سن دقیق پیری چند سالگیه؟
از چه سنی پیر هستیم و وارد سن پیری میشویم؟
خیلی از ما در طول روز به این فکر می‌کنیم که مدام سنمان در حال بالا رفتن است و آیا به سن پیری رسیده‌ایم؟ آیا دیگر در دسته‌بندی افراد جوان قرار نمی‌گیریم؟ اصلاً از چه سنی ما را جزو افراد پیر حساب می‌کنند؟
شاید شما بدن سالمی داشته باشید اما صرفاً به خاطر اینکه سنتان از یک حدی گذشته، فکر می‌کنید که در بین افراد پیر قرار می‌گیرید. به خاطر همین بسیار مهم است که بدانید از چه سنی پیر محسوب میشوید. در این بخش از هیچ یک به طور کامل راجع به این موضوع برایتان توضیح داده می‌شود.
همه چیز درباره دوره پیری و سن
سن و سال مبحثی است که نمی‌توانیم به صورت جداگانه آن را معیاری برای پیری یا جوانی بدانیم. در واقع جغرافیا، وضعیت سلامت بدنی و تحصیلات میتواند تاثیر بسیار زیادی در جوانی یا پیری فرد داشته باشند.
شما نمی‌توانید یک تعریف کلی برای سالمندی ارائه دهید و آن را هیچ تغییری هم ندهید، زیرا شرایط همیشه حرف اول را می‌زند. گاهی ممکن است این سوال را از خودتان بپرسید که بالاخره ما چه زمانی پیر شده و یا پیر خوانده میشویم یا اصلاً با بالا رفتن سن، سالم نگه داشتن بدن آیا واقعاً اهمیت دارد که ما پیر محسوب شویم یا نه؟
در واقع این سن ساختار بدون معنا و مفهومی است که خیلی‌ها آن را به عنوان بازنشستگی می‌شناسند، یعنی سن را نشان دهنده پیری یا از کار افتادگی می‌دانند که اشتباه است. اینکه پیری از چه تایمی دقیقاً آغاز می‌گردد، سوالی است که شاید ذهن شما را هم به خودش مشغول کرده باشد. حتی جالب است بدانید خیلی از ایرانی‌ها بر این عقیده هستند که سن را نباید به عدد یا به شناسنامه ببینید. در واقع چیزهای دیگری هستند که می‌توانند سن واقعی افراد را نشان دهند.
بازنشستگی مساوی با پیری است؟
سوالی که خیلی از شما می‌پرسید، این است که آیا بازنشستگی همان پیری است؟ یعنی اگر به سن بازنشستگی رسیدیم، باید به خودمان بقبولانیم که پیر شده‌ایم؟ در بعضی از فرهنگ‌ها خیلی‌ها بالا رفتن سن یا پیری را با مفهوم بازنشستگی یکسان و مشابه می‌دانند. یعنی بازنشستگی را دوره ای می‌دانند که دیگر نمی‌توانند خیلی از کارهای گذشته را در آن انجام دهند یا ماجراجویی داشته باشند یا فعالیت‌های تفریحی و ورزشی به انجام برسانند.
طبیعتاً در زمان‌های گذشته تفریحات زیادی نبود که افراد بخواهند آن را انجام دهند در نتیجه آنها در اوقات فراغت خود کار خاصی برای انجام دادن نداشتند. یعنی مردم به زندگی خود بدون تفریح خاصی ادامه می‌دادند تا اینکه به بیماری مبتلا شوند یا اینکه مثلاً در جنگ دچار جراحت شوند یا مثلاً خیلی راحت به طور طبیعی جان خود را از دست بدهند و زندگی اینگونه به پایان می‌رسید اما امروزه همه چیز تغییر کرده است.
از لحاظ زمانی عمرها طولانی‌تر شده و علت هم این است که در زمینه پزشکی پیشرفت‌های زیادی اتفاق افتاده است. یعنی اگر شما سنتان بالا برود، فقط صرفاً به خاطر همین موضوع دچار بیماری نمی‌شوید.
در عصری که ما زندگی می‌کنیم، انواع سبک زندگی سالم، داروهای پیشرفته و بسیاری از روش‌های مختلف وجود دارند تا بتوان از بیماری‌ها پیشگیری کرد و طول عمر خود را افزایش داد اما باز هم این سوال رایج است که بالاخره چه زمانی ما را پیر می‌نامند.
از آنجایی که سال‌های زیادی را صرف کار کردن می‌کنیم اما نسبت به پدران و مادران خود بدن سالم‌تری داریم، اول این سوال را از شما می‌پرسیم؛ در چنین شرایطی اصلاً سن چه اهمیتی دارد. در واقع سن و سال ساختار بی‌معنی است که نمی‌توانیم آن را با پیری مقایسه کنیم یا دلیلی برای پیری بدانیم.
بازنشستگی در سن 70 سالگی
طبق گزارشاتی که در سازمان توسعه و همکاری اقتصادی انجام شده و در سال 2020 نتایج آن را منتشر کردند، متوجه شدند میانگین سن بازنشستگی برای خانم‌ها 63.4 سال و برای آقایان 64.2 سال است.
طبق این گزارشاتی که وجود دارد، میانگین سال زندگی مردم بعد از اینکه بازنشسته می‌شوند؛ در آقایان به طور متوسط به اندازه 18.7 سال (یعنی این افراد در حالت حداکثری 24 سال و در حالت حداقلی 11 و نیم سال عمر می‌کنند) و برای خانم‌ها هم 22.8 سال (حداکثر آن 26.4 و حداقل آن 13.2 سال) است.
