با اعلام اسامی‌فیلم‌های راه یافته به این رویداد طبق روال هر ساله بازار حرف و حدیث داغ شد. برخی اظهار یأس و مرثیه‌سرایی کردند که از تنور جشنواره امسال آبی گرم نمی‌شود و گروهی هم امیدوار بودند که همین وضعیت یعنی حضور فیلمسازان جوان می‌تواند مقدمه‌ای برای غافلگیری‌های بزرگ باشد. نگاه بیش از اندازه خوش‌بینانه به حضور کارگردانان تازه نفس شاید از نظر برخی گمراه کننده باشد اما به جرأت می‌توان گفت اتفاقاً غافلگیری‌های بزرگ جشنواره در دهه اخیر با همین کارگردانان نوظهور شکل گرفته است. جریان‌سازترین فیلمساز چند سال اخیر سعید روستایی و «ابد و یک روز» اوست یا چهره‌هایی چون هومن سیدی و محمدحسین مهدویان و محمد کارت با اولین فیلم‌هایشان در جشنواره به امضاهای معتبر و امید سینما تبدیل شدند. ضمن اینکه تجربه ادوار مختلف جشنواره ثابت کرده که با وجود ستاره‌های جلو و پشت دوربین گاهی آن اتفاق مورد انتظار رخ نداده و بزرگان سینما به نوعی دیگر و ناامیدانه مخاطب را غافلگیر کرده‌اند. گرچه جشنواره امسال از حضور فیلمسازان سرشناس قدیمی‌هم خالی نیست و چهره‌های نام آشنایی چون ابراهیم حاتمی‌کیا و رسول صدرعاملی در مرکز توجه قرار دارند. علاوه بر چهره‌های آشنا و فیلمسازان تازه نفس و کنجکاوی‌برانگیز، تعدادی هم فیلمساز کمتر آشنا حضور دارند که تعداد فیلم‌هایشان به انگشتان یک دست هم نمی‌رسد. از این 33 فیلم قرار است در جشنواره رونمایی شود و نمی‌توان با قطعیت راجع به کم و کیف آثار نظر داد. می‌توان با این امید منتظر مهم‌ترین رویداد سینمایی کشورمان ماند که برگزارکنندگان جشنواره بیش از تمرکز بر چهره‌های مشهور، آشنا یا حاشیه‌ساز تلاش کرده‌اند تنور جشنواره را با فیلم‌های خوب روشن نگه دارند و طبق آنچه اعضای هیأت انتخاب این دوره وعده داده‌اند جشنواره چهل‌وسوم سالی متفاوت برای معرفی پدیده‌ها باشد. در عین حال نباید این نکته مهم را فراموش کرد که با توجه به فرصت محدود تغییر مدیریت سینمایی و به تبع آن تغییر در شورای پروانه ساخت و ایجاد فضای تازه در سینما و همچنین انتخاب دبیر جشنواره نمی‌توان خروجی این دوره از جشنواره را تماماً حاصل رویکرد مدیریت تازه سینمایی عنوان کرد.
