اظهارات اقتصادی ۵ نامزد ریاست جمهوری در روز هفتم رقابت‌ها

به گزارش هیچ یک، روز گذشته مسعود پزشکیان و مصطفی پورمحمدی، سعید جلیلی سه نامزد چهاردهمین دوره ریاست جمهوری با حضور در سه برنامه‌ تلویزیونی به بیان دیدگاه‌های خود در حوزه اقتصادی پرداختند و دو نامزد دیگر نیز در شبکه ایکس دیدگاه اقتصادی خود را مطرح کردند.

پور محمدی: نقدهای جدی بر کل نظام برنامه ریزی و برنامه هفتم دارم

حجت الاسلام و المسلمین مصطفی پورمحمدی یکی از کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری با حضور در جمع اعضای اتاق بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی ایران اعلام کرد که نقدهای جدی بر کل نظام برنامه‌ریزی و به‌ویژه برنامه هفتم دارد، وجود ثبات مهمترین موضوع در اقتصاد کشور است، نمی‌شود همیشه اوضاع را برمبنای شرایطی با تلاطم بسیار جدی تنظیم کنیم. ما به اعتمادسازی نیاز داریم و تا این امر برقرار نشود، نقشه‌های ما عقیم خواهد بود.

دولت موفق باید پشت مردم و بخش خصوصی باشد

او معتقد است دولت اگر می‌خواهد موفق باشد باید پشت مردم و بخش خصوصی حرکت کند، مهم این است که در حد معقولی امواج سهمگین اقتصادی را برای جامعه و فعالان اقتصادی آرام کنیم تا پیش‌بینی‌پذیر باشد و سناریوهای قابل‌تحققی در این زمینه داشته باشیم. باید فعالان اقتصادی و مردم به ما اعتماد کنند. نمی‌توانیم با شعارهای بی‌مبنا حرف بزنیم اما تلاش می‌کنیم وضعیت اقتصادی فعلی به ثبات نزدیک شود.

حیات بخش بزرگی از اقتصاد کشور با رانت انرژی

این کاندیدای ریاست جمهوری بر این باور است که بخش بزرگی از اقتصاد کشور با رانت انرژی زندگی می‌کند. بخش بزرگی از سودآوری ما نیز با رانت انرژی است. انرژی سوخت برای ما فساد و مشکلات زیستی تولید کرده و تمام سرمایه ملی ما را هم بر باد می‌دهد. مهم این است که من از نظرات شما فعالان اقتصادی مطلع شوم.
بخش بزرگی از اقتصاد کشور با رانت انرژی زندگی می‌کند. بخش بزرگی از سودآوری ما نیز با رانت انرژی است. انرژی سوخت برای ما فساد و مشکلات زیستی تولید کرده و تمام سرمایه ملی ما را هم بر باد می‌دهد. مهم این است که من از نظرات شما فعالان اقتصادی مطلع شوم.
پورمحمدی با اشاره به اظهارات اعضای اتاق بازرگانی ایران درباره مشکلات بخش خصوصی، گفت: برای کاهش امواج سهمگین بی‌ثباتی اقتصادی به گونه‌ای که موضوعات اقتصاد قابل محاسبه و اندازه‌گیری نسبی و برای فعالان اقتصادی پیش‌بینی‌پذیر باشد، باید سناریوپذیر باشیم؛ باید برای کشور چند سناریو داشته باشیم که اگر یک مورد آن‌ها دچار مشکل شد، سناریوهای دیگر را به میدان بیاوریم.

مصرف بالا موجب هدررفت سرمایه‌های کشور شده است

وی دیدگاه خود در مورد ناترازی انرژی را اینگونه عنوان کرد: بعضاً مصرف بنزین ما به روزی ۱۴۰ میلیون لیتر می‌رسد که متوسط آن ۱۲۰ میلیون لیتر است، این در حالیست که ترکیه ۲۰ میلیون لیتر بنزین مصرف روزانه دارد و در اروپا نیز کل مصرف آنها دوبرابر مصرف کشور است، بنابراین مصرف بالا موجب هدررفت سرمایه‌های کشور و ایجاد دردسر شده است به گونه‌ای که آلودگی هوا، ترافیک و به‌هم‌ریختن شرایط محیط زیستی را نیز شاهد هستیم.

