اذان
اذان گفتن در گوش نوزاد و آنچه لازم است بدانید
یکی از اقدامات مسلمانان بعد از تولد نوزاد، اذان گفتن در گوش اوست که سوای بحث اینکه چه کسی باید در گوش نوزاد اذان بگوید و… مباحث مهم تری در این باره مطرح است که با اشاره به احادیث و نظر فقها، در ادامه این بخش از دین و مذهب هیچ یک به آنها پاسخ داده شده است.
اذان در کدام گوش نوزاد گفته می شود؟
از جمله امور استحبابی در اوّلین لحظات تولّد، گفتن اذان در گوش راست و اقامه در گوش چپ نوزاد است.
از پیامبر اکرم (ص) نقل شده که فرموده‌اند:
فَلْیُؤْذَنْ فِی اُذُنِهِ الْیُمْنٰی بِاَذٰانِ الصَّلاٰةِ وَلْیُقِمْ فِی الْیُسْریٰ فَاِنَّهٰا عِصْمَةٌ مِنَ الشَّیطٰانِ الرَّجِیمِ.
هر کس دارای فرزندی شد در گوش راست او اذان نماز و در گوش چپش اقامه گوید، این عمل، نوزاد را از وسواس و انحرافات شیطان مصون می‌دارد. (شیخ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج6، ص24، ح6. /// شیخ حرعاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، ج21، ص405-406، باب 35، من ابواب احکام الاولاد، ح1)
نظر فقها درباره اذان گفتن در گوش نوزاد
امام خمینی در کتاب تحریرالوسیله تحت عنوان «احکام الولادة و ملحقاتها» می‌نویسد:
مستحب است غسل مولود در وقت وضع آن در صورت ایمن بودن از ضرر؛ و گفتن اذان در گوش راست و اقامه در گوش چپ او؛ و برداشتن کام او با آب فرات و تربت سید الشهداء (ع)؛ و قراردادن نام خوب برای او؛ زیرا این از حق فرزند بر پدر است و افضل اسم‌ها آن است که متضمن معنای عبودیت برای خدای جلّ شانه باشد؛ مانند عبدالله و عبدالرحیم و عبدالرحمن و مانند این‌ها و بعد از آنها اسم‌های پیغمبران و ائمه (ع) است و افضل آنها محمّد است، بلکه برای کسی که چهار فرزند دارد ترک اسم محمّد مکروه است و اگر اسم او محمّد است مکروه است که کنیه‌اش را ابو القاسم بگذارد. (موسوعة الامام الخمینی، ج23، تحریرالوسیلة، ج2، ص333، کتاب النکاح، القول فی احکام الولارة وما یلحق بها، مسالة2)
حدیث درباره اذان گفتن در گوش نوزاد
در حدیث دیگری امام سجّاد (ع) از اسماء بنت عمیس و ایشان از فاطمه زهرا (ع) نقل می‌کند که فرمودند:
هنگامی که فرزندم امام حسن (ع) متولّد شد، پدرم رسول اکرم (ص) به اسماء فرمود:
او را به نزد من بیاور، اسماء او را در پارچه زرد پیچید و به نزد پدرم برد، آن حضرت اذان در گوش راست و اقامه در گوش چپش قرائت فرمود. هم‌چنین بعد از تولّد امام حسین (ع) او را در پارچه سفید پیچید و به نزد پدرم برد، همین عمل در مورد وی نیز انجام دادند. (شیخ حرعاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، ج21، ص408، باب 36، من ابواب احکام الاولاد، ح5)
بهترین زمان اذان گفتن در گوش نوزاد
درباره اینکه چه زمانی و روز چندم در گوش نوزاد باید اذان گفته شود میتوان به این توضیح اشاره کرد:
مستحب است در روز اولی که نوزاد بدنیا می‌آید یا قبل از آن که بند ناف او بیفتد، در گوش راست او، اذان و در گوش چپ او، اقامه گفته شود. (سید روح اللّٰه، توضیح المسائل، ص 203، اول، 1426 ه ق)
