روی بدنه و داغ کردن سریع پهپاد، باعث سرنگونی پرنده مهاجم میشود.
غزال زیاری: گرانت شاپس وزیر دفاع انگلیس اعلام کرده که لیزر نظامی جدید بریتانیا به نام DragonFire که انتظار میرود که حداکثر تا سال ۲۰۲۷ آماده استقرار شود، ممکن است پیامدهای بزرگی در درگیریهای اروپا داشته باشد.
به گزارش هیچ یک: استفاده از تسلیحات لیزری در آثار علمی-تخیلی، سابقهای بسیار طولانی دارد؛ اما در واقهیت و طی نزدیک به ۶۰ سالی که از اختراع لیزر میگذرد، کارشناسان نظامی و سازندگان سلاح بارها تلاش کردهاند تا تسلیحات لیزری کاربردی را روانه بازار کنند، اما همیشه ناکام ماندهاند. پرتوهای متمرکز لیزر میتوانند انرژی فراوانی را در قابل پرتوهای متمرکز و موازی باریک منتقل کنند؛ تمرکز این مقدار انرژی زیاد روی بدنه پهپاد، هواپیما یا موشک باعث داغشدن سریع آن ناحیه و از دست رفتن مقاومت سازه میشود؛ اینجاست که نیروهای ایرودینامیکی مؤثر بر حرکت پهپاد، هواپیما یا موشک باعث متلاشیشدن سازه و سقوط آن میشوند.
اما ترکیب همه این ویژگیها بدان معنی است که تولیدکننده چنین لیزری نیاز به منبع انرژی بسیار داشته باشد و زود داغ کند. تا همین اواخر، حتی هواپیماهای ترابری بزرگی مانند هرکولس هم نمیتوانستند تجهیزات لازم را برای تأمین انرژی و خنکسازی چنین دستگاهی در خود جای دهند.
فناوری جدید شرکت DSTL که تکنولوژی آتش اژدها (DragonFire) را به عنوان نخستین سلاح لیزری رونمایی کرده، نخستین تجربه موفق کاربردی در ارائه دستگاهی است که با منابع انرژی متداول و سوار بر خودروها یا ناوهای نظامی موجود سازگار است. در ابتدا قرار بود که این لیزر نظامی در سال ۲۰۳۲ راهاندازی شود ولی حالا اصلاحات جدیدی با هدف تسریع تدارکات تولید این لیزر صورت گرفته تا ۵ سال زودتر از برنامهریزیهای انجام شده، عملیاتی شود.
شاپس در بازدید از مرکز تحقیقات نظامی پورتون داون در گفتگو با خبرنگاران اعلام کرد که آنها در تلاشند ببینند که آیا میتوان سرعت تولید این لیزر نظامی را افزایش داد تا بدین ترتیب اوکراینی ها بتوانند از آن بهرهمند شوند. او در این باره گفت:« هدفم از حضور در اینجا، بررسی امکان سرعت بخشیدن به تولید سیستم لیزری DragonFire است. فکر میکنم با توجه به دو درگیری بزرگ موجود که یکی در دریا و دیگری در اروپاست، باید سلاحی با قابلیت نابود کردن هواپیماهای بدون سرنشین و پهپادها در اختیار داشت.»
او ادامه داد:« آنچه میخواهم انجام شود، سرعت بخشیدن به فرآیند توسعه طولانی مدتی است که براساس صحبتهای اخیر ممکن است تا ده سال طول بکشد. ما امیدواریم تا بتوانیم در زمانی بسیار کوتاهتر این تکنولوژی را در کشتیها، پهپادهای ورودی و حتی در خشکی به کار بگیریم. میتوان به راحتی تصور کرد که این تکنولوژی چطور میتواند در مواردی مثل اوکراین مفید و موثر باشد.»
جایگزینی لیزر به جای موشکهای زمین به هوا
سلاح های انرژی هدایت شونده لیزری (LDEW) از پرتوهای شدید نوری برای عبور از اهدافشان استفاده میکنند و میتوانند با سرعت نور به هدف ضربه بزنند. وزارت دفاع انگلیس امیدوار است تا سیستم DragonFire بتواند جایگزین کمهزینهای برای موشکهایی باشد که وظایفی مثل سرنگونی پهپادهای تهاجمی را برعهده دارند. این سیستم توسط شرکتهای دفاعی MBDA، Leonardo و QinetiQ و آزمایشگاه علوم و فناوری دفاعی (DSTL) توسعه یافته است.
هدف این مدل تدارکاتی جدید که از این هفته اجرایی میشود، تسریع روند پیشرفتها در قابلیتهای نظامی از جمله DragonFire در میادین است. شاپس ادامه داد:« این برنامه به نحوی طراحی شده که مجبور نیستیم تا برای بهرهگیری از آن تا زمان تکمیل ۹۹.۹ درصدی منتظر بمانیم و وقتی به ۷۰% آمادگی رسید میتوان از آن بهره برد و سپس آن را توسعه داد.»
او در پاسخ به این سوال که آیا این امکان وجود دارد که این سیستم زودتر ازسال ۲۰۲۷ آماده شود یا خیر گفت:« من از فرصت حضور در اینجا استفاده کردم تا با همکارانم در مورد سرعت بخشیدن به روند تولید و با استفاده از مدل تدارکات یکپارچه صحبت کنم. باید بگوئیم که این تکنولوژی لازم نیست تا ۱۰۰% تکمیل باشد تا اوکراینیها بتوانند از آن بهره ببرند. اما تاریخ بهرهبرداری نهایی از آن در حال حاضر سال ۲۰۲۷ است. طبیعتا باید بررسی کنیم و ببینیم که برای سرعتبخشی به این پروسه چه کارهایی میتوان انجام داد.»
آقای شاپس ادامه داد:« در دنیایی که روز به روز خطرناکتر میشود، رویکرد ما نسبت به تدارکات با شرایط دنیا تغییر میکند. باید سریعتر، انتقادیتر و جهانیتر باشیم.»
یک گام بزرگ رو به جلو
پل هالینزهد، مدیر اجرایی DSTL هم در این باره گفت:« این خبر فوقالعادهای است و یک گام به جلوی واقعی در برتری عملیاتی سریعتر برای دفاع از بریتانیاست. ما برای آینده آماده میشویم و تکنولوژی DragonFire نمونه فوقالعادهای در این راستاست.»
جنگ روسیه و اوکراین به تازگی وارد سومین سالش شده است و اوکراین در تلاش است تا به تقویت قوای نظامیاش بپردازد و در این میان، روند کمکهای چند میلیارد دلاری آمریکا به اوکراین با مخالفت جمهوریخواهان تندرو متوقف شده است. دیمیترو کولبا، وزیر امورخارجه اوکراین اخیرا گفته که روز پنجشنبه زیرساختهای انرژی این کشور در حملات موشکی و پهپادی مورد هدف قرار گرفته و حالا بیش از ۲۰۰ هزار نفر در اطراف خارکف بدون برق به سر میبرند.»