در عین حال تمامی دارایی سینمای ایران آثار به نمایش درآمده در جشنواره نیست و می‌توان با نگاهی به فهرست فیلم‌هایی چون «بت» حمید نعمت‌الله، «نفس‌خور» محمد کارت، «زن و بچه» سعید روستایی و… که یا به خاطر ادامه تولید یا برخی موارد فرم حضور در جشنواره را پر نکرده‌اند افق روشنی را برای اکران سال پیش‌رو ترسیم کرد. گرچه بودن هر فیلمی‌در جشنواره اثبات بهتر بودن آن نیست با همه این احوال جشنواره فجر به عنوان ضیافت سینمای ایران هر چقدر هم از روزهای اوج خود فاصله داشته باشد باز هم برای اهالی سینما و علاقه‌مندانش مهم است و بر همین اساس غیبت برخی آثار در فهرست جشنواره امسال که امید می‌رفت با نگاه کمی‌تعدیل شده‌تر برگزار شود سؤال‌برانگیز شده و واکنش اعتراضی فیلمسازانی چون اکتای براهنی را هم به دنبال داشته است. او مدعی شده است با وجود اینکه هفت عضو هیأت انتخاب «پیر پسر» را پسندیده و تحسین کرده‌اند اما فیلمش از راهیابی به بخش مسابقه بازمانده است. علاوه بر این فیلم، «رکسانا» پرویز شهبازی، «قاتل و وحشی» حمید نعمت‌الله و… از دیگر غایبان بزرگ سؤال‌برانگیز مطرح شده در فضای مجازی هستند که طبق شنیده‌ها مشکل آنها به دلیل مغایرت با یکی از بندهای قوانین جشنواره یعنی سال تولید بوده است. در عین حال درباره برخی از آثار هم شنیده می‌شود که حضور آنها منوط به تغییر سکانس و دریافت مجوز نمایش بوده است. هوشنگ گلمکانی از جمله منتقدان شناخته شده سینماست که با گلایه از غیبت همین آثار و حضور برخی چهره‌های کمتر شناخته شده نوشته است: «البته که این فیلم‌ها حاصل تولید در فضای ناسازگار سالهای اخیرند، اما میراث آن فضا برای اولین جشنواره دولت چهاردهم، فعلاً همین یک سطل آب سرد است بر سر اندک امید اولیه. طبعاً نمایش برخی از آن فیلم‌های خبرساز حاشیه‌هایی ایجاد خواهد کرد. این بستگی به عزم و انتخاب برگزارکنندگان جشنواره دارد که شاید بخواهند آسه بروند و آسه بیایند و قید گرمای جشنواره را بزنند.»
در همین راستا موازی با برخی حواشی ایجاد شده، خبرهای دلگرم‌کننده مبنی بر احتمال نمایش برخی از این آثار در بخش جنبی جشنواره شنیده می‌شود. محمدرضا مصباح یکی از اعضای هیأت انتخاب در این باره گفته است:
«ان شـــــــــاءالله طبق وعده‌ای که مسئولین وزارت ارشاد دادند بسیاری از آثار سینمای ایران که تاکنون به هر دلیلی فرصت نمایش نداشته‌اند در بخش ویژه جشنواره امسال اکران خواهند شد.» گرچه هنوز به صورت رسمی‌اسامی‌فیلم‌های این بخش اعلام نشده اما علاقه‌مندان جدی سینما، بخش جنبی این دوره از جشنواره را جذاب‌ترین بخش ادوار اخیر جشنواره فیلم فجر ارزیابی می‌کنند و مشتاقانه منتظر فهرست این آثار هستند.
باید منتظر ماند و دید آیا طبق وعده برگزارکنندگان جشنواره حداقل این آثار از جمله «قاتل و وحشی» که خود حمید نعمت‌الله برای نمایش آن در یک سالن کوچک درخواست داده، برای اهالی رسانه و منتقدان سینمایی نمایش داده خواهد شد.
در ادامه با مرور شناسنامه کوتاه آثار این دوره، امیدوارانه منتظر اسامی‌بخش جذاب جنبی چهل و سومین جشنواره فیلم فجر می‌مانیم.
۱۹۶۸
کارگردان: امیرمهدی پوروزیری / تهیه‌کننده: ایرج محمدی
بازیگران: امیر نوروزی، امیراحمد قزوینی، لیندا کیانی، پادینا کیانی
داستان درام تاریخی در اواخر دهه چهل روایت می‌شود. مقطعی که داستان فیلم در آن اتفاق می‌افتد سال 1968 میلادی و یا به عبارتی سال 1347 شمسی است که در این سال ایران میزبان مسابقات جام ملت‌های آسیا می‌شود. در این دوره تیم ملی کشورمان در مسابقه فینال با اسرائیل مصاف می‌کند.
آبستن
کارگردان: مصطفی و محمد تنابنده/ تهیه‌کننده: جلال تیموری
درام اجتماعی «آبستن» به شکل سکانس پلان فیلمبرداری شده و درباره خلاصه داستان آن توضیحاتی منتشر نشده است.
