اگرچه دلایل دقیق نیاز انسان به خواب هنوز بطور کامل شناخته نشده است، اما کارشناسان خواب معتقدند که مزایای بیشماری برای استراحت مداوم شبانه وجود دارد. همانطور که خوردن غذای مغذی، نوشیدن مایعات برای هیدراته نگهداشتن بدن و ورزش منظم برای سلامتی ضروری است، داشتن خواب باکیفیت و کافی نیز جزء مهمی از سلامت کلی انسان است. در هنگام خواب، بدن چندین فرآیند ترمیم و بازسازی انجام میدهد که تقریباً بر تکتک سلولهای اعضای بدن تأثیر میگذارد.
به گزارش هیچ یک _ اگرچه دلایل دقیق نیاز انسان به خواب هنوز بطور کامل شناخته نشده است، اما کارشناسان خواب معتقدند که مزایای بیشماری برای استراحت مداوم شبانه وجود دارد.
همانطور که خوردن غذای مغذی، نوشیدن مایعات برای هیدراته نگهداشتن بدن و ورزش منظم برای سلامتی ضروری است، داشتن خواب باکیفیت و کافی نیز جزء مهمی از سلامت کلی انسان است.
در هنگام خواب، بدن چندین فرآیند ترمیم و بازسازی انجام میدهد که تقریباً بر تکتک سلولهای اعضای بدن تأثیر میگذارد.
در نتیجه، خواب خوب شبانه یا کمبود خواب میتواند هم از نظر روحی و هم از نظر جسمی تأثیر بگذارد.
بیشتر بزرگسالان باید حداقل هفت ساعت خواب شبانه داشته باشند.
در ادامه به ۸ فایده خواب برای سلامتی اشاره خواهیم کرد.
خلق و خوی بهتر
خواب نقش مهمی در بازیابی بدن و افزایش سطح انرژی ایفا میکند. بنابراین بیدار شدن پس از یک استراحت خوب میتواند تأثیر مثبتی بر خلق و خوی افراد داشته باشد.
در مقابل، افرادی که خواب ناکافی دارند بیشتر در معرض خطر ابتلا به ناراحتیهای روانی هستند. کمبود خواب مزمن میتواند منجر به اضطراب، افسردگی و تحریک پذیری شود.
ایجاد یک روال منظم در خواب میتواند به کاهش این علائم و بهبود سلامت کلی روان کمک کند.
قلب سالم
خواب با کیفیت به سلامت قلب کمک میکند. در طول خواب، ضربان قلب کند میشود و فشار خون کاهش مییابد. این بدان معناست که در طول خواب، قلب و سیستم عروقی قادر به استراحت هستند.
در نتیجه، خواب ناکافی یک عامل خطر برای بیماریهای قلبی عروقی ناخواسته است.
کمبود خواب باعث میشود فشار خون برای مدت طولانی بالا بماند و خطر بیماری قلبی، حمله قلبی و نارسایی قلبی را افزایش دهد.
قند خون تنظیم شده
خواب بر رابطه بدن با هورمون انسولین نیز تأثیر میگذارد. انسولین به قند خون یا گلوکز کمک میکند تا وارد سلولهای بدن شود، حال از آنجائیکه سلولها از گلوکز به عنوان انرژی استفاده میکنند، پس هفت ساعت یا بیشتر خوابیدن در هر شب به تنظیم قند خون در بدن کمک میکند.
بزرگسالانی که کمتر از هفت ساعت در شب میخوابند در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ هستند. بدون خواب کافی، مقاومت بدن در برابر انسولین افزایش مییابد، زیرا سلولها قادر به استفاده مناسب از انسولین نیستند و به ورود قند بیش از حد در جریان خون منجر میشود.
بهبود عملکرد ذهنی
اعتقاد بر این است که خواب به حافظه و عملکرد شناختی کمک میکند. نظریه «انعطافپذیری مغز» در مورد اینکه چرا انسانها به خواب نیاز دارند توضیح میدهد که خواب از این جهت ضروری است تا مغز بتواند رشد کند، خود را سازماندهی مجدد کند، بازسازی کند و ارتباطات عصبی جدیدی ایجاد کند.
