کودک منظم
روش هایی برای تربیت کودک منظم
یکی از چالش های بزرگ والدین، یاد دادن نظم و انظباط به کودک است. انضباط درواقع، نوعی فرآیند حیاتی برای فرد و جامعه است و افراد منظم در زندگی موفق تر هستند و آینده بهتری در انتظار آنهاست بنابراین والدین از همان زمان کودکی می کوشند تا فرزندی منظم تربیت کنند.
برای آموزش نظم و انضباط به کودک،باید آموزش قوانین و رفتار به زبان و طریقه ای که کودک ان را می پذیرد، باشد. در این بخش از هیچ یک شما را با طریقه تربیت کودک منظم آشنا خواهیم نمود.
بعضی انضباط را مجموعه ای از قواعد رفتار، بعضی آن را عادات و تربیت انسان ها و برخی هم آن را فرمانبرداری می نامند، گرچه تمام این تعریف ها به واقعیت نزدیک هستند، ولی هریک از ما به مفهوم دقیق تری از انضباط نیاز داریم.
نکاتی برای تربیت کودک منظم
همه والدین می دانند که زندگی فردی و اجتماعی محروم از انضباط، هرگز زندگی سالم و موفقی نخواهد بود. برای تربیت کودک منظم، والدین ابتدا باید راهکارهای زیر را به کار ببرند و رفتارشان را اصلاح کنند.
به رفتار خود بنگرید:
برای تربیت یک کودک منظم ابتدا باید به رفتار خود بنگرید زیرا پایه اصلی و اساسی نظم و انضباط در زندگی فرزندان، رفتار والدین است.
اگر والدین خود عامل نظم نباشند، تنبیه یا توصیه مکرر به نظم برای ایجاد نظم و رفع بی نظمی کودکان سودی نخواهد داشت.
بهترین وسیله آموزش کودک وجود نظم در رفتار والدین است زیرا کودکان بخش زیادی از آموخته های خود را از طریق مشاهده رفتار والدین یاد می گیرند.
هیجانات خود را مدیریت کنید:
برای تربیت کودک منظم باید هیجاناتتان را کنترل کنید و مدیریت خشم خود را یاد بگیرید. کودک شما نباید احساس نماید که ایجاد محرومیت از سر کینه و عصبانیت است.
رفتارهای مشخص داشته باشید:
برای اینکه کودک شما نظم را بیاموزد شما باید رفتارهای مشخص داشته باشید. مثلا اگر کودکتان بی نظم بود ، هرگز نگویید «چون پسر بدی بودی»، یا «به حرف من گوش ندادی». سعی کنید رفتار را کاملا روشن کنید.
به کودک نگویید او را دوست ندارید:
اگر کودکتان بی نظمی نمود در بازخوردهای خود به او نگویید که او را دوست ندارید یا کل شخصیت او بد است بلکه به او بگویید که رفتار او اشتباه است و او را دوست دارید.
از قوانینی که تعیین نموده اید ، چشم پوشی نکنید:
اگر قانونی برای کودک خود تعیین نموده اید، هرگز از این قانون چشم پوشی نکنید و حتی قانون های کوچک خود را به طور مستمر و منظم انجام دهید.
بعد از رفتار کودک قوانین را اعمال کنید:
پیامدی که ایجاد می کنید باید دقیقا بعد از رفتارکودک باشد. مثلا اگر محرومیتی برای کودک بی نظمتان در نظر گرفته اید باید این محرومیت دقیقا بعد از انجام رفتار باشد و 2 ساعت بعد از بدرفتاری نباشد زیرا اینگونه کودک متوجه دلیل آن نمی شود و رفتار درست را یاد نمی گیرد و احساس طرد و ناامنی می کند.
هرگز کودکتان را تنبیه بدنی نکنید:
روی مدیریت خشم خود کار کنید و هرگز کودک خود را به خاطر بی نظمی تنبیه نکنید زیرا بر کاهش رفتار اثری ندارد و تنها بدرفتاری و پرخاشگری کودک را بیشتر می کند.
برای کنترل بی نظمی کودک او را نترسانید:
برای کنترل بی نظمی کودک او را نترسانید زیرا ترساندن سبب نمی شود که کودک رفتار درست را بیاموزد، بلکه آسیب های بیشتری به روان کودک وارد می کند.
با توافق یکدیگر شیوه یکسانی را تعیین کنید:
برای وضع قوانین در خانه والدین باید با یکدیگر همسو و هم جهت باشند و با توافق یکدیگر شیوه یکسانی را تعیین کنند و در اعمال این شیوه تداوم داشته باشند.
چنانچه نمناک در مطالب مختلف بخش خانواده و تربیت فرزند اشاره کرده است دو دستگی در خانه و انجام قوانین از طرف یکی از والدین سبب می شود کودک سوء استفاده نموده و قواعد را زیر پا بگذارد پس والدین باید در اعمال قواعدی که برای کودک تعیین می کنند و پیامدهای ناشی از عدم رعایت آنها ثابت قدم باشند تا کودک هم این قواعد را بپذیرد.
قوانین خانه را به او بیاموزید:
با بزرگ شدن کودکتان و درک ارتباط میان اعمالش و پیامدهای آنها، آموزش دادن قواعد خانه را به او شروع کنید.
مثلا اگر کودکتان رفتاری مغایر نظم انجام داد، ابتدا با او صحبت کنید که چرا این کار مجاز نیست و اگر دوباره این کار را انجام داد، پیامد این کار را برایش توضیح دهید و در صورت تکرار این عمل قانونی را که معین کرده اید، اعمال کنید.
پاداش دادن را فراموش نکنید:
برای آموزش نظم به کودک، نباید پاداش دادن را فراموش کنید و اثر مثبت تحسین کردن کودک را دست کم بگیرید. تقدیر کردن از رفتار خوب کودک در رفتار او تاثیر دارد و او را به ادامه دادن رفتار خوب و مناسب تشویق می کند.
نموداری را طراحی کنید و رفتارهای کودک را ثبت کنید:
نموداری را طراحی کنید و رفتارهای کودک را با مهره های مغناطیسی برای هر روز هفته روی آن مشخص کنید. این نمودار بهتر است، تصویری باشد تا وضع رفتاری کودک را به او نشان دهد.
این نمودار را روی یخچال بچسبانید و هر روز رفتارهای مناسب و نامناسب کودک را روی آن ثبت کنید و آن را به کودک نشان دهید.
پاداش یا تنبیه باید به طور روزانه اعمال شود. موکول کردن تنبیه به آینده دور تاثیری نخواهد داشت.
چه زمانی این نمودار تاثیر گذار است
زمانی این نمودار بر کودک تأثیر گذاشت، که او را به خاطر یادگیری کنترل کردن رفتارهای بدش، تحسین کنید.
کارهای خوب را به او آموزش دهید:
تنها کودکان را از انجام دادن کارهای بد نهی نکنید بلکه انجام دادن کارهای خوب را هم به او آموزش دهید.
مثلا به جای این که به کودک بگویید:«روی کاناپه نپر» به او بگویید:«روی مبل بنشین و پاهایت را روی زمین بگذار.»
حس مالکیت به فرزندانتان ببخشید:
بچه هایی که احساس می کنند یک مکان مخصوص به خودشان است، تمایل بیشتری به تمیز نگه داشتن آن دارند.
پس اجازه دهید اتاقی جدا داشته و خود اتاق را از نو بچینند یا قفسه ها را رنگ بزنند و در کل حس مالکیت داشته باشند تا اینگونه به برقراری نظم تمایل بیشتری پیدا کنند.
