به باور کارشناسان، چند ویژگی این طرح همچون تمرکز روی مناطق کمبرخوردار و شغلاولیها که عمدتاً جوانان را شامل میشود، میتواند بخشی از مشکلات بازار کار را رفع کند. بررسیها نشان میدهد یافتن شغل اول در اکثر اوقات برای افراد سختتر از یافتن شغل دوم یا سوم است. فردی که به هر نحو وارد بازار کار شود، میتواند از روابطی که ایجاد میکند، در راستای یافتن مشاغل جدید استفاده کند. از این حیث یارانه دستمزد میتواند دروازه ورود به بازار کار باشد، اما باید بر حسن اجرای آن نظارت داشت.
شرایط راهبردی
داوطلبان و جویندگان کار در صورتی مشمول طرح یارانه دستمزد خواهند بود که مدرک تحصیلی دیپلم و بالاتر داشته باشند و سن آنها بالاتر از ۳۷ سال نباشد. همچنین شرط سنی برای زنان سرپرست خانوار شغلاولی هم برای استفاده از این طرح تا سقف ۴۵ سال اعلام شده است.
طرح ملی یارانه دستمزد گرچه در مقیاس بازار کار ایران طرح کوچکی محسوب میشود، اما بر افزایش تعداد افراد تازهوارد به بازار کار مؤثر است. در آنسوی ماجرا، فعالان اقتصادی، بهخصوص کارفرمایان در بنگاههای کوچک از اجرای این طرح استقبال کرده و آن را زمینهساز تحرک و رونق بازار کار میدانند. تفاوت طرح ملی یارانه دستمزد با طرح کارورزی اینجاست که در طرح یارانه دستمزد، تفاوتی میان نیروی کار جدید و نیروی کار عادی بنگاه وجود ندارد و دولت فقط پرداخت بخشی از دستمزد او را متقبل میشود. در حالی که طرح کارورزی به دنبال ارزانسازی نیروی کار با قانونی کردن پرداخت دستمزد کمتر از رقم مصوب بود و بهشدت از سوی فعالان کارگری مورد مخالفت قرار گرفت.
شغلاولیها، فارغالتحصیلان، جوانان جویای کار و همچنین بنگاههای اقتصادی رسمی فعال در شهرستانهای کمبرخوردار، جامعه هدف طرح ملی یارانه مزد را تشکیل میدهند. این طرح در ۱۶ استان کشور به اجرا درمیآید که هشت استان در گام اول و هشت استان در گام دوم مشمول طرح اعلام شدند. براساس آمارهای سامانه ملی یارانه دستمزد، استانهای خوزستان و مازندران بیشترین تعداد داوطلب ثبتنامکننده و کارجوی جذبشده به بازار کار را به نام خود ثبت کردهاند. در استانهای خوزستان، کرمانشاه و مازندران، استقبال و مشارکت کارفرمایان بیشتر از سایر استانها بوده است.
دولت از راهکارهای مختلفی برای رونق اشتغال و کاهش نرخ بیکاری استفاده میکند. اجرای یارانه دستمزد، ارائه مشوقهای مالیاتی به مشاغل برای افزایش استخدام کارگران، سرمایهگذاری در پروژههای زیرساختی عمومی جهت ایجاد شغل و ارائه برنامههای آموزشی بهمنظور بهبود مهارتها و قابلیت اشتغال نیروی کار جزو این راهکارهاست.
علاوه بر این احتمال دارد از کسبوکارهای کوچک و استارتاپها با کمکهای بلاعوض و وامهای کمبهره حمایت شود، مزایای بیکاری و خدمات کاریابی برای کمک به جویندگان کار افزایش یابد و سیاستهای اقتصادی مطلوبی به وجود بیاید که رشد کسبوکار و هزینههای مصرفکننده را تحریک میکند. هدف این تلاشهای ترکیبی ایجاد بازار کار پویا و فراگیر، تقویت ثبات و رشد اقتصادی است. هدف اولیه یارانه دستمزد، تحریک اشتغال و حمایت از ثبات اقتصادی است. با کاهش هزینه نیروی کار، این یارانهها میتوانند به مشاغل کمک کنند تا نیروی کار خود را گسترش دهند و بهرهوری را بدون تحمل بار مالی کامل دستمزدها بالا ببرند.