دولت باید از تصدی‌گری کنار بکشد

این نامزد ریاست جمهوری گفت: همه قبول داریم بانک‌ها نباید بنگاه‌داری کنند و نمی‌شود سرمایه و منابع مردمی را به سوی بنگاهی خاص هدایت کرد. در عین حال دولت باید قدرت هماهنگی داشته و از تصدی‌گری کنار بکشد. هر چند برخی از افراد که در چرخ دنده مباحث اجرایی و بروکراسی حضور نداشتند و آن را نمی‌دانند، امروز می‌گویند ما کارشناس نیستیم و از کارشناس استفاده می‌کنیم، در حالی‌که همان کارشناسان، ایده نو ندارند و مقهور چرخ‌دنده‌های بروکراسی کشور شدند.

نسل جدیدی از استارتاپ‌ها و فناوری‌های نوین باید به میدان بیایند

به گفته این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری آی‌تی، هوش مصنوعی و دولت الکترونیک می‌توانند با پیش‌بینی اعداد و رقم‌ها مخاطرات پیش‌رو را به ما معرفی کنند. در عین‌حال نسل جدیدی از استارتاپ‌ها و فناوری‌های نوین باید به میدان بیایند؛ البته من در این حوزه تخصص ندارم اما مهم‌ این است که بفهمیم به آن نیاز داریم و برای آن برنامه‌ریزی و هماهنگی کنیم. اساس این هماهنگی پشتوانه قدرت مردمی است.

راه حل مبارزه با فساد، هوش مصنوعی و توسعه دولت الکترونیک است

پورمحمدی درباره مبارزه با فساد معتقد است با فساد مبارزه کرده‌ام و در این حوزه سررشته دارم، اما دیگران تنها دستی از دور به آتش دارند و راه برخورد با آن را نمی‌دانند و با ابزار و عوامل آن آشنا نیستند. در عین حال به خوبی می‌دانم امروز مافیای وی پی‌ان چه بلایی سر حوزه آی‌تی، ارتباطات و اقتصاد آن آورده است. فساد تا از کشور فاصله نگیرد اقتصاد ما رونق نمی‌گیرد، اما مبارزه با فساد، با بگیر و ببند، جریمه و زندانی‌کردن محقق نمی‌شود. هر چند تا حدودی باید این‌ها نیز انجام شود. راه حل مبارزه با فساد، ایجاد بانک‌های جامع اطلاعاتی، شفافیت، کنترل هوشمند، پاسخگویی، هوش مصنوعی و توسعه دولت الکترونیک است و باید به اجرای دقیق دولت الکترونیک بازگردیم.
راه حل مبارزه با فساد، ایجاد بانک‌های جامع اطلاعاتی، شفافیت، کنترل هوشمند، پاسخگویی، هوش مصنوعی و توسعه دولت الکترونیک است و باید به اجرای دقیق دولت الکترونیک بازگردیم.
وی مدعی است  با تجربه‌ای که در این زمینه دارد می تواند گام‌های خوبی در این حوزه بردارد و توفیق در این زمینه را مرتبط با قوت بخشیدن به سلامت اقتصاد می‌داند.

جلیلی: شروع کار برنامه هفتم همزمان با شروع دولت چهاردهم خواهد بود

همچنین روز گذشته سعید جلیلی یکی دیگر از نامزدهای ریاست جمهوری در نشست خود با برخی صنعتگران اعلام کرد: برخی مشکلات صنعتی ریشه قدیمی دارد که لازم است به‌صورت ویژه برای آن کار شود؛ مطالعات و پیشنهادات ما به دولت‌های مختلف در این زمینه سالیان سال است انجام شده و منحصر به دولت شهید رئیسی هم نیست. به لحاظ روش شناسی، اینکه ما بیاییم و صرفاً برخی مشکلات را مطرح کنیم هنر نیست. اگر می‌خواهیم مشکلات خصوصی‌سازی را برطرف کنیم باید ظرفیت‌ها را شناسایی کنیم؛ البته ضعف‌هایی در بخش خصوصی وجود دارد که خود این موضوع باعث جلوگیری از تسهیل کار شده است.
او معتقد است: شروع کار برنامه هفتم همزمان با شروع دولت چهاردهم خواهد بود؛ یعنی یک راه مشخصی وجود دارد. دلیل رشد منفی در دولت های یازدهم و دوازدهم، عدم اتفاق نظر مجلس و دولت در برنامه ششم است؛ تنها برنامه‌ای که توسط مجلس نوشته شد برنامه ششم بود که دولت وقت نیز آن را قبول نداشت.