این ارتباطات در مغز به افراد کمک میکند تا اطلاعات جدید را یاد بگیرند و در طول خواب خاطرات خود را شکل دهند. به عبارت دیگر، خواب خوب شبانه میتواند به مهارتهای حل مسئله و تصمیمگیری بهتر منجر شود.
کم خوابی بر تفکر صحیح، بر شکل دادن به خاطرات، بر ظرفیت یادگیری و بر عملکرد کلی بدن در طول روز تأثیر منفی میگذارد.
فقط یک هفته خواب ناکافی، سرعت تفکر را کاهش میدهد.
خواب کمتر از پنج ساعت در شبانه روز به مدت یک هفته نیز دقت شما را کاهش میدهد. افرادی که کم خواب هستند در فعالیتهایی که نیاز به واکنش سریع و انجام چند کار دارند، مانند رانندگی، ضعیف عمل میکنند.
خواب ناکافی نیز بر قضاوت شما تأثیر میگذارد. کمتر از پنج ساعت خواب شبانه با رفتارهای پرخطرتر مرتبط است. یک فرد کم خواب بیشتر در معرض خطر تصمیم گیریهای ضعیف است، چراکه آنها فقط توانایی تمرکز بر نتیجه دلخواهشان را دارند و به عواقب آن فکر نمیکنند.
سیستم ایمنی ترمیم شده
«تئوریهای ترمیمی در مورد خواب» نشان میدهند که خواب باعث ترمیم و بازسازی بدن می شود و باعث میشود افراد در صبح احساس شادابی کنند.
در طول خواب، بدن هورمونهای رشد لازم برای رشد در کودکان و نوجوانان را تولید میکند. همین هورمونهای رشد، بافتها و سلولها بدن افراد در هر سنی که باشند را نیز ترمیم میکنند.
علاوه بر این، سیتوکینها که به سیستم ایمنی بدن در مبارزه با عفونتها کمک میکنند، در طول خواب تولید میشوند.
کمبود خواب میتواند پاسخ ایمنی بدن به عفونتها را ضعیف کند.
خلاصه اینکه کمخوابی مزمن میتواند افراد را مستعد ابتلا به عفونتهای رایج مانند سرماخوردگی کند و خواب ناکافی طولانیمدت میتواند خطر ابتلا به نقص ایمنی را افزایش دهد.
تسکین استرس
خواب مناسب هر شب میتواند به مدیریت استرس کمک کند. وقتی افراد سرحال از خواب بیدار میشوند، از عوامل استرسزای ناشی از کم خوابی مانند عملکرد ضعیف، مشکل در تفکر و بیرمقی اجتناب میکنند.
خواب باکیفیت همچنین میتواند اضطراب، افسردگی و سایر فشارهای سلامت روان مرتبط با استرس را کاهش دهد.
بهبود عملکرد ورزشی
از آنجائیکه تولید هورمونهای رشد در زمان استراحت به اوج خود میرسد، در نتیجه خوابیدن مناسب نقش مهمی در ریکاوری ورزشی ایفا میکند.
این هورمونهای رشد برای ترمیم بافتهای بدن ضروری هستند و احتمالاً به رشد ماهیچهها کمک میکنند. اکثر ورزشکاران برای ترمیم بدن و جلوگیری از اثرات تمرین بیش از حد، به هشت ساعت خواب در هر شب نیاز دارند.
بدون خواب، ورزشکاران در معرض خطر کاهش عملکرد، خستگی و تغییرات خلقی هستند. انجام فعالیتهای ورزشی با خواب کمتر نیز خطر آسیبدیدگی را افزایش میدهد.
این خطر زمانی بیشتر میشود که مدت زمان خواب ورزشکار کاهش یابد و مدت زمان تمرین افزایش پیدا کند.
حفظ وزن سالم
خواب باکیفیت، در کنار ورزش، مدیریت استرس و انتخاب رژیم غذایی سالم، بخش مهمی از حفظ وزن سالم را ایفا میکند.
در طول خواب، بدن به طور طبیعی مقدار بیشتری از هورمون سرکوب کننده اشتها به نام لپتین تولید میکند، در حالی که تولید هورمون محرک اشتها به نام گرلین را کاهش میدهد.
با این حال، زمانی که خواب شما کافی نباشد، سطح گرلین افزایش مییابد. به عبارتی، کمبود خواب میتواند منجر به احساس گرسنگی بیشتر شود.