در خیلی از نقاط دنیا هم برای اینکه افراد بتوانند برای صندوق‌های بازنشستگی اقدام کنند، افزایش سن اهمیت بسیار زیادی دارد. البته که سن 67 سالگی نمی‌تواند یک عدد غیرمنطقی باشد اما خیلی‌ها 70 سالگی را به عنوان سن بازنشستگی انتخاب می‌کنند.
دیدگاه افراد هم اهمیت بسیار زیادی دارد؛ یعنی افراد جوانی هستند که سن و سال و پیری را نسبت به افراد دیگر متفاوت می‌دانند. چیزی که ما از پیری و سن و سال دریافت می‌کنیم، با چیزی که خانواده‌ها و والدین ما از آن درک کرده‌اند متفاوت است. همین موضوع باعث می‌شود نگاه ما به پیری تغییر کند.
در نهایت سوالی که وجود دارد، این است که آیا اصلاً سن و سال اهمیت دارد؟ از لحاظ شغلی می‌توان مسئله را بررسی کرد. افرادی که سن آنها بالا رفته یا مسن هستند و همچنان کار می‌کنند، مدام ذهنشان درگیر است، ارتباطات اجتماعی دارند و اخلاق کاری آنها با کیفیت است، قطعاً سن و سال نباید برایشان اهمیت داشته باشد.
روش‌های مختلف برای توصیف سن و سال
برای توصیف سن پیری میتواند به چند فاکتور مهمی که در ادامه لیست شده اند، اشاره کرد.
• توصیف سن و سال از لحاظ زمانی:
ساده‌ترین روشی که وجود دارد، این است که ما از لحاظ زمانی سن و سال را بررسی کنیم. یعنی دقیقاً همان کاری که همه ما برای نشان دادن سن خود به دیگران استفاده می‌کنیم که شامل شمارش روز، هفته و سال از زمان تولد می‌شود. این یکی از دقیق‌ترین روش‌هایی است که از طریق آن می‌توانیم به دیگران نشان دهیم چقدر عمر کرده‌ایم. خیلی‌ها سن و سال بالا را مساوی با بیماری‌های مزمن می‌دانند که چنین چیزی مخصوصاً در دنیای امروز اشتباه است و یک اندازه‌گیری صرفاً تک بعدی محسوب می‌شود.
• از لحاظ بیولوژیکی:
این روش میتواند تحت عوامل مشخصی در نظر گرفته شود. مثلاً سطح فعالیت روزانه و تحرک فرد، سبک زندگی و رژیم غذایی او میتواند نشان دهد که از لحاظ بیولوژیکی چند سال دارد. ما معمولاً برای سن بیولوژیکی کیفیت و سبک زندگی را در نظر می‌گیریم. یعنی باید دید که بدن چقدر توانسته با شرایط زندگی خودش را وفق دهد. مثلاً ممکن است یک فرد سن و سال کمی داشته باشد یا به اصطلاح جوان باشد اما به خاطر سختی‌هایی که در زندگی تحمل کرده، بدن بیولوژیکی او پیر محسوب شود یا کاملاً برعکس.
• از لحاظ اجتماعی:
معیار و عامل دیگری که میتواند به ما کمک کند تا توصیف سن داشته باشیم، این است که عادات و رفتار اجتماعی فرد را در طول زمان‌های مختلف بسنجیم. یعنی ببینیم که افراد نسبت به محرک‌های اجتماعی چه عملی و چه واکنشی دارند که این هم میتواند روی سن و سال تاثیرگذار باشد.
به غیر از همه مواردی که بالاتر گفته شد، دیدگاه نسبت به سن و سال، وضعیت جغرافیایی، وضعیت سلامت بدن و سطح تحصیلات میتواند تا حد زیادی روی پیری یا جوانی تاثیرگذار باشد. قطعاً در جامعه قدیمی چنین چیزی وجود نداشته و فقط سن تقویمی را نشان دهنده پیری یا جوانی می‌دانستند اما امروز در نظر گرفتن شرایط بسیار اهمیت دارد.
سن پیری از نظر سازمان بهداشت جهانی
سازمان بهداشت جهانی تا به الان پذیرفته که باید عددی را به عنوان سن پیری در نظر گرفت و عددی که این روزها معرفی می‌کنند، حدوداً بین 55 تا 60 سال است. خیلی از محققان عقیده دارند این عدد بین 45 تا 65 سال است؛ یعنی بازه سنی گسترده‌تری دارد.
چیزی که حقیقت دارد و در جامعه امروز می‌بینیم، این است که هیچ عدد ثابت یا حتی یک بازه عددی مشخص هم نمی‌توان برای این مسئله در نظر گرفت و بگوییم که یک نفر از دیگری جوان تر یا پیرتر است.
طبق گزارشاتی که اخیراً در مجمع جهانی اقتصاد مرسر انجام شده است و در سال 2023 آن را برآورد کرده اند، متوجه شدند که 39 درصد از افرادی که تحت بررسی قرار داشتند، در سن 70 سالگی در دسته افراد مسن قرار می‌گرفتند و 37 درصد از این افراد در دهه 80 زندگی می‌توانستند پیر تلقی شوند و 14 درصد هم اظهار داشتند که 60 سالگی میتواند سن آغاز پیری باشد.