بازیگران: عباس غزالی، توماج دانش‌بهزادی، سوگل خلیق، مجتبی شفیعی
آنتیک
کارگردان:هادی نائیجی/ تهیه‌کننده: محمود بابایی
کمدی «آنتیک» داستانی از دل تاریخ معاصر ایران (قبل از انقلاب) روایت می‌کند و درباره دو دله دزد است که گذرشان به یک امامزاده می‌افتد.
بازیگران: پژمان جمشیدی، بیژن بنفشه‌خواه
اسفند
کارگردان: دانش اقباشاوی/ تهیه‌کننده: زنده‌یاد جلیل شعبانی
این فیلم روایتگر مقطع مهمی‌از زندگی شهیدعلی‌هاشمی‌از فرماندهان مطرح دفاع مقدس در شناسایی و طرح‌ریزی عملیات خیبر در قرارگاه سری نصرت است که با مشارکت بنیاد سینمایی فارابی و مؤسسه هنری رسانه‌ای اوج ساخته شده است.
بازیگران: محمدرضا مسعودی، مهدی زمین‌پرداز، سعید آل بوعبادی، خیام وقارکاشانی
اشک هور
کارگردان: مهدی جعفری/ تهیه‌کننده: مجتبی فرآورده
«اشک هور» در واقع نسخه سینمایی سریالی با عنوان «قرارگاه سری نصرت» است که سازمان سینمای سوره آن را تولید کرده است. این فیلم مانند فیلم «اسفند» روایتگر مقطعی از زندگی شهید علی‌هاشمی‌است.
بازیگران: رویا افشار، تورج الوند
بازی خونی
کارگردان: حسین میرزامحمدی / تهیه‌کننده: سعید پروینی
فیلم تازه کارگردان «کت چرمی» درباره اتفاقات اوایل انقلاب است. در آبان ماه سال 1360 اتحادیه کمونیست‌های ایران معروف به سربداران در جنگل‌های آمل و اطراف آن به منظور خلق یک انقلاب دیگر مستقر می‌شوند. درباره همین ماجرا چند سال قبل فیلم «ماهی سیاه کوچولو» ساخته شد.
بازیگران: ارسطو خوش‌رزم، سارا حاتمی، لیندا کیانی، پیام احمدی‌نیا
بازی را بکش
کارگردان: محمدابراهیم عزیزی/ تهیه‌کننده: مصطفی کیایی
این فیلم براساس یک داستان واقعی ساخته شده و آن طور که در برخی خبرها آمده موضوع ملتهبی پیرامون فوتبال و حواشی آن دارد.
بازیگران: محسن کیایی، هدی زین‌العابدین، محمد بحرانی و پوریا رحیمی‌سام
بچه مردم
کارگردان: محمود کریمی/ تهیه‌کننده: سیدعلی احمدی
درام اجتماعی «بچه مردم» در سکوت خبری تولید شده و هیچ اطلاعاتی از آن رسانه‌ای نشده است.
پیشمرگ
کارگردان: علی غفاری/ تهیه‌کننده: آرش زینال‌خیری
علی غفاری پس از ساخت فیلم «تک تیرانداز» در تازه‌ترین ساخته سینمایی‌اش روایتگر مقطعی از زندگی شهید قهاری سعید پس از دوران جنگ است. او در سال 58 در ماجرای پاوه در کنار دکتر چمران حضور داشت و بعدها نیز در کنار شهید احمد متوسلیان، احمد کاظمی‌و… در عملیات‌های مختلف حاضر شد.
