بازار سرمایه
به گزارش هیچ یک، همزمان با آغاز تبلیغات و زمان قانونی نامزدهای چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری اظهارات و برنامه های اقتصادی آنها در رسانه ها در حال انتشار و بازتاب است. در این میان برخی از نامزها نظرات مختلفی در رابطه با موضوع اقتصاد ایران داشته و در برخی مواد نظرات آنها بسیار به یکدیگر شباهت دارد.
امروز موضوع اقتصاد، مهمترین مسئله کشور است. بی شک اگر نامزدی بتوانند برنامه اقتصادی مناسبی که در خور شرایط اقتصادی فعلی جامعه باشد ارائه دهند اقبال بالایی برای تصاحب کرسی ریاست جمهوری به دست می آورد. با این حال می‌توان برخی از برنامه‌های آنها را در نظرات و انتقاداتی که به مسائل اقتصادی دارند، پیش بینی کرد. در این گزارش تلاش شده تا برخی از دیدگاه‌ها و نظرات چند سال اخیر نامزهای چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در حوزه بازار سرمایه و مسئله ارز مطرح شود.
رئیس فعلی مجلس شورای اسلامی و نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری روز گذشته در توئیتی نوشت: «امروز برای چندمین بار در جلسه حضوری، دغدغه‌های فعالان ارشد بازار سرمایه را شنیدم. توجه به بازار اولیه در بورس و تأمین مالی نباید موجب غفلت از اهمیت بازار ثانویه شود.»
قالیباف همچنین در سال ۱۳۹۹ و در پی ریزش‌های شاخص کل بورس گفت: «وظیفه خود می‌دانم که از مردم، سهامداران و افرادی که به بورس اعتماد کردند، حمایت کنم. بی اعتمادی خسران بزرگی است و اگر در حال حاضر به مردم بگوییم که در بازار سرمایه، سرمایه گذاری کنید، با چه انگیزه‌ای به این سمت حرکت کنند؟»
او همچنین، در بخش دیگری از نظرات خود در واکنش به وعده‌های دولت سیزدهم درباره بورس گفت: «این بازار متأثر از بازارهای پولی، مالی، واردات و صادرات و امثال آنها است و تا سیاست‌های دولت در حوزه اقتصاد روشن نشود، وضعیت بورس نیز مشخص نمی‌شود.»
اوایل ماه گذشته نیز قالیباف در نشست بررسی مسائل ارزی در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: «مشکلات مربوط به ارز برای مردم و اقتصاد کشور غیر قابل تحمل شده است. دولت و مجلس باید در موضوعات مرتبط با ارز با هم اتفاق نظر داشته باشند تا مردم از این وضعیت بیش از پیش آسیب نبینند.»
قاضی‌زاده هاشمی: ما در کشور حافظ ارز خارجی هستیم تا ارز داخلی
قاضی‌زاده هاشمی در سال ۱۴۰۰ با تاکید بر اهمیت حفاظت از ارزش ارز داخلی می‌گوید در کشور ما مسئولین مربوطه به جای اینکه مسئول حفاظت از ارزش پول ملی باشند، مسئول حفاظت از ارز خارجی شده‌اند. ظاهرا این کار مسئول مشخصی ندارد و مسئولینی که وظیفه پاسخگویی دارند هم آن را گردن دیگری می‌اندازند. ای کاش رئیس بانک مرکزی ما خود را مسئول حفظ ریال بداند نه دلار.
وام بانکی یک رانت بزرگ است
وی معتقد است بزرگ‌ترین رانت، وام بانکی است؛ چرا که نرخ سود تسهیلات زیر نرخ تورم است و تورم این انگیزه را می‌دهد که وام بانکی را پس ندهند. علاوه بر این ۶۵ درصد از منابع بانکی به یک دهک اول و ۹۵ درصد به نیمی از جمعیت داده شده است. همچنین ۷۰ درصد منابع بانکی به تهران و ۲۰ درصد به ۲۵ استان کشور داده شده است. وقتی منابع این طور تقسیم می‌شود، خانه دو میلیاردی تبدیل به پنج میلیارد و خانه دیگری به آپارتمانی در ترکیه تبدیل می‌شود. اگر ساختار همین باشد حتی اگر مدیر عوض شود چه اصلاح طلب باشد و اصول گرا بیاید یا برعکس مشکلی حل نمی‌شود. اگر ما می‌خواهیم مشکلات اقتصادی حل شود باید به دنبال اصلاح ساختار برویم.
اصلاح نهادی قانون تجارت، بیمه و بانک
از نظر قاضی‌زاده هاشمی در زمینه بیمه و تجارت و قانون بانک‌ها، زانوی دولت بر گردن مردم است و باید این قوانین اصلاح شود. وی از جمله مهمترین برنامه‌های خود به کاهش تورم به ۵ درصد اشاره کرده بود.
مشکل بورس را سه روزه حل می‌کنم
قاضی زاده هاشمی همچنین در دوران رقابت‌های انتخاباتی سال ۱۴۰۰ گفته بود: اگر رئیس جمهور شود، می‌تواند سه روزه مشکلات بورس را حل کند و به این بازار آشفته سر و سامان بدهد.
زاکانی از بالابودن حجم نقدینگی تا ساماندهی بورس و حذف ارز ترجیحی می‌گوید
علیرضا زاکانی در مناظرات تلویزیونی سال ۱۴۰۰، علت بالا بودن حجم نقدینگی را چاپ پول دانست و گفت: بانک مرکزی به تقاضاهای دولت پاسخ داد و با چاپ پول آن را در بازار عرضه کرد و نتیجه آن است که دولت بدهی خود را به دولت آینده انتقال می‌دهد. بانک‌ها بدون نظارت بانک مرکزی اقدام به تولید پول می‌کنند و ما اکنون ابربدهکاران بانکی داریم.
سود ارز ترجیحی در جیب چند فرد مشخص می‌رفت
شهردار تهران در خرداد ۱۴۰۱ با انتقاد از ارز ترجیحی گفت: از سال ۱۳۹۷ که ارز ۴۲۰۰ تومانی در کشور مطرح و ۲۷ قلم کالا با این ارز وارد شد، ما در مجلس مشاهده می‌کردیم که این پول و امکان برای مسیر درست هزینه نمی‌شود و در عمل به جیب چندنفر بیشتر نمی‌رود. چندنفری که آدم‌های مشخصی بودند و میلیاردها میلیارد امکان را از کشور برای خودشان اختصاص دادند.
وی در ادامه گفت: حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی در برنامه کاری‌ام قرار دارد. بازار ارز باید کارشناسی اداره شود. کشور را نمی‌شود با کار غیرعلمی اداره کرد. نوع مواجهه با موضوع ارز نیز می‌توانست موجب کاهش اتکای کشور به ارز شود. اکنون ۵۰ کشور با ارزهای ملی خود مبادلات تجاری فی‌مابین را انجام می‌دهند. چرا ما انجام ندهیم؟
زاکانی در حاشیه انتخابات ۱۴۰۰ در رابطه با موضوع بورس عنوان کرد: «برای ساماندهی بازار سرمایه تلاش می‌کنم. با آموزش صحیح و جلوگیری از منفعت‌طلبی و سودجویی حقوقی‌ها در بورس این امکان را فراهم کنم که مردم نقدینگی خود را به سمت بازار سرمایه سوق دهند، در بازار سرمایه نیز امکان مولد شدن سرمایه‌ها را فراهم خواهم کرد و با سیاست‌گذاری دقیق شرایطی را در دولت فراهم خواهیم کرد تا تعادل و ثبات در بازار سرمایه شکل بگیرد.»
وی در خرداد ۱۴۰۰ در رابطه با نحوه تعامل دولت خود با بورس گفت: «دولت من خود را برای بازار سرمایه هزینه خواهد کرد و با سیاستگذاری‌های با ثبات و با عدم دخالت بی مورد به بازار آسیب نخواهد زد. دخالت ما در بازار سرمایه به منظور ایجاد ثبات، رونق بازار و امید بخشی به مردم خواهد بود.»
مصطفی پورمحمدی؛ نگاه کلی به مقوله اقتصاد
بیشتر نظارت پورمحمدی در رابطه با موضوعات اقتصادی متکی به شفافیت اقتصادی است. وی شفافیت اقتصادی را در راستای همخوانی بسترهای فناوری و تکنولوژی با داده های اقتصادی میداند. با این حال در برخی از اظهار نظرها در رابطه با موضوع بورس می گوید راه مبارزه با فساد از مسیر شفافیت بازار سرمایه میگذرد.
نظر پزشکیان درباره وضعیت بورس و ارز رانتی
مسعود پزشکیان از ارز ۴۲۰۰ تومانی به عنوان رانت یاد می‌کند. وی معتقد است که این ارز در اختیار هر کس قرار بگیرد باعث ایجاد رانت می‌شود و اگر قرار است دولت پول بدهد و یک عده با رانت، پول را در جای دیگری خرج کنند، همان بهتر که این کار انجام نشود و می‌گوید در رابطه با موضوع ارز، مخالف هر نوع ارز غیر آزاد هستم. ما در شرایط تروم هستیم و در عین حال قیمت دلار ثابت بود که این وضعیت یعنی هرکس که می‌توانست دلار بگیرد، رانت ایجاد می‌کرد.
انتقادات جدید پزشکیان درباره وضعیت بورس
مسعود پزشکیان در رابطه با بورس بیشتر متکی به نظر کارشناسان است و می‌گوید برنامه‌ام برای بازار بورس در وهله اول شنیدن سخن کارشناسان طبق شواهد علمی است.
با این حال امروز در صفحه توئیتری خود وضعیت بازار سرمایه را به باد انتقاد گرفت و نوشت: «بورس اوراق بهادار بدترین دوران خود را در چهارسال گذشته سپری کرده است. مشکل بورس همان مشکل اقتصادی کشور است. دخالت ناروای دولت در کسب و کارها و تحریم‌های بین‌المللی. قرار بود مشکل بورس سه روزه حل شود اما بحران سه سال کامل ادامه یافت. برای حمایت از بورس نرخ خوراک صنایع را چندبرابر کردند و مصوبه را دو ماه در کشوی معاون اول نگه داشتند تا نورچشمی‌ها فرصت کافی برای خالی کردن پرتفویشان داشته باشند. اینطور شد که سقوط بزرگ اردیبهشت ۱۴۰۲ شکل گرفت.»
سعید جلیلی از تلاش برای جلوگیری از نوسانات ارز تا حل تورم اقتصادی می‌گوید
از برنامه‌های سعید جلیلی در رابطه با بازار ارز، اجرای برنامه از سوی همه وزارتخانه‌ها برای ارزآوری و اشتغال‌زایی، استفاده از ظرفیت همسایگی با دو کشور پاکستان و افغانستان، تبدیل هفت میلیون مرزنشین به صادرکننده، تعامل گسترده با کشورهای خارجی، توسعه ارتباطات با کشورهای دارای نقاط مشترک، غیرفعال‌سازی اهرم فشار اقتصادی دشمن برای همیشه و حل مشکل تورم با اقتصاد مقاومتی است.
