
برای موفقشدن، خانهتان را سادهسازی کنید
هیچ یک ،خانهتان باید یک پناهگاه باشد؛ جایی که آرامش داشته باشید، شاد باشید و آرام. ولی آیا وقتی خانهتان پر از وسایل است، میتوانید چنین احساسی داشته باشید؟پژوهشگران موسسهی نوروساینس دانشگاه پرینستون نتایجی تحقیقاتی را که در ژورنال نوروساینس تهیه کرده بودند، منتشر کردند که بهشکل مستقیم به زندگی ساماندهیشده و منظم اشاره داشت. بر اساس گزارش آنها با عنوان «اثرات متقابل مکانیزمهای بالا-پایین و پایین-بالا در قشر بصری انسان»:
«محرکهای بسیار زیادی که در میدان دید ما هستند، همزمان برای نمایشدادن خودشان به ما یا همان بازنمایی عصبی، با هم رقابت میکنند و اثر فعالیتهای همدیگر را در سراسر قشر بینایی و به شکل متقابل، از بین میبرند و اینگونه، نوعی آشفتگی را در ظرفیت پردازش سیستم بینایی که بسیار هم محدود هست، به وجود میآورند.»در واقع، وقتی محیط اطرافتان بههمریخته باشد، آشفتگی بصری باعث محدودشدن توانایی تمرکزتان میشود. آشفتگی در ضمن، توانایی مغزتان در پردازش اطلاعات را هم محدود میکند. آشفتگی، حواستان را پرت میکند و در نتیجه شما نمیتوانید اطلاعات را به خوبیِ حضور در یک محیط مرتب، منظم و بیسر و صدا پردازش کنید.یک لحظه اتاقی را تصور کنید با اثاثیهای مینیمال (حداقلگرا)، خالی از به همریختگی و خرتوپرتهای به درد نخور. یعنی همان اتاق مرتب، منظم و مینیمال.خودتان را ببینید که در این اتاق نشستهاید. به احساستان توجه کنید.حالا اتاقی را مجسم کنید پر از اثاث، مجله و کتابهای تلنبارشده روی میز که هرجایی را نگاه میکنید، پر است از آشفتگی و خرتوپرت.
با نشستن در این اتاق چه احساسی پیدا میکنید؟
بههمریختگیها تمرکزتان را میدزدند، باعث کلافگیتان میشوند، حواستان را پرت و اعصابتان را خرد میکنند. مغزتان آن چنان درگیر پردازش آن همه محرک میشود که نمیتوانید از لحظهتان لذتی ببرید.شاید نسبت به خیلی از وسایل خانهتان احساس خاصی داشته باشید. ولی ما دعوتتان میکنیم تا ذهنیت جدیدی در مورد آشفتگی فیزیکی به دست آورید و ببینید این بههمریختگی چه تاثیری روی سلامت ذهنیتان میگذارد. ساماندهی منزلتان شاید چندینبار احتیاج به تکرار داشته باشد تا بتوانید به راحتی با وسایلتان خداحافظی کنید. ولی اگر این فرایند را شروع کنید، از تاثیر مثبتی که روی انرژی و حالت ذهنیتان میگذارد، شگفتزده خواهید شد. استیو و بری در مورد چگونگی ساماندهی و پاکسازی منزل، در کتابشان با عنوان «دهدقیقه ساماندهی: عادت سادهسازی منزل بدون استرس» نوشتهاند. در این کتاب میتوانید ایدههایی با جزییات در مورد ساماندهی و مرتبسازی تکتک اتاقهای منزلتان پیدا کنید.اگر هر روز زمان کمی را برای سروساماندادن به خانهتان بگذارید، میتوانید خانهتان را در زمان کمتری نسبت به آنچه فکر میکنید و بدون احساس کلافگی ساماندهی کنید. فقط ده دقیقه در روز را بگذارید برای ساماندهی و پاکسازی بههمریختگیها تا بعد از چند هفته خانهی منظمی داشته باشید.در ادامه به فرایندی ده مرحلهای اشاره میکنیم که برای شروع، کمکتان خواهد کرد:
1. جایی برای گردآوری وسایل تعیین کنید
به جایی احتیاج خواهید داشت تا به صورت موقت، همهی وسایلی را که میخواهید جای دیگری انبار کنید یا بیرون بریزید، در آن گردآوری کنید. اتاق یا فضایی در خانهتان پیدا کنید که بتوانید این چیزها را تا زمان سروساماندادن، در آنجا قرار دهید. شاید هم بخواهید در هر اتاق، یک جای جداگانه برای این وسایل تعیین کنید، نه یک جای کلی که همه چیز آنجا قرار بگیرد. این کار هم ایرادی ندارد، البته اگر برایتان مهم نباشد که کوهی از وسایل در گوشهی اتاقتان قرار بگیرد.