بازیگران: مهدی نصرتی، الناز ملک، حسام منظور، ساناز سعیدی
تاکسیدرمی
کارگردان: محمد پایدار/ تهیه‌کننده: محمدجواد موحد
محمد پایدار که پیش‌تر برای فیلم کوتاه «نوشابه مشکی» جایزه بهترین کارگردانی و بهترین فیلم از نگاه مخاطبان را از سی و نهمین جشنواره فیلم کوتاه تهران دریافت کرد در اولین فیلم بلند سینمایی‌اش داستان برادر ناتنی محمدرضا پهلوی و علاقه‌مندی‌اش به شکار گوزن را روایت می‌کند. او در بحبوبه پیروزی انقلاب مجبور می‌شود برای پیدا کردن گوزن زرد به جنگل‌های شمال برود و…
بازیگران: سیدمجید صالحی، سیدهادی کاظمی، آناهیتا درگاهی، حسن معجونی
ترک عمیق
کارگردان: آرمان زرین‌کوب/ تهیه‌کننده: محسن چگینی
نخستین تجربه کارگردانی آرمان زرین‌کوب تهیه‌کننده سریال‌های «ستایش» و «مرگ تدریجی یک رویا» روایتگر داستان مردی به نام «محمود» است که بعد از مدتی از تیمارستان مرخص می‌شود و…
بازیگران: رضا بابک، بابک انصاری، حمید رشید، گلچهره سجادیه
چشم بادومی
کارگردان: ابراهیم امینی/ تهیه‌کننده: سجاد نصراللهی‌نسب
اولین تجربه کارگردانی ابراهیم امینی فیلمنامه‌نویس آثاری همچون «ایستاده در غبار»، «ماجرای نیمروز» و «موقعیت مهدی» داستان متفاوتی از یک درام اجتماعی دارد و قصه یک زن را در موقعیتی که گرفتار آن شده روایت می‌کند.
بازیگران: ساره بیات، مهدی‌هاشمی، علی باقری، ستایش دهقان
خاتی
کارگردان: فریدون نجفی/ تهیه‌کننده: محمد کمالی‌پور
خاتی یک درام اجتماعی زیست‌محیطی است که بیشتر به ارتباط انسان با محیط‌زیست و حیوانات می‌پردازد و در خلاصه داستان آن آمده است: «تراژدی وقتی آغاز می‌شود که محکوم به رفتن می‌شوی، آن هم وقتی همچون تنهاترین درخت جنگل بلوط ریشه در خاک دوانده‌ای.»
بازیگران: سارا بهرامی، آناهیتا افشار، سعید آقاخانی، فرید سجادی‌حسینی
خدای جنگ
کارگردان: حسین دارابی/ تهیه‌کننده: سعید سعدی
حسین دارابی پس از «مصلحت» و «هناس» سراغ زندگی شهید حسن طهرانی‌مقدم رفته و روایتی حساس از یک اتفاق مهم معاصر را به تصویر کشیده است.
بازیگران: ساعد سهیلی، داریوش کاردان، حسین سلیمانی، پیام احمدی‌نیا
داد
کارگردان: ابوالفضل جلیلی/ تهیه‌کننده: سیدامیر سیدزاده
ابوالفضل جلیلی پس از سال‌ها با فیلم «داد» در جشنواره حضور دارد و پیش‌بینی می‌شود «داد» مثل تمامی‌آثارش ساختاری مستند داستانی داشته باشد.
بازیگران: ابوالفضل سلیمی، کاوه دارابی، مسعود ناجی، شهاب طباطبایی
دست تنها
کارگردان و تهیه‌کننده: امیرحسین ثقفی
از فیلم تازه امیرحسین ثقفی که «مرگ کسب و کار من است»، «همه چیز برای فروش»، «روسی» و «کوچه ژاپنی‌ها» را در کارنامه دارد اطلاعاتی منتشر نشده و فیلم در سکوت خبری تولید شده است.
بازیگران: مجید مظفری، پیام احمدی‌نیا
رها
کارگردان: حسام فرهمند/ تهیه‌کننده: سعید خانی
نخستین اثر بلند سینمایی حسام فرهمند یک درام اجتماعی است که درباره داستان آن تاکنون توضیحی منتشر نشده است.
بازیگران: شهاب حسینی، غزل شاکری
زمانی در ابدیت
کارگردان: مهدی نوروزیان/ تهیه‌کننده: نیکی کریمی
این درام اجتماعی که اولین تجربه کارگردانی این کارگردان مقیم انگلیس در ایران است و در خلاصه داستان آن آمده است: شوهر مریم (لیلا حاتمی) به‌طور مرموزی ناپدید شده و او و دختر ۱۲ ساله‌اش را در بلاتکلیفی رها کرده. آنها امیدوارند که او زنده باشد.
