دیگ سنگی
آنچه پیش از استفاده از دیگ سنگی باید بدانید
در زمان های گذشته مردم برای پخت و پز غذا از ظروف سنگی و مسی استفاده می کردند، اما امروزه شاهد انواع ظرف های لعابی، تفلون، شیشه ای، سرامیکی و … هستیم که موجب بروز انواع سرطان ها می شوند، چرا که با گذشت زمان و استفاده ی بیشتر از این ظروف کم کم قسمت هایی از ظرف جدا شده و از طریق غذا وارد بدن گردیده و در نهایت بیماری هایی را به وجود می آورند.
استفاده از این ظروف باعث تغییراتی در بافت و ساختار غذا می شود چرا که با داغ شدن بیش از حد و سریع ظروف بافت و عناصر مواد غذایی نمی توانند خود را با سرعت بالا تطبیق دهند در نتیجه به مرور زمان به سم و مواد سرطانی تبدیل می شوند.
اگر در طعم غذاهای پخته شده در ظروف سنگی و تفلون دقت کنید در می یابید که تفاوت فاحشی بین این دو غذا وجود دارد، چرا که غذای طبخ شده در ظروف سنگی از کیفیت و طعم خیلی خوبی برخوردار است.
ظروف سنگی از دیرباز برای پخت و پز مناسب ترین ظروف بودند و همچنین آبگوشت و دیزی های پخته شده نیز در این ظروف واقعا خوشمزه هستند. اگر دیزی سنگی میل کرده باشید حتما این مطلب را تصدیق خواهید کرد.
در این بخش از هیچ یک ، مطالب سودمندی در رابطه با روش ترمیم دیگ سنگی ترک خورده و مهیای دیگ سنگی نو برای پخت یا همان آب بندی دیگ سنگی را آماده کرده ایم.
مراحل پیش از آب بندی دیگ سنگی
قبل از آب بندی دیزی سنگی کارهایی لازم است که در ادامه توضیح داده ایم:
- اول خاک سنگی که در قسمت بیرونی و داخلی ظرف موقع تراشیدن سنگ باقی مانده را با دستمال خشک پاک کنید.
- دیگ را شسته تا خاک باقیمانده روی آن پاک گردد بعد به مدت چند ساعت به ظرف اجازه دهید تا خشک شود.
- بعد از خشک شدن تمام قسمت های داخلی و بیرونی ظرف دیزی سنگی را با روغن مایع یا دنبه به طور کامل چرب کنید. البته میتوانید زردچوبه را با روغن گرم ترکیب کرده و تمام بخش های دیگ را به آن آغشته کنید.
- بعد از چرب کردن کامل، ظرف را در یک مکان گرم به مدت یک روز قرار دهید تا روغن کاملا جذب ظرف شود مثلا در کنار بخاری یا در تابستان در زیر تابش آفتاب بگذارید.
- پس از گذشت یک روز ظرف سنگی را خوب بشویید.
- اکنون روغن کاری ظروف سنگی به اتمام رسیده و ظرف برای آب بندی آماده است.
* ذکر این نکته مهم است که تمام قسمت های داخلی و خارجی ظرف سنگی باید سیاه باشد، زیرا هر چه ظرف چرب باشد دیگ محکمتر خواهد بود پس بهتر است در شستن ظرف زیاد از مایع ظرفشویی استفاده نشود. بهترین روش شستن، با آب خالی است و اگر نیاز بود دو قطره مایع ظرفشویی برای شستن کفایت می کند.
آماده سازی دیگ سنگی نو یا ترک خورده
لازم است که دیگ های سنگی نو برای اولین بار حتما آب بندی شوند این کار برای ترمیم ترک های ظروف سنگی هم مناسب است.
- ظرفی را که با روغن چرب کرده و در آفتاب خشک کرده اید با آب و مقداری گندم و جو بدون پوست به همراه مقدار زیادی زردچوبه روی شعله ی کم بگذارید تا بجوشد منظور از این کار این است که این مواد لعاب پس بدهند.
- باید به مدت پنج ساعت بجوشد تا لعابدار شود. مواظب باشید آب داخل دیگ کم یا خشک نشود و اگر آبش کم شد آب اضافه کنید و بعد شعله را خاموش کرده و اجازه دهید حبوبات داخل دیگ سنگی خنک شود.
اصول استفاده و مراقبت از دیگ سنگی
نکات مهم در مورد پخت و پز و کارهایی که دیگ سنگی را خراب می کند عبارتند از:
- از تفت دادن و سرخ کردن مواد غذایی در این ظروف خوددرای شود.
- فقط غذاهای آبکی در ظروف سنگی پخته شود.
- هنگام پخت و پز شعله کم باشد.
- باید مواظب بود تا آب داخل ظرف هنگام پخت و پز کم یا خشک نشود.
- اگر آب غذا کم بود فقط آب جوش بیفزایید.
- دیگ سنگی را به طور مستقیم روی اجاق قرار ندهید حتما زیر آن شعله پخش کن بگذارید.
- هنگام حمل ظروف سنگی مواظب باشید با احتیاط جا به جا کنید تا ترک بر ندارد.
- از جوشاندن شیر در ظرف سنگی خودداری کنید.
- وقتی ظرف سنگی داغ است هرگز نشویید تا سرد شود زیرا اگر ظرف گرم در زیر آب سرد قرار بگیرد ترک بر می دارد.
- از پختن برنج در ظروف سنگی پرهیز کنید.
- می توانید انواع غذاها و خورشت های آبدار را در این نوع ظروف بپزید.
- سطح داخلی و خارجی دیگ سنگی حتما باید چرب باشد. پس ، از شستن زیاد این ظروف خودداری کنید و اجازه دهید روی ظرف کمی چرب بماند.
سخن پایانی
با رعایت این نکات ساده که پیش از این به آن ها اشاره شد شما می توانید به مدت بسیار طولانی از ظروف سنگی پرخاصیت خود به راحتی استفاده نمایید. به جرأت می توان گفت چنانچه استفاده صحیحی از این ظروف داشته باشید تا 200 سال هم عمر می کنند، بنابراین سعی کنید به جای اینکه به دنبال هزینه کردن برای قرص های آهن، ویتامین، روی و … باشید، از این ظروف سنگی که فواید بسیار زیادی دارند به کار بگیرید.
