وقتی مایع حیات همچنان در کرمان گم می‌شود

آنطور که مدیرعامل آبفا استان اعلام کرده چندین شهر و روستای استان درگیر تنش آبی هستند و درحالی که مصرف بهینه آب از سوی مردم و کشاورزان بسیار ضرورت دارد، جلوگیری از هدررفت آب که سهم قابل تاملی را از آن خود کرده نیز روی دیگر سکه است که گویا قرار نبوده و نیست حل شود زیرا طی چندسال اخیر این مشکل همچنان برقرار مانده است.

حالا این روزها و طی چند هفته اخیر در مرکز استان کرمان و برخی از دیگر شهرستان های استان، هرچه هوا گرم تر شد، افت فشار یا قطعی آب هم افزایش یافت و واقعیت اینکه در حالی که مردم برخی محله های شهر کرمان تابستان امسال نیز مثل سال گذشته با مشکل فشار کم و حتی قطعی آب در بیش از نیمی از شبانه روز در برخی محله ها روبه رو شدند، مدیر امور آب و فاضلاب شهرستان کرمان می‌گوید ۲۵.۳ درصد آب این شهر را پِرت(هدررفت ناشی از فرسودگی شبکه)، نشت شبکه و انشعاب های غیرمجاز تشکیل داده است.

معضلی که گویا صدای مسئولان آبفا را هم درآورده است و نیازمند کمک و حمایتی فراتر از مجموعه این شرکت تلقی می کنند.

تنش و بحران آب

چندی پیش البته علیرضا عبدیان مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان کرمان از وخامت وضعیت تامین و مصرف آب گفت و اعلام کرد که ۲۵ شهر و ۶۲۸ روستای استان در معرض تنش و بحران آبی قرار دارند.

براساس آمارها استان کرمان دارای ۸۴ شهر و پنج هزار و ۶۲۴ روستا است که ۲ هزار و ۶۵۰ روستا دارای شبکه تامین آب هستند و برای تامین این شهرها و روستاها ۳۲۰ میلیون مترمکعب در سال آب برداشت و استحصال می شود که ۹۴ درصد برداشت از منابع زیرزمینی است.

قسمت هایی از شهرستان کرمان طی چندهفته اخیر به عنوان گرم ترین نقطه ایران معرفی شده و لوله های آب شرب اهالی برخی از محله های مرکز استان نیز به ویژه از عصر به بعد خالی است؛ برخی نقاط مثل جوپار البته طی چند هفته اخیر مشکل شدیدتری از قطع مستمر در طول شبانه روز داشتند که گزارش آن را در ادامه می توانید مطالعه کنید:

کم آبی افت فشار در دیگر شهرستان ها مثل زرند نیز خبرساز بوده است؛ درواقع گرمای بی‌سابقه هوا از یک سو و کم‌آبی از سوی دیگر زندگی بسیاری از مناطق شهر کرمان را با مشکلات جدی روبه رو کرده و در این زمینه پیگیری‌های خبرنگار ایرنا نشان می دهد برخی از محله های شهر و شهرستان با قطعی در ساعاتی از شبانه روز و برخی دیگر با کمبود فشار آب روبه رو شدند.

محله هایی همچون بلوار جمهوری اسلامی، بلوار پرستار، هوانیروز، خیابان هلال احمر و بسیاری مناطق دیگر شهر کرمان که مردم می گویند درگیر کم آبی شدند.

البته در هنگام تهیه این گزارش و انجام مصاحبه طی ۲ هفته پیش، این افت فشار بیشتر بود و بعد از تماس خبرنگار هیچ یک  با مسئولان آبفا، طی چندروز اخیر در برخی نقاط، وضعیت بهبود نسبی یافته بود و در برخی مناطق نیز همچنان افت فشار گزارش می شود.

در این زمینه براساس انتقادهایی که می شود، مشکلاتی همچون تاخیر در افتتاح پروژه انتقال آب خلیج فارس به کرمان، ضعف مدیریتی و فرسودگی شبکه بر مشکلات گرما و کم آبی کرمان افزوده تا این مشکل همچنان برای اهالی این شهر پابرجا باقی بماند.

مسئولان به داد ما برسند

یکی از اهالی خیابان هلال احمر کرمان در این زمینه به خبرنگار هیچ یک گفت: آب ما بیش از یک هفته است که روزانه از حدود ساعت ۱۴ قطع می شود و ما تا صبح روز بعد آب نداریم؛ صبح ها که در محل کار هستیم و زمانی که به منزل برمی‌گردیم حتی یک قطره آب نیست.

وی ادامه داد: کمبود آب به حدی است که حتی برای کمترین نیازهای زندگی روزمره همچون شست و شو و پخت و پز خود هم با مشکل روبه رو شدیم.

این شهروند کرمانی از مسئولان به خصوص شرکت آب و فاضلاب کرمان درخواست کرد که با سرعت بیشتری به این مشکل رسیدگی کنند و گفت: مسئولان خودشان را جای مردم بگذارند، چگونه می توانند در این گرما که ادارات را به تعطیلی کشانده با بی‌آبی‌ تاب بیاورند؟.

وی در پاسخ به اینکه در صورت قطعی آب، آیا به صورت سیار آبی برای شما تامین شده است؟ افزود: حتی یکبار هم نشده و کسی این تانکرهای آبفا را ندیده است.