به‌صورت جدی به اصلاح قانون نظام بانکی می پردازم

دولت بنده به‌صورت جدی به اصلاح قانون نظام بانکی خواهد پرداخت؛ این اصلاح، ضامن رشد تولید و اقتصاد کشور خواهد بود. به گفته این نامزد انتخابات ریاست جمهوری انضباط مالی در رشد تولید بسیار مؤثر است، اگر این انضباط وجود نداشته باشد اولین ضربه را تولیدکننده می‌خورد؛ اگر شما می‌گویید که می‌خواهم اقتصاد دولت فعال باشد، راه آن فعالیت و پیشرفت ریال و کاهش تولید پول است. بانک‌ها نیز تسهیلات را اول به نهادهای همکار خود و سپس به مشتری‌های تراز اول اختصاص می‌دهند و وقتی کار به تولیدکننده می‌رسد از نداشتن بودجه دم می‌زنند؛ دولت بنده به‌صورت جدی به اصلاح قانون نظام بانکی خواهد پرداخت؛ این اصلاح، ضامن رشد تولید و اقتصاد کشور خواهد بود.
جلیلی با تاکید بر اینکه هدف ما ایجاد بستر برای ایفای نقش تمام مردم در حکمرانی جامعه است؛ بر این باور است که اگر ما برای ظرفیت‌های مردمی خود برنامه‌ریزی کنیم، می‌توانیم جهش اقتصادی ایجاد کنیم. احیای کارخانه هپکو و آذراب جزو همین قبیل اقدامات دولت شهید رئیسی بود. باید میدان را شناخت، اگر رقیب و رفیق‌مان را نشناسیم زمین خواهیم خورد؛ عده‌ای می‌گفتند با گفتگو می‌شود همه مشکلات را حل کرد، ما نمی‌گوییم نمی‌شود، اما اگر طرف مقابل خلف وعده کرد چه؟ جواب این است که نباید کشور را معطل آن‌ها نگه داشت.
او گفت: آمریکایی‌ها پس از خلف وعده برجام می‌گفتند که هیچ‌کس نباید از ایران نفت بخرد؛ من همان موقع نامه‌ای به دولت وقت نوشتم که شما از این راه‌ها می‌توانید نفت را به هر میزان که می‌خواهید بفروشید که به آن توجهی نشد.
این نامزد ریارست جمهوری همچنین شب گذشته در میزگرد اقتصادی در پاسخ به این سوال که چرا راه‌حل‌های اقتصادی محقق نمی‌شود؟ گفت: رئیس جمهور باید بداند چه موضوعاتی مهم است و حل آنها اولویت دارد. باور داریم یک جهان فرصت برای ما وجود دارد. ما امکانات طبیعی زیاد و نیروی انسانی خوب داریم. لازمه این فرصت‌ها، جهش ایران است ولی برنامه نیاز دارد که برنامه شب امتحانی نیست و نمی‌شود آن را سفارش داد. رئیس جمهور باید بر برنامه اشراف داشته باشد.

معیشت و زندگی روزمره مردم نباید مورد غفلت واقع شود

جلیلی ادامه داد: منابع با مصارف ما باید هماهنگ باشد. منابع ما باید انضباط لازم را داشته باشد. اگر منابع داشته باشید ولی تلف شود شما چیزی نخواهید داشت. رئیس جمهور باید به انضباط مالی اولویت دهد و در ادامه اقتصاد مولد شکل دهد. معیشت و زندگی روزمره مردم نباید مورد غفلت واقع شود.

وی در پاسخ به این پرسش که چگونه ارزش پول ملی باید حفظ  و بازار ارز قابل‌ پیش‌بینی شود؟ گفت: اولین شرط حفظ ارزش پول ملی این است که سازوکاری برای حاکمیت ریال داشته باشیم. شرط انضباط مالی، حفظ حاکمیت ریال است. در عرصه مبادلات خارجی، طرف چون بر دلار حاکمیت دارد، راه دلار را بر ما می‌بندد. برای حکمرانی ریال در کشور سامانه‌ها باید تکمیل شده و بر هم وصل شود تا شفافیت بر تراکنش پولی ایجاد شود. قاچاق و پولشویی ناشی از نبود این سامانه‌هاست. سامانه جامع تجارت، سامانه املاک، سامانه پایگاه رفاه ایرانیان و سامانه مودیان مالیاتی باید کاربردی شود. وقتی بودجه ناتراز باشد به ارزش پول ملی آسیب می‌زند. رشد نقدینگی غیرمنطقی هم همین کار را می کند.
سامانه جامع تجارت، سامانه املاک، سامانه پایگاه رفاه ایرانیان و سامانه مودیان مالیاتی باید کاربردی شود. وقتی بودجه ناتراز باشد به ارزش پول ملی آسیب می‌زند. رشد نقدینگی غیرمنطقی هم همین کار را می کند.  

