آنتی‌بیوتیک‌های کشنده، اما پرطرفدار

گروه هیچ یک زندگی: «برای سرماخوردگی پسرم نصف شب به درمانگاه رفتیم. اما با تجویز اشتباه آنتی‌بیوتیکِ «سفتریاکسون»، پسرم را از دست دادم…» این را پدر بیمار فوت شده می‌گوید. سرپرست گروه ارزیابی فناوری سلامت و مطالعات مدیریتی و اقتصادی سازمان غذا و دارو دکتر آزیتا نبی زاده یک مرداد گفت که «میزان نسخ حاوی آنتی‌بیوتیک‌های تجویزی در کشور ما ۱۰ درصد بالاتر از میزان استاندارد اعلام شده از سوی سازمان بهداشت جهانی است.»

بر اساس شاخص اعلام شده از سوی سازمان جهانی بهداشت، میانگین نسخ حاوی آنتی‌بیوتیک در ایران از ۵۵ درصد در سال ۱۳۷۵ به ۳۶ درصد در سال ۱۴۰۱ کاهش یافته است.

با این‌ حال سازمان جهانی بهداشت توصیه می‌کند که حداکثر ۳۰ درصد نسخ تجویزی حاوی آنتی بیوتیک‌ها باشند. بنا بر اعلام مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو از ابتدای سال تاکنون، کپسول آموکسی‌سیلین با تعداد ۵۰۰ میلیون عدد و مبلغ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان پرمصرف‌ترین داروی کشور طی سه ماه اول سال بوده است.

طبق تحقیقات، ۱۰ تا ۱۵ درصد داروها در ایران بدون مشورت با پزشک مصرف می‌شوند که در این بین، داروهای مسکن و آنتی‌بیوتیک‌ها بیشترین میزان مصرف خودسرانه را تشکیل می‌دهند. از عوارض این پدیده می‌توان به بستری شدن ۱۰ تا ۲۰ درصد از بیماران در مراکز درمانی به علت عوارض دارویی اشاره کرد.

علی جواهر فروش زاده، دکترای حرفه‌ای پزشکی، می‌گوید که «برخی اوقات پزشکان به سمت تجویزهای تجربی و تجویز دارو با دوز کمتر یا بیشتر می‌روند، اما پزشک درمانگر باید تجویز درست و منطقی دارو با دوز مناسب داشته باشد»، چراکه تجویز بالای پزشک منجر به افزایش مصرف آنتی‌بیوتیک می‌شود.اما دکترای حرفه‌ای پزشکی تهران حجت الله مقیمی می‌گوید که «بسیاری از بیماران خصوصا بیمارانی که به سرما خوردگی و یا آنفولانزا مبتلا می شوند از پزشک می‌خواهند که برای آنها آنتی‌بیوتیک تجویز کنند، یا سرخود از داروخانه بدون تجویز آنتی‌بیوتیک می‌گیرند».

توجه جدی به رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی، رعایت اصول تجویز و مصرف منطقی داروهای ضدمیکروبی، عدم مصرف خودسرانه داروهای ضدمیکروبی و کنترل عفونت‌های بیمارستانی، راه حلی است که رئیس سازمان غذا و دارو سید حیدر محمدی برای پیشگیری از بروز مقاومت میکروبی و کاهش مصرف داروهای ضد میکروبی پیشنهاد داده است.