در شرایطی که هنوز مالیات بر خانههای خالی آنطور که باید و شاید شکل اجرایی به خود نگرفته است، شمال و غرب پایتخت در سیطره املاک خالی از سکنه با قیمتهای نجومی قرار دارد.
آخرین آمار و ارقام که در سال ۱۳۹۹ ارایه شد از وجود ۵۰۰ هزار واحد مسکونی خالی از سکنه در استان تهران حکایت داشت که حدود ۲۰ درصد واحدهای خالی کل کشور را به خود اختصاص داد. این در حالی است که به گفته شهردار تهران ۵۱ درصد خانوارها در این کلانشهر مستاجر هستند.
رشد سنگین قیمت مسکن در تهران منجر به دو عارضه افزایش سنگین نرخ اجاره بها و رکود خرید و فروش شده است. فعالیتهای ساختمانی نیز تحت تاثیر کسادی معاملات دچار رکود شده است. البته گزارشهای میدانی از وجود تعداد قابل توجهی املاک خالی از سکنه در نیمه شمالی تهران و همچنین منطقه ۲۲ واقع در غرب پایتخت حکایت دارد.
برخی آمارهای غیررسمی حاکی از وجود ۶۰ هزار واحد خالی در منطقه ۲۲ تهران به عنوان اصلیترین کانون ساخت و ساز در پایتخت است. گفته میشود بیش از ۱۳۰ هزار واحد مسکونی در منطقه ۲۲ قرار دارد در حالی که تعداد خانوارهای ساکن در این منطقه حدود ۷۵ هزار خانوار است.
از حدود پنج سال قبل موضوع اخذ مالیات از خانههای خالی مطرح شد تا اینکه پنجم آذر ۱۳۹۹ قانون اخذ مالیات از خانه های خالی توسط مجلس به تصویب رسید. اما از آن زمان تا کنون، این طرح به دلیل عدم دستیابی به اطلاعات دقیق و راستیآزماییهای پیدرپی درخصوص املاک خالی از سکنه آنطور که باید و شاید شکل اجرایی به خود نگرفته است.
سال ۱۴۰۰ رقم اخذ مالیات از خانههای خالی صفر بود و در چهار ماه ابتدای سال جاری ۲۲ میلیارد تومان از این محل مالیات اخذ شد که عدد قابل توجهی محسوب نمیشود.
مسئولیت شناسایی خانههای خالی بر عهده وزارت راه و شهرسازی است. این وزارتخانه ۵۲۰ هزار واحد را در کل کشور شناسایی و به سازمان امور مالیاتی معرفی کرده که از سوی این سازمان، میزان مالیات این خانهها ۱۰ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان محاسبه شده اما ۱۰۰ هزار مالک نسبت به آن اعتراض کردهاند. قرار شده وزارت راه و شهرسازی موارد اعتراض را بررسی و لیست مجدد ارایه دهد.
داوود منظور ـ رییس سازمان امور مالیاتی اواسط آبان ماه درباره وضعیت اجرای قانون مالیات بر خانههای خالی بیان کرد: ما تا اطلاعات را دقیق و کامل نکنیم، نمیتوانیم به مردم بابت دریافت مالیاتی که بدهکار نیستند فشار بیاوریم. در حال حاضر ما موضوع را با وزارت راه و شهرسازی دنبال میکنیم؛ آخرین فهرست اطلاعات پردازش شده در مورد خانههای خالی را باید به ما ارائه دهند تا ما بتوانیم برگههای مطالبه صادر کنیم و مالیات خانههای خالی سال ۱۴۰۰ را وصول کنیم.
با توجه به شواهد و قرائن به نظر نمیرسد که شناسایی دقیق واحدهای خالی از سکنه در نیمه دوم سال جاری نیز شکل اجرایی به خود بگیرد. سوال این است که آیا در حال ورود به سومین سال عدم توفیق دریافت مالیات از خانههای خالی هستیم؟