آمار رسمی: ۲۵ درصد آب کرمان گم می‌شود

این روزها بحث کمبود آب در حالی در جای جای شهر کرمان مطرح است که براساس اعلام رسمی مدیران آبفا، بیش از ۲۵ درصد از کل منابع آب این شهر گم می شود یعنی در شبکه هدر می رود تا مردم همچنان گرفتار کم آبی بمانند؛ مشکلی که جا دارد به سرعت توسط مسئولان رسیدگی و رفع شود.هرچندبرخی منابع غیررسمی تخمین می زنند هدررفت آب در سطح استان بیشتر از این میزان باشد و تا حدود ۲ برابر آمار رسمی باشد.

گرچه همواره هدررفت آب و فرسودگی شبکه در کلام مدیران آبفا از دغدغه ها و نگرانی های آنان بوده و هست، اما این پرسش هیچگاه پاسخ داده نشده که طی سال های اخیر چرا این مشکل حل نشده باقی مانده است؛ سهم وزارت نیرو در سطح کلان، مدیران استان در حل این معضل مهم و جای مدیریتی مدیران این حوزه کجا بوده است.

مدیر امور آب و فاضلاب شهرستان کرمان در گفت و گو با خبرنگار هیچ یک و در پاسخ به مشکلات بی آبی شهروندان با اشاره به اینکه آمار پرت شبکه به صورت سالانه سنجیده می شود گفت: ۲۵.۳ درصد آب بدون درآمد سال ۱۴۰۲ در شهر کرمان وجود داشت که حدود ۱۰.۵ درصد از این میزان مربوط به پرت و نشت شبکه و مابقی ناشی از انشعاب غیر مجاز است.

حمیدرضا فروغی افزود: شهر کرمان حدود یکهزار لیتر کمبود آب داشت و امسال با اضافه کردن یکسری چاه، حدود ۳۰۰ لیتر بر ثانیه آب به شبکه اضافه کردیم اما همچنان حدود ۷۰۰ لیتر کمبود داریم که این کمبود قرار بود با پروژه انتقال خلیج فارس جبران شود اما این آب هنوز به کرمان نرسیده است.

وی با بیان اینکه ما در جنگ کم آبی قرار داریم عنوان کرد: سعی ما بر این است که آدرس های کرمان را به صورت تک به تک مراجعه کنیم و اینگونه به مشکلات کم آبی مردم رسیدگی می کنیم.

اقدامات انجام شده و ضرورت صرفه‌جویی

مدیر امور آب و فاضلاب شهرستان کرمان در عین حال در پاسخ به اینکه چند حلقه چاه امسال برای تامین آب شرب شهر کرمان اضافه شده است؟ گفت: ۱۸ حلقه آب امسال به شبکه اضافه کردیم و در صورتی که آب خلیج فارس برسد دیگر برای تامین آب حداقل در شهر کرمان مشکلی نخواهیم داشت.

وی همچنین گفت: گرمای بی‌سابقه و طولانی مدت هوا میزان مصرف آب را افزایش داده، ضمن آنکه ما قطعی برق را نیز در برخی چاه ها داریم و این موضوعات باعث می شود مقداری در فصل تابستان به مشکل برخورد کنیم.

به گفته این مسئول، افت فشار و در برخی جاها حتی ممکن است قطعی آب را به همراه داشته باشد اما در مجموع همکاران ما در آبفا در حال بررسی این مشکل هستند و سعی می کنیم که این مشکلات را کاهش دهیم.

فروغی خاطرنشان کرد: سعی ما بر این است که همکاران ما آدرس به آدرس به منازل مردم بروند و سعی کنند حداقل یک بار در طول روز مخزن ها آبگیری شوند اما ضرورت دارد که مردم هم مقداری صرفه جویی کنند تا از این تابستان بگذریم.

با وجود آنکه گفته شده بود در تلاش هستند انشعابی از پروژه انتقال آب خلیج فارس، پیش از تابستان امسال به شهر کرمان برسد اما به علت آنچه تغییر پیمانکار خوانده شده، این وعده هنوز به مرحله افتتاح نرسیده است.

باتوجه به مصرف بالای ۹۰ درصدی آب در بخش کشاورزی، بی شک ضرورت مدیریت الگوی کشت، جایگزینی آبیاری نوین و دیگر اقدامات در آن بخش ها انکارناپذیر است اما اینها به منزله بی نیازی به صرفه جویی در بخش خانگی نیست؛ انتظار می رود در همه ایام سال به ویژه تابستان، مصرف بهینه توسط شهروندان به الگوهای ثابت فرهنگی و رفتاری تبدیل شود.

هرچند از سوی دیگر هم انتظار می رود مسئولان وزارت نیرو ، مساله هدررفت آب و شبکه فرسوده را جدی بگیرند تا در یک برنامه زمان بندی، شاهد پایانی بر گم شدن آبی باشد که به سختی تامین می شود؛ عمده تامین آب شرف کرمان از منابع زیرزمینی است و باتوجه به چندین سال خشکسالی، این بحران را باید در عرصه میدان، جدی تر گرفت.

حال با رسیدن به روزهای انتهایی مرداد که هوا باید رو به خنک تر شدن بگذارد و در نتیجه کاهش مصرف را شاهم باشیم، انتظار می رود تمهیدات با اولویت برای ترمیم شبکه، افزایش ظرفیت منابع تامین آب شرب استان و دیگر راهکارها در دستور کار قرار گیرد تا ضمن صیانت از منابع ارزشمند آب، شاهد چنین مشکلاتی آن هم در مراکز پرجمعیتی نباشیم.