علت آن بحران بیبرقی، سیاست نادرست دولت گذشته بود که عزمی برای افزایش تولید برق نداشت. حتی رضا اردکانیان وزیر نیروی دولت دوازدهم اعتقاد داشت که نباید نیروگاه جدید ساخت و صرفه اقتصادی ندارد اما بعدها که کشور دچار کمبود برق شد، اشتباه بودن سیاست وی مشخص شد. دولت حسن روحانی کمترین میزان افزایش تولید برق را در بین همه دولتهای پس از انقلاب به یادگار گذاشته است. در دولت سیزدهم سیاست وزارت نیرو کاملاً تفاوت کرد و از همان روز اول به دنبال افزایش تولید برق رفت. در نتیجه این سیاست، در سال اول دولت سیزدهم رکورد افزایش سالانه تولید برق شکسته شد. در مجموع 3 سال دولت سیزدهم حدود 10 هزار مگاوات به ظرفیت تولید برق کشور اضافه شد. این در حالی است که در تابستان سالجاری، بیسابقهترین گرمای تاریخ در منطقه خاورمیانه حاکم شده و شبکه برق کشورهای عربی را دچار اختلال گسترده کرده است. اما شبکه برق ایران کاملاً پایدار است.
قلههای جدید در مصرف برق
علیاکبر محرابیان، وزیر نیرو با بیان اینکه در هفته پیشرو قلههای جدیدی در مصرف برق ایجاد میشود، گفت: از عموم مشترکان درخواست میکنیم با صرفهجویی در مصرف برق فرزندان خود را در این صنعت برای تأمین برق پایدار و حداکثری برای بخشهای مختلف یاری دهند. محرابیان افزود: متوسط رشد مصرف برق در سالهای گذشته سالانه ۴ درصد بود و در سالجاری نیز بر همین اساس سه سناریوی افزایش ۳ درصدی، افزایش 4.5 درصدی و افزایش ۶ درصدی مصرف برق پیشبینی و براساس آن برنامهریزیهای لازم صورت پذیرفت.
وزیر نیرو اضافه کرد: با وجود این بررسیها نشان میدهد در سالجاری میزان متوسط افزایش مصرف برق در کشور به ۸ درصد رسیده است و این میزان در شهر تهران نیز ۹ درصد است.
محرابیان با تأکید بر اینکه افزایش دما و در کنار آن افزایش تقاضای مصرف برق در کشور هم به واحدهای نیروگاهی و هم به شبکههای انتقال توزیع فشار بسیار زیادی وارد میکند، گفت: در جلساتی که برگزار شد، آخرین پیگیریها بابت آمادگی حداکثری واحدهای تولید و استقرار گروههای واکنش سریع در نقاط حساس شبکههای انتقال و توزیع انجام و دستورات لازم در این خصوص صادر شد.
ضرورت استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر
معاون هماهنگی توزیع توانیر نیز با اشاره به تغییر الگوی استفاده از وسایل سرمایشی در کشور، استفاده از ظرفیت بالقوه انرژیهای تجدیدپذیر را برای تأمین نیازهای حداقلی ساختمانهای مسکونی و پایداری شبکههای توزیع ضروری خواند.
محسن ذبیحی افزود: هزینه نصب پنلهای فتوولتاییک خورشیدی در منازل با توجه به نوع آن که از باطری ذخیرهکننده برق استفاده شود یا خیر، میتواند از نیم درصد تا یک درصد از مجموع هزینههای ساختمان باشد که رقم بسیار ناچیزی است. وی خاطرنشان کرد: با توجه به گستردگی شبکههای توزیع برق و اینکه همواره در معرض اتفاقات و حوادث غیرمترقبه قرار دارند، میتوان با استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر وابسته به خود مردم از جمله پنلهای خورشیدی نصب شده در منازل از تأمین حداقلهای ضروری منازل به برق اطمینان حاصل کرد.
فشار سنگین به شبکه سراسری
چهارشنبه هفته گذشته برای ششمین بار رکورد تقاضای مصرف برق کشور شکست و نصاب جدید صنعت برق به میزان ٧٩ هزار و ١٨٩ مگاوات در ساعت ۱۴ و ۳۱ دقیقه به ثبت رسید که عدد بسیار بزرگی است.
ثبت تقاضای ۷۹ هزار و ۱۸۹ مگاواتی مصرف برق در سومین روز مرداد ماه سالجاری در ایران در حالی است که در همین روز اوج تقاضای مصرف برق در کشور ترکیه با جمعیت تقریباً برابر با ایران در ساعت ۱۵ به ۵۸ هزار و ۳۸۷ مگاوات رسید که بیش از ۲۰ هزار مگاوات نسبت به مصرف برق ایران کمتر است.
