بورس
به طور کلی دو گروه ریسک‌های داخلی و خارجی به عنوان مهم‌ترین دلایل ریزش بورس و افت و خیزهای مکرر آن طی روزها و هفته‌های اخیر مطرح است.
تشدید ریسک‌های سیستماتیک ناشی از نامعلوم بودن وابهام در سیاست‌های مربوط به روابط ایران و آمریکا به خصوص بعد از انتخاب ترامپ به عنوان رییس جمهور ایالات متحده، یکی از مهم‌ترین دلایلی است که باعث شده عملا عرضه نسبت به تقاضای بورسی غلبه داشته باشد و از آن سبقت بگیرد.
علاوه بر این ریسک‌های سیستماتیک که از خارج بر بازار سرمایه اثرگذار است، در داخل نیز بالا بودن نرخ بهره نسبت به بازدهی تولید، موجب شده اساسا تولیدکنندگان هم دلیلی برای تولید نداشته باشند ومجموعه این دو عامل به کاهش جذابیت حضور در بورس و فعالیت در بازار سرمایه برای سمت تقاضا منجر شده است.
بنا بر دو عاملی که گفته شد عملا دلیلی برای صعود ارزش بخش عمده‌ای از سهم‌ها در بازار سرمایه وجود نداردو رشدی که پیش از این نیز در بازار مشاهده شد عمدتا ناشی از اثرگذاری شاخص‌سازها و نمادهای بزرگ در بورس بود اما کلیت بازار و تعداد قابل توجهی از سهم‌ها حتی در دوره صعود شاخص کل نیز وضعیت مطلوبی نداشتند.
انتشار خبر پیش‌فروش سکه و اخبار خودرویی اخیر در خروج سهامداران از بازار سرمایه موثر بوده است وحجم ریالی در نظر گرفته شده برای پیش‌فروش سکه که رقمی حول و حوش ۶۰ همت برآورد می‌شود عملا عدد بالایی در مقابل ریزش‌های بورس و شکل نگرفتن تقاضا در این بازار نیست. در واقع این پیش‌فروش‌ها به لحاظ قیمتی آنقدر جذابیت ندارد که بتوان از آن به عنوان یک عامل مهم و موثر در غلبه عرضه به تقاضا در بازار سرمایه و افت سهم‌ها یاد کرد.
دلیل قاطع ریزش‌های اخیر بورس همان موضوع ریسک‌های سیستماتیک و همچنین تاثیر نرخ بهره است که باعث شده عرضه نسبت به تقاضا در بازار افزایش یابد و عملا تقاضای مطلوب نیزدر این بازار شکل نگیرد.
نوسانی بودن بازار و اینکه در برخی روزها بازار مثبت و در برخی دیگر منفی است و بازار در کانال‌های مشخصی در حال درجا زدن وافت و خیز است یکی از مهم‌ترین نشانه‌های اثرگذاری ریسک‌های سیستماتیک است.
این وضعیت تا جایی ادامه‌دار خواهد بود که بازار به یک حالت تعادلی برسد.این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه با در نظر گرفتن فاکتورهایی مانند ارزش سودآوری و … شاخص کل بورس از نظر ارزشی ظرفیت رشد تا بیش از ۳ میلیون واحد را نیز دارد، گفت: بازار به لحاظ ارزشی قابلیت و ظرفیت رشد را دارد اما تا زمانی که تقاضای موثر شکل نگیرد و ریسک‌های سیستماتیک به قوت خود باقی باشد، سهم‌ها نمی‌توانند در ارزش‌های ذاتی خود معامله شوند و کلیت بازار نیز نمی‌تواند به سودآوری مطلوب برسد.
برای همین است که دیده می‌شود در روزهایی، به دلیل ورود پول به سهم‌های شاخص‌ساز و سهامی که نقدشوندگی بالاتری دارند، شاخص قدری صعودی شده و با خروج پول از آن‌ها در روزهای دیگر، شاخص با رشد منفی روبه رو می‌شود.
تا زمانی که ریسک‌ها و تنش‌ها کاهش نیابد شرایط بازار به همین منوال ادامه خواهد داشت.