بازیگران: لیلا حاتمی، بابک حمیدیان، عباس غزالی، نوید پورفرج و زنده‌یاد بی‌تا فرهی
زیبا صدایم کن
کارگردان: رسول صدرعاملی/ تهیه‌کننده: سیدمازیار‌هاشمی
فیلم جدید رسول صدرعاملی که پس از 7 سال از آخرین ساخته این کارگردان (سال دوم دانشکده من) در جشنواره فیلم فجر رونمایی می‌شود با اقتباس از کتاب «زیبا صدایم کن» نوشته فرهاد حسن‌زاده تولید شده و روایتگر قصه زندگی دختر پانزده سالهای است که در مؤسسه‌ای زیر نظر بهزیستی زندگی می‌کند.
بازیگران: فقط اسم امین حیایی رسانه‌ای شده است.
سونسوز
کارگردان: رضا جمالی / تهیه‌کننده: سلمان عباسی
در خلاصه داستان این فیلم که به زبان آذری تولید شده است آمده: «در زمان گذشته، مستندسازی به روستای کوچکی می‌آید و در مورد عقیم بودن زنان روستا مستندی می‌سازد، زنان برای دفاع از حیثیت خود فیلم مستند را می‌دزدند، اما…»
بازیگران: مریم مؤمن، حمدالله سلیمی، بهروز‌الله وردی‌زاده، صفت آهاری، ناصر محبی، رسول علی‌نژاد، ولایت خوبدل، احمد پروستان، محمد سیف، سیامک شاگردی، المیرا طاعتی، تعارف زمانی و حبیب شهبازی
شاه نقش
کارگردان: شاهد احمدلو / تهیه‌کننده: علی قائم‌مقامی
آن‌طور که در داستان این فیلم آمده، شهاب و ناصر قصد شرکت در انتخابات شورای مرکزی صنف خود را دارند، هر کدام نیز سعی می‌کنند در انتخابات صنف برنده شوند تا این که….
بازیگران: بهرنگ علوی، هومن برق نورد، نسیم ادبی، مینا وحید، شهرام قائدی، سیروس میمنت، پوریا میاندهی، مجید علیزاده، مژگان صابری، محمد متوسلانی، عنایت بخشی، مهدی میامی، رضا رویگری، شهین تسلیمی‌و پژمان بازغی
شمال از جنوب‌غربی
کارگردان: حمید زرگرنژاد / تهیه‌کننده: مهدی مددکار
درباره مضمون داستان این فیلم اطلاعاتی منتشر نشده است، این فیلم برخوردار از یک داستان جنگی سیاسی است که در نگاه اول، شباهت نام آن به شاهکار کلاسیک «شمال از شمال غربی» آلفرد هیچکاک توجه علاقه‌مندان سینما را به خود جلب می‌کند.
بازیگران: مصطفی زمانی، امیر آقایی و بهناز جعفری
شوهر ستاره
کارگردان: ابراهیم ایرج‌زاد/ تهیه‌کننده: علی اوجی
تنها اطلاعاتی که درباره فیلم «شوهر ستاره» منتشر شده این است که داستانی زنانه را به تصویر می‌کشد.
بازیگران: حامد بهداد و فریبا نادری
صد دام
کارگردان: پدرام پورامیری / تهیه‌کننده: مجتبی رشوند
براساس اطلاعات کمی‌که درباره این فیلم کمدی- جنگی منتشر شده، رضا عطاران در سینمایی «صد دام» ایفاگر نقش بدل صدام است.
بازیگران: رضا عطاران، پریناز ایزدیار، آزاده صمدی، عباس جمشیدی‌فر و محمد شیری
صیاد
کارگردان: جواد افشار/ تهیه‌کننده: محمدرضا شفیعی
این فیلم برشی از زندگی سپهبد شهید علی صیاد شیرازی را به تصویر کشیده است که در خلاصه داستان آن آمده: « مدتی است این سؤال رهایم نمی‌کند؛ چرا گلوله‌ها از کنارم می‌گذرند و نادیده‌ام می‌گیرند!؟» نکته جالب توجه درباره این فیلم، سال‌ها تحقیق و پژوهشی است که برای تألیف فیلمنامه آن صرف شده است.