گفتنی است، شکسته شدن پیاپی رکورد مصرف برق در فصل گرم سالجاری به دنبال استقرار گنبد حرارتی در غرب آسیا با مرکزیت ایران در حال رخ دادن است.
هر یک درجه افزایش دما 2300 مگاوات به شبکه فشار وارد میکند
نکته دیگر اینکه براساس گزارشهای سازمان هواشناسی در فصل گرم سالجاری پراکندگی جغرافیایی افزایش دما نیز با سالهای گذشته قابل مقایسه نیست و در بیش از ۱۷۰ایستگاه هواشناسی کشور در استانهای مختلف دمای بالای ۴۰ درجه به ثبت رسید که معنای دیگر این نکته نیز افزایش شدید تقاضای مصرف برق در پهنایی به وسعت کل جغرافیای ایران است، وضعیت عجیب و بیسابقهای که بررسیها نشان میدهد نسبت به میانگین بلندمدت افزایش دمای ۳ الی۶ درجهای را برای اکثر نقاط کشور به همراه داشته است.
هر یک درجه افزایش دما 2300 مگاوات به شبکه فشار وارد میکند، به بیان دیگر با هر درجه افزایش دما میزان مصرف برق ۱۸۰۰ مگاوات افزایش و ۵۰۰ مگاوات ظرفیت تولید کاهش مییابد.
هموطنان مصرف برق را کاهش دهند
مصطفی رجبی مشهدی مدیرعامل شرکت توانیر نیز با تأکید بر اینکه میزان تقاضای مصرف برق کشور تا کنون ٦ بار نصابهای قبلی را شکسته است، گفت: نصاب جدید صنعت برق به میزان ٧٩ هزار و ١٨٩ مگاوات روز سوم مرداد در زمان اوج مصرف ثبت شد که عدد بسیار بزرگی است.
رجبی مشهدی با بیان اینکه رشد مصرف برق در کشور به نزدیک ٩ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل رسیده است گفت: همکاران عملیاتی ما برای تأمین برق پایدار هموطنان از جان خود مایه میگذارند، پس لازم است مردم نیز در مصرف برق مشارکت داشته و برای تداوم برقرسانی به مواردی چون تنظیم وسایل سرمایشی روی ٢٤ درجه و یا استفاده از دور کند کولرهای آبی که منجر به کاهش ٢٠ درصدی مصرف برق میشود توجه داشته باشند.
تأمین آب در اوج مصرف
مدیرکل دفتر مدیریت بحران و پدافند غیرعامل آبفای کشور نیز گفت: با برنامهریزیهای انجامشده بیشتر شهرهای کشور مقطع اوج مصرف را بدون مشکل سپری خواهند کرد.
ناصر اکبری با بیان اینکه شرایط خشکسالی در دهه اخیر و بخصوص در دو سال گذشته شرایط را برای تأمین آب دشوار کرده است، گفت: رصد، پایش و پیگیریهای مستمری که از سوی شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور برای شهرهای دچار تنش آبی صورت گرفته از بحرانی شدن موضوع آب جلوگیری کرده است. مدیرکل دفتر مدیریت بحران و پدافند غیرعامل آبفای کشور با بیان اینکه در سال 1402 بیش از 580 پروژه و در سالجاری 610 پروژه برای شهرهایی که دچار تنش آبی بودهاند تعریف شد، ادامه داد: این پروژهها با اولویت تأمین و انتقال آب شرب شهرها در دستور کار قرار گرفت.
اکبری با اشاره به اینکه در سال 1402 نزدیک به 16 استان کشور با تنش آبی مواجه بودند، اظهار کرد: از این بین استانهای فارس، سیستان و بلوچستان، سمنان، کرمان، مشهد و تهران به دلیل شرایط خاص بارشی و ذخیره منابع آب شرب در اولویت اقدامات مرتبط با رفع تنش آبی قرار گرفتند که با برنامهریزیهای انجام شده و اجرای پروژههای رفع تنش از جمله افزایش ظرفیت تولید از طریق حفر چاه، اجرای خطوط انتقال، پهنهبندی مناطق و مدیریت فشار شبکه، از وقوع بحران در این استانها جلوگیری شد. همچنین نوبتبندی آب در هیچ شهری در دستور کار نیست.