«قهوه ترک»؛ برقراری ارتباط از منظری زنانه

عشق همچنان که می‌تواند نیرویی مثبت، قدرتمند، تسخیر ناپذیر و انگیزه بخش باشد، به همان اندازه نیز، قادر است انسان را به ورطه غم و خشم سوق داده یا به نیرویی ویرانگر و مخرب بدل شود. این تفسیر که تا کنون در دراماتورژی آثار ادبی و سینمایی ایران و جهان، دستمایه بسیاری از نویسندگان و هنرمندان این عرصه بوده، می تواند بستری آشنا و پر افت و خیز برای نمونه‌های موفق درام پردازانه فراهم کند.

مجموعه قهوه ترک در دوازده قسمت پخش شده ، ضمن حرکت بر مدار حادثه ، هیجان و معما از چنین اندوخته ای برای استخراج درام بهره می برد. با وجود تمامی کمداشت ها و حفره های داستانی ملموس، در پرداخت و شکل گیری درام در این مجموعه، توجه به چند نکته مهم، ضروری به نظر می رسد.

نکته اول، فراهم آوردن فرصتی برای همکاری یک تیم حرفه ای، سینمایی داخلی با عوامل تولید در سینما و تلویزیون کشور دیگر ( ترکیه ) است؛ به این ترتیب ضمن ایجاد ارتباطات فرهنگی و هنری بین دو کشور، امکان تبادل نیروی انسانی و ایجاد فرصت های شغلی مشابه در هنر-صنعت هر دو فراهم می شود.

موضوعاتی همچون مهاجرت و چالش های پیش روی مهاجران، دلایلی که ممکن است فرد را مجبور به ترک وطن کند، همراه با نمایش دشواری های مهاجرت های غیرقانونی و نامطمئن، به ویژه در مورد زنان و کودکان، دیدنی و کمتر کلیشه انداگرچه نداشتن شناخت کافی از ظرفیت ها و محدودیت های هر دو طرف، خطر مخدوش شدن بازتابش واقعیت های اجتماعی و فرهنگی کشورها را دوچندان می کند، اما امید است تا با توسعه چنین گفتمانی، عرصه برای حقیقت نمایی و توسعه فعالیت های فرامرزی سینمای ایران در جهان هموارتر شود.

نکته بعدی در این مجموعه، پرداختن به داستانک های جذاب دیگری است که همراه با پیرنگ اصلی قصه پیش می روند. موضوعاتی همچون مهاجرت و چالش های پیش روی مهاجران، دلایلی که ممکن است فرد را مجبور به ترک وطن کند، همراه با نمایش دشواری های مهاجرت های غیرقانونی و نامطمئن، به ویژه در مورد زنان و کودکان، دیدنی و کمتر کلیشه اند.

به نظر می رسد که برای خالقین مجموعه قهوه ترک، توجه به احساسات درونی و قابل تعمیم برای کنش مندی بین افراد غیر هم زبان نیز، در قصه پردازی مهم بوده چرا که تکیه بر احساسات و عواطف انسانی در روند برقراری ارتباط، وقتی زبان قابل فهمی بین آدم ها وجود ندارد یا راه های گفت وگو برایشان بسته و دچار لکنت است، تنها وجه مشترکی است که می تواند، حتی در شرایط بحرانی، راهی در دسترس و مطمن و به مثابه یک زبان یکسان برای افراد عمل کند.

نکته مهم دیگر، تکیه بر زوایای مختلف زنانه در شخصیت پردازی خواهران دوقلو و دیگر زنان مجموعه است. همانطور که قدرت تاب آوری، عشق، مهربانی، همدردی، ترس، سرسختی ، شجاعت و … در دنیای زنانه، همان زبان و احساس مشترک را می آفریند، همچنین، سبب می شود تا اغلب زنان دنیا به شکلی عجیب و خارق العاده به هم شبیه باشند.

طنین و ترانه با انرژی و حس و حالِ هم نوسان، اما دارای ویژگی هایی متفاوت و گاه متضاد هستند. اما همین دو، در مخاطرات پیش رو، حسی مشترک را تجربه می کنند و حتی جسارت قدم برداشتن در دنیای آن دیگری را دارند.
حتی ایپک تن الجای – هنرپیشه زن ترک که برای مخاطب ایرانی چهره ای آشناست- در نقش طلعت، صاحب یک مسافرخانه دنج، به ترانه کمک می کند تا اقامتی دلپذیر و آسان تر را در غربت تجربه کند. او در معاشرت با ترانه و بعدتر حتی با طنین، بی آنکه زبان آنها را بفهمد، در جهانی زنانه با آن ها گفت و گو می کنند.

در گفت و گو با بسیاری از مخاطبان مجموعه، اینطور استنباط می شود که در برخی فصل ها، نوع روایت گری و تدوین برای مخاطب عام گیج کننده و مغشوش است و به همین دلیل، گاهی جرعه های این فنجان تلخ، همچون آینده مبهمش، به سختی مزمزه و هضم می شود.

با این توصیف، اما، پازل درام در حال کامل شدن است و در کنار فلاش بک‌های روایی، جدا از تله پاتی میان دو قلوها، پارانویا، حس انتقام، پشیمانی، پنهان کاری و سردرگمی، بخش مهم دیگری از روند تغییر و تحول کاراکترهای اصلی در قسمت های نهم تا دوازدهم را شکل می دهد و انتظار را برای به پایان رسیدن و کشف حقیقت دشوارتر می سازد.

قهوه ترک یک درام ماجرایی به کارگردانی علیرضا امینی و تهیه‌کنندگی محمد شایسته است که هر چهارشنبه ساعت هشت صبح توسط پلتفرم (سکو) فیلم‌نت منتشر می‌شود.

حامد بهداد، سارا رسول‌زاده، امیر جعفری، مجتبی پیرزاده، محمد ولیزادگان، امیر نوروزی، بهاره کیان‌افشار، شاهرخ فروتنیان، عرفان ناصری، فرید سجادی‌حسینی، پیام احمدی‌نیا، ایپک تن الجای، سلطان ساروهان و مهمت پولات در سریال قهوه ترک نقش‌آفرینی کرده‌اند.