2. جعبههایی برای این وسایل تدارک ببینید
باید جعبههایی در اندازههای مختلف برای دستهبندی این وسایل تدارک ببینید؛ مثل جعبهی وسایلی که میخواهید به خیریه ببخشید، به شخص دیگری بدهید، بفروشید یا انبار کنید. از کارتنهای ارزان برای این هدف استفاده کنید. بعدها میتوانید جعبههای ماندگارتری برای وسایلی تهیه کنید که میخواهید انبار کنید.
3. یک تایمر، دفترچه و خودکار، دمِ دست داشته باشید
به خاطر آنکه میخواهید در بازههای زمانی ده دقیقهای کار کنید، تایمری داشته باشید تا بدانید چه زمان باید کارتان را متوقف کنید. از کارهای زیادی که میتوانید در ده دقیقه انجام دهید، شگفتزده خواهید شد. در ضمن موقع ساماندهی و منظمکردن وسایل بهتر است دفترچه و خودکاری دم دست داشته باشید.شاید بخواهید وسایل نظمدهندهای که احتیاج دارید یا ایدههایی را که برای انبارکردن، بخشیدن یا فروختن دارید، بنویسید.
4. برنامهریزی کنید
برنامهریزی برای ساماندهی دهدقیقهای منزل به این معنیست که دارید عادت جدیدی را در برنامههای روزانهتان میگنجانید. عادتی که شاید سخت باشد. به وجودآوردن عادت، مهارتهای خاصی میخواهد تا بتوانید مطمئن شوید کوتاه نمیآیید. ساعت مشخصی را در روز برای عادت ساماندهیتان مشخص کنید. مطمئن شوید این عادت، دقیقا بعد از عادت دیگریست که از قبل دارید؛ عادتی مثل نوشیدن قهوهی صبحگاهی یا مسواکزدن. این سرنخ باعث میشود عادت ساماندهیتان را اجرا کنید. بعد از این که این عادت جدید را اجرا کردید، به خودتان پاداش بدهید.
5. از جایی شروع کنید که بیشترین زمان را در آنجا میگذرانید
اگر نمیدانید پروژهی ساماندهی و منظمکردن را از کجا شروع کنید، پیشنهاد میکنیم از جایی شروع کنید که بیشترین زمان را در آنجا میگذرانید. این مکان برای اغلب مردم، آشپزخانه، اتاق خواب یا پذیراییست. وقتی به اوضاع اتاقی که بیشترین استفاده را از آن میکنید، سر و سامان دادید، حس رضایتی شگرف سراغتان میآید و انرژی احساسی و آرامش ذهنی بیشتری خواهید داشت.
6. سیستم کارتان را مشخص کنید
برای این که بتوانید کار روزانهتان را در ده دقیقه تمام کنید، تصمیم بگیرید کارها را از بالا به پایین و از چپ به راست انجام دهید. مثلا در آشپزخانه با ساماندهی و تمیزکردن قفسههای بالایی کابینت در سمت چپ آشپزخانه شروع کنید و بعد، بروید سراغ سمت راست.همه چیز را از قفسههای سمت چپ بیرون بریزید، بعد، به سرعت هرچه را که میخواهید به درون قفسهها برگردانید و مرتب کنید. قفسه را تمیز کنید و بعد، وسایلی را که میخواهید نگه دارید، دوباره درون آن قرار دهید. وسایل باقیمانده را در جعبههای مناسب قرار دهید تا بیرون بریزید، بفروشید، ببخشید یا جایی انبار کنید. همین کار را با کشوها هم انجام دهید: همه چیز را بیرون بریزید، آنهایی را که میخواهید نگه دارید، مرتب کنید، کشو را تمیز کنید، وسایل را درون آن بچینید و بقیهی چیزها را در جعبههای مناسب بگذارید.
7. از تردید و دودلی دوری کنید
یکی از دلایل سختبودن ساماندهی برای مردم این است که نمیتوانند تصمیم بگیرند چیزی را بیرون بریزند یا نه. هزار و یک دلیل برای این سردرگمی وجود دارد، ولی الان باید با شک و دودلیتان کنار بیایید تا بتوانید بهخوبی همه چیز را ساماندهی کنید.به همین خاطر است که توصیه میکنیم فقط چیزهایی را دوباره به فضای ساماندهیشده برگردانید که واقعا میخواهیدشان. از شر هر چیزی که مطمئنید نمیخواهید یا احتیاج ندارید، خلاص شوید. هرچیزی را که شک دارید یا بعضی وقتها از آن استفاده میکنید، به جعبههای ذخیرهسازی انتقال دهید. روی جعبه برچسب بزنید، مُهر و مومش کنید و بگذارید داخل انبار.
8. سریع کار کنید
تا به حال متوجه شدهاید که موقع تمیز و منظمکردن خانه، خیلی راحت حواستان پرت میشود؟ چیزی برمیدارید، نگاهی به آن میاندازید، در موردش فکر میکنید و از خودتان میپرسید که باید با آن چه کار کنید. با سیستم ده دقیقهای، نوعی حس فوریت برای خودتان به وجود میآورید.سعی میکنید کاری را در مدت کوتاهی انجام دهید. به همین خاطر است که باید فقط چیزهایی را که میدانید به آنها احتیاج دارید، سر جایشان برگردانید. بعدا میتوانید در مورد بقیهی وسایل شکبرانگیز فکر کنید. بعد از یک مدت که آن وسایل جلوی چشمتان نباشند، متوجه خواهید شد که اصلا بهشان احتیاجی نداشتید.
9. به خانوادهتان بگویید
مطمئن شوید به آنهایی که با شما در یک خانه زندگی میکنند، خبر داده باشید که دارید این پروژهی ساماندهی را اجرا میکنید. حتی میتوانید از آنها کمک و پشتیبانی بخواهید تا پروژه، سرعت بیشتری بگیرد. حداقل باید مطمئن شوید آنها بعد از شما نمیروند فضاهای ساماندهیشده را به هم بریزند. اگر فرزندی دارید، خوب است او را هم در پروژهی پاکسازی دهدقیقهای همراه کنید. آنها از کارکردن و مسابقهدادن با ساعت لذت میبرند.
10. از این فرایند لذت ببرید
حتی کوچکترین موفقیتها باعث به وجودآمدن حس رضایت و غرور میشوند. هر روز کار کوچکی انجام میدهید که به خانهای ساده، مرتب و منظم ختم میشود. ولی عوض آنکه این کارهای روزانه را فقط وسیلهای برای رسیدن به آن هدف بدانید، سعی کنید از این بازهی زمانی ده دقیقهای لذت ببرید. موسیقی پخش کنید و خوش بگذرانید. وقتی کاری را انجام دادید، به خودتان جایزه بدهید: یک فنجان چای، چند دقیقه مطالعه یا کمی پیادهروی.«ماری کوندو»، نویسندهی کتاب «دگرگونی زندگی با جادوی نظم» میگوید: «فضایی که در آن زندگی میکنیم، باید مناسب فردی باشد که داریم به آن تبدیل میشویم، نه کسی که در گذشته بودیم.»اگر وابستگی شدیدی به گذشته دارید، چه از نظر فکری و چه از نظر به همریختگیهای فیزیکی، دارید خودتان را آزار میدهید. رهایش کنید. وسایلی که انرژیتان را میگیرند، رها کنید. ذهن و زندگی روزمرهتان را روی زمان حال متمرکز کنید تا به احساس آزادی و سبکباری برسید.