همانطور که از قلب خود مراقبت میکنید، مهم است که از سلامت عضلات ساق پا نیز اطمینان حاصل کنید. به گفته متخصصان، عضلات ساق پا، به دلیل نقشی که در تقویت گردش خون در اندامهای تحتانی دارند، به عنوان «قلب دوم» ما شناخته میشوند.
به گزارش هیچ یک _جریان خون برای رسیدن به قلب و سایر اندامها باید با نیروی گرانش (جاذبه) مبارزه کند. بنابراین، بدون مکانیسم پمپاژ طبیعی، هیچ راهی برای بازگشت و رسیدن خون به قلب وجود ندارد. گردش خون برای تداوم عملکرد اندامها یک امر ضروری است و لازم است خون به سمت بالا حرکت کند تا به قلب بازگردد؛ در نتیجه تحرکِ ماهیچههای ساق پا بهمثابه عمل «پمپاژ» خون است و برای سلامت بدن بسیار مهم است. مانند قلب که خون وریدی یا بدون اکسیژن (ناخالص) را از بدن دریافت میکند و سپس خون شریانی (خالص) را برای تأمین اکسیژن به کل بدن پمپ میکند، ماهیچههای ساق پا نیز نقش عمدهای در بازگشت خون وریدی از پاها به قلب دارند. عضلات ساق پا به عنوان یک پمپ وریدی عمل میکنند؛ در حین حرکت منقبض و آرام میشوند و به گردش خون و هدایت آن به سمت قلب کمک میکنند.
وقتی این دریچههای وریدی معیوب یا ضعیف میشوند، «قلب دوم» ما نیز ممکن است تحت فشار قرار گیرد؛ به طوری که خون میتواند در رگها و پاها، به دلیل جاذبه زمین، تجمع یابد و منجر به شرایطی مانند رگهای واریسی، رگهای عنکبوتی و نارسایی مزمن وریدی (CVI) شود.
بیتحرکی چه بلایی سر قلب دوم میآورد؟
اختلال در عملکرد پمپاژ ماهیچه ساق پا میتواند منجر به بروز بیماریهای مزمن سیاهرگی مانند تورم، خستگی پا و رگهای واریسی شود. بدترین عارضه ناشی از این اتفاق میتواند «لخته شدن خون» باشد. هنگامی که افراد ساعتها بدون تحرک بنشینند ممکن است دچار این عارضه شوند.
غیرفعال شدن قلب دوم و بیتحرک ماندن پاها در ساعات طولانی میتواند بر سلامت ما تأثیر منفی بگذارد. همانطور که انجمن قلب آمریکا هشدار میدهد نشستن بیش از حد ممکن است خطر بیماری قلبی را افزایش دهد. ورزش نکردن عضلات ساق پا، در طول پروازهای طولانی، رانندگی یا نشستن طولانیمدت در یک نقطه بدون حرکت، منجر به تجمع و تشکیل لخته میشود.
نگذارید قلب دومتان از حرکت باز ایستد
تا جایی که میتوانید، حداقل یک یا دو بار در طول ساعات کاری یا حتی استراحت در منزل، راه بروید. «تحرک مستمر» برای پمپاژ ماهیچه ساق پا الزامی است. اگر در هواپیما و یا هر موقعیت خاص دیگری هستید که امکان برخاستن و حرکت کردن ندارید، سعی کنید در همان حالت نشسته، انگشتان پا را به بالا و پایین خم کنید یا مچ پای خود را به تحرک وا دارید. این کار نزدیکترین حالتی است که میتواند تداعیگر حرکت برای ماهیچههای ساق پا باشد.
بالا بردن پاها در حالت خوابیده نیز میتواند مفید باشد، به ویژه برای افرادی که در بستر بیماری هستند یا کسانی که تجربه بیماری مزمن سیاهرگی را داشتهاند. تا حدی پاها را بالا بیاورید که بالاتر از سطح قلب باشد. به طور مثال، نگه داشتن پاها روی چهارپایه یا متکا افاقه میکند. در رختخواب دراز بکشید و پاهای خود را روی یک بالش قرار دهید یا روی یک مبل دراز بکشید و پاهای خود را روی دسته تکیهگاه مبل قرار دهید.