عبدالناصر همتی از جمله وزرای پیشنهادی دولت چهاردهم است که پیش از آغاز به کار، برنامه مدونی را منتشر کرده است.
به گزارش هیچ یک _ این مساله نشان میدهد که او چالشهای اقتصاد کشور را بهخوبی میشناسد و پیش از آنکه به سیاستگذاری بپردازد، به دنبال ریشهیابی مشکلات و ارائه راهحلهای کارشناسی برای عبور از چالشهاست.
بر اساس برنامه همتی، «تامین ثبات اقتصاد کلان و پیشبینیپذیر ساختن اقتصاد» و «مهار تورم و حفظ و تقویت ارزش پول ملی» مهمترین اولویتهای وزارت اقتصاد در دولت چهاردهم خواهد بود. علاوه بر این، همتی در رشته اقتصاد تحصیل کرده است و سوابقی چون ریاست کل بانک مرکزی را در کارنامه خود دارد.
شناخت از اقتصاد کشور
نگاهی به کارنامه عبدالناصر همتی نشان میدهد که تحصیلاتش کاملا با مسوولیتی که به او پیشنهاد شده، مرتبط است. همتی در هر سه مقطع تحصیلی خود یعنی کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا، اقتصاد خوانده و عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران است. علاوه بر این، او سوابق اجرایی مختلفی دارد؛ برای مثال، از سال۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ ریاست یکی از مهمترین نهادهای سیاستگذاری اقتصادی در ایران یعنی بانک مرکزی را برعهده داشته است. داشتن مدرک تحصیلی مرتبط و سابقه فعالیت در نهادهای اقتصادی کشور، از جمله نقاط قوت همتی برای تصدی وزارت اقتصاد است.
عبدالناصر همتی از معدود وزرای پیشنهادی دولت چهاردهم است که پیش از آغاز کار بهعنوان وزیر اقتصاد، برنامه خود را بهصورت عمومی منتشر کرده است. این مساله نشان میدهد که او چالشهای اقتصاد کشور را میشناسد و پیش از سیاستگذاری، به دنبال ریشهیابی مشکلات و ارائه راهحلهای کارشناسی برای عبور از چالشها است. همتی در ابتدای برنامه خود به تشریح چالشهای اقتصادی کشور پرداخته است. بر اساس برنامه او، «رشد اقتصادی پایین و نوسانی»، «نرخهای تورم بالا و مزمن»، «نابرابری در توزیع درآمد و ثروت»، «ناترازی شدید سیستم بانکی»، «تداوم کسری تجاری غیر نفتی»، «کاهش شدید ارزش پول ملی»، «گسترش بیش از حد مخارج دولت و بیثباتی و بینظمی در سیستم مالی» و «عدم ورود سرمایه خارجی مناسب و کمبود منابع ارزی برای تامین تجهیز سرمایه» از جمله مهمترین چالشهای موجود در اقتصاد کشور است.
منشأ سیاسی نااطمینانی
عبدالناصر همتی در نطق خود در جلسه علنی مجلس نیز به تشریح برنامههای اقتصادی پرداخت و گفت: «بیثباتی اقتصادی ناشی از تورم مزمن که در ۵سال گذشته در محدوده ۴۰درصدی بوده، قدرت خرید مردم عزیز و معیشت آنها را بهطور جدی تحت تاثیر قرار داده است.» همتی در سخنرانی خود به سراغ عوامل مهم در ایجاد مشکلات و چالشها رفت و توضیح داد: «یکی از عوامل مهم در ایجاد مشکلات و چالشهای اقتصادی و بازدارنده رشد و توسعه اقتصادی کشور، وجود نااطمینانیهای گسترده در اقتصاد کشور است که اجازه بهرهبرداری از پتانسیلهای موجود برای دستیابی به توسعه اقتصادی پایدار را سلب کرده است. منشأ نااطمینانیهای اقتصادی، عوامل سیاسی یعنی تحریمها، عوامل نهادی یعنی بیثباتی در قوانین و مقررات و دیگر عوامل درونی و بیرونی است.
تحمیل نااطمینانیهای سیاسی به اقتصاد
یکی از انتقاداتی که به همتی وارد میشود مربوط به کارنامه او بهعنوان رئیس کل بانک مرکزی است. منتقدان معتقدند که جهش تاریخی نرخ ارز در دوران تصدیگری همتی بهعنوان رئیس کل بانک مرکزی نقطه سیاهی در کارنامه اوست و دلیلی ندارد که فردی با این کارنامه اجرایی بار دیگر در یکی از رئوس مثلث سیاستگذاری اقتصادی در کشور قرار بگیرد. نگاهی به تحولات اقتصادی ایران در سالهای گذشته نشان میدهد که همزمان با بروز نااطمینانیهای خارجی یعنی آغاز ریاستجمهوری دونالد ترامپ در آمریکا، فضای اقتصاد ایران نیز ملتهب شد. این در حالی بود که در سالهای پس از امضای سند برجام، ثبات بر اقتصاد کشور حاکم بود و پس از سالها تورم نیز تکرقمی شد. با این حال، خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریمهای جدید علیه ایران موجب شد تا درآمدهای کشور بهطور چشمگیری کاهش یابد.