بازیگران: علی سرابی و مارال بنی آدم
فریاد
کارگردان: محمدرضا اردلان/ تهیه‌کننده: بهمن اردلان
از فیلم سینمایی «فریاد» که نامی‌مشابه ساخته‌ای از مسعود کیمیایی را دارد هیچ اطلاعاتی در دسترس نیست.
کفایت مذاکرات
کارگردان: سهیل موفق/ تهیه‌کننده: سیدابراهیم عامریان
با آنکه جزئیاتی درباره داستان فیلم کفایت مذاکرات منتشر نشده است؛ اما باتوجه‌به نام فیلم و بازیگرانی که در آن به ایفای نقش پرداخته‌اند می‌توان حدس زد که قرار است با فیلمی سرگرم کننده در ژانر کمدی روبه‌رو شویم.
بازیگران: محسن کیایی، رویا میر علمی‌و ایمان صفا
گوزن‌های اتوبان
کارگردان و تهیه‌کننده: ابوالفضل صفاری
به غیر از آنکه این فیلم در ژانر درام اجتماعی تولید شده است، اطلاعات دیگری درباره داستان آن در دست نیست. هرچند شنیده‌ها حاکی از آن است که فیلم «گوزن‌های اتوبان» در راستای کارهای قبلی کارگردان آن قرار دارد و از طرفی شاید با فیلمی‌روبه رو باشیم که داستان خطی و سرراستی نداشته باشد.
بازیگران: نوید پورفرج، الناز شاکر دوست، صدف اسپهبدی، پیمان قاسمخانی و سامان صفاری
لولی
کارگردان: رضا فرهمند/ تهیه‌کننده: جلیل اکبری صحت
این ساخته سینمایی رضا فرهمند، در سکوت کامل خبری تولید شده که کارگردان آن از سینمای مستند به سینمای داستانی گام نهاده است. یکی از بهترین کارهای او را در این عرصه ساخت مستند «زنانی با گوشواره‌های باروتی» می‌دانند.
بازیگران: ژیلا آل رشاد
ماریا
کارگردان: مهدی اصغری ازغدی/ تهیه‌کننده: علی لدنی
اولین فیلم بلند مهدی اصغری ازغدی، داستان ملتهبی دارد و در خلاصه داستان آن آمده است: پخش شدن ناخواسته یک فیلم تمرین بازیگری از یک دختر جوان علاقه‌مند به بازیگری که نقش روسپی خیابانی را اتود می‌زده و با یک کلیپ واقعی توسط مردم در شبکه‌های مجازی اشتباه گرفته شده زندگی او و یک گروه فیلمسازی را وارد معمایی پیچیده کرده است.
بازیگران: صابر ابر، پانته آ پناهی‌ها، حسین محجوب، محمد صدیقی‌مهر
مرد آرام
کارگردان: بهنوش صادقی/ تهیه‌کننده: مهدی‌هاشمی
بهنوش صادقی که تنها کارگردان زن جشنواره امسال فیلم فجر محسوب می‌شود در دومین فیلم بلند سینمایی‌اش، درام اجتماعی «مرد آرام» سراغ مشکلات اتباع افغانستانی در جامعه رفته است.
بازیگران: مهدی‌هاشمی، شمیلا شیرزاد
موسی کلیم‌الله(ع)
کارگردان: ابراهیم حاتمی‌کیا/ تهیه‌کننده: محمود رضوی
ابراهیم حاتمی‌کیا پنج سال پس از «خروج» با یک فیلم تاریخی مذهبی بار دیگر به جشنواره بازگشته است. «موسی کلیم‌الله(ع)» پایلوتی از فصل اول سریال است که در قالب نسخه سینمایی به جشنواره ارائه شده است و روایتگر دوران کودکی این پیامبر عظیم الشأن است.
بازیگران: مریلا زارعی / فرهاد آییش / علیرضا کمالی
ناتور دشت
کارگردان: سیدمحمدرضا خردمندان/ تهیه‌کننده: مهدی فرجی
این فیلم که نامش برگرفته از رمان مشهوری از سلینجر است، دومین تجربه سینمایی خردمندان بعد از «21 روز بعد» است و براساس یک پرونده و ماجرای واقعی ساخته شده است.
بازیگران:هادی حجازی‌فر، میر سعید مولویان، شبنم قربانی