همه دستگاه‌ها باید برای ارزآوری برنامه داشته باشند

او بر این باور است که  یکی از برنامه‌های مهم من که به آقای رئیسی هم گفتم این بود که دولت باید برنامه جدی برای ارزآوری داشته باشد. من ارزآوری از فروش نفت را کافی نمی‌دانم و همه دستگاه‌ها باید برای ارزآوری برنامه داشته باشند. چه ماموریتی برای دانشگاها برای ارزآوری دیده شده است؟ دانشگاه استنفورد دهمین هلدینگ بزرگ جهان شده است. ما باید برنامه داشته باشیم و از ظرفیت‌های خود برای ارزآوری استفاده کنیم. دولت نقش تنظیم‌گری هم دارد. خیلی از مشکلات بازار ارز ناشی از این است که برخی کنش‌های ارز در داخل مشکل دارد. برخی معاملات مجاز در بستر غیررسمی انجام می شود چون تنبیهی برای این کار وجود ندارد. باید سازوکار مشخص و رسمی داشته باشیم. در هفته اول دولت باید این سازوکار ابلاغ شود.
این نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری همچنین گفت: ده‌ها ساعت درباره برنامه فرایند ارز در کشور بحث کرده‌ایم. بودجه ارزی به شکل روشن نداریم و منابع و مصارف ما روشن نیست. این خود را در تامین و تخصیص ارز نشان می دهد و فاصله بین تخصیص و تامین ارز وجود دارد. این فرایند باید کوتاه شود تا به بازار ارز شوک وارد نشود.

باید از تجربه سایر کشورها استفاده و آن را بومی کرد

وی در پاسخ به این پرسش که استراتژی شما در اقتصاد، اختراع چرخ است یا از تجارب ایران و جهان استفاده می کنید و الگوی شما در اقتصاد شبیه کدام دولت‌های قبلی یا سایر کشورهاست؟ تصریح کرد: ما از تجارب استفاده می کنیم چه تجارب دولت‌های جهان چه دولت های قبلی کشور خودمان. در بحث‌های برنامه هفتم توسعه، شش برنامه قبل و شش برنامه بعد از انقلاب و خاطرات کارگزاران همان مقاطع را خوانده‌ام. باید از تجارب مثبت استفاده کرد تا نیاز نباشد چرخ را بار دیگر اختراع کرد. موضوعی که در سال ۱۳۴۱ وجود داشته هنوز باقی است. باید از تجارب دیگران بهره برد تا این مشکلات برطرف شود. باید از تجربه سایر کشورها استفاده کرد و آن را بومی کرد.
جلیلی درباره چگونگی تامین منابع و سرمایه‌های داخلی و خارجی برای تحقق اهداف خود، بر این باور است: می گویند رشد ۸ درصدی سرمایه می خواهد و این کار ممکن نیست. اگر فناوری خوبی داشته باشید می توانید ارتقای خوبی پیدا کنید. جایی چون سرمایه بوده ولی مدیریت وجود نداشته و کار انجام نشده است. نیروی انسانی متخصص یکی دیگر از فرصت‌هاست. اگر به هوش مصنوعی توجه نکنید، ۴۰ سال عقب می مانید و اگر از آن استفاده کنید، یکدفعه قدرت پیدا می کنید. مدیریت یک بحث جدی است مثلا مدیران عامل بانک‌ها عده‌ای محدود بوده که بین بانک‌ها جابجا شده‌اند و تربیت مدیران بانک باید انجام شود. ممکن است برخی سیاست‌ها ده سال دیگر نتیجه بدهد و نباید خود را محدود به اجرای سیاست‌هایی کرد که در ۴ سال نتیجه جواب بدهد.
وی معتقد است برای تامین سرمایه نباید خود را معطل چند کشور کرد که بیاید و بعد از یک مدت برود. باید سرمایه خارجی قابل اعتماد و اتکا باشد. باید برای استفاده از سرمایه خارجی برنامه داشت. باید توافق های ۲۵ ساله عملی شود تا مردم ثمره آن را ببینند. برای جذب سرمایه خرد کشور برنامه داشت و مردم به آن اعتماد کنند. در مجلس دهم برنامه ساخت پتروپالایشگاه را ارئه کردیم. ما نباید نفت را خام بفروشیم بلکه زنیجره فرآورده ایجاد کنیم تا ارزآوری انجام شود. اگر چند پتروپالایشگاه با جذب سرمایه مردم بسازیم ولی آنها را اطمینان دهیم که برایشان سودآوری خواهد داشت.
ما نباید نفت را خام بفروشیم بلکه زنیجره فرآورده ایجاد کنیم تا ارزآوری انجام شود. اگر چند پتروپالایشگاه با جذب سرمایه مردم بسازیم ولی آنها را اطمینان دهیم که برایشان سودآوری خواهد داشت.