قوری گل؛ تالاب زیبای آذربایجان شرقی
تالاب قوری گل یکی از جاذبه‌های طبیعی استان آذربایجان شرقی و مکان های دیدنی تبریز است که از لحاظ زیست محیطی نیز اهمیت بسیاری دارد.
گروه هیچ یک زندگی – تالاب قوری گل با وسعت ۲۰۰ هکتار در ۴۰ کیلومتری جنوب شرقی تبریز قرار دارد. این تالاب در ارتفاع ۱۸۹۰ متری از سطح دریا واقع شده و دارای طول و عرضی به طول چهار کیلومتر و مساحت ۱۶ کیلومتر است. ژرفای دریاچه در عمیق‌ترین نقطه به ۱۳ متر می‌رسد.
قوری گل در زبان ترکی به معنی تالاب خشک است. این تالاب در نزدیکی بستان‌آباد واقع شده و در ردیف آب‌های راکد آذربایجان به شمار می‌رود. گفتنی است شهر بستان‌آباد در محل شهر باستانی و گمشده «اوجان» بنا شده است. اوجان پایتخت ییلاقی در دوره ایلخانان مغول بوده، که بعدها در اثر حوادث روزگار به‌کلی منهدم شده است. این منطقه که از جاهای دیدنی استان آذربایجان شرقی محسوب می‌شود، در مسیر ارتباطی جاده ابریشم قرار داشته، همواره پرجمعیت بوده و دارای چمنزارهای وسیع و سرسبز و چشمه‌های آب معدنی است. ازاین‌رو، مرکز این منطقه از ابعاد تاریخی و آبادانی «بستان‌آباد» خوانده می‌شود.
تالاب قوری گل کجاست؟
تالاب قوری گل در ۴۰ کیلومتری جنوب شرقی تبریز، در ۱۵ کیلومتری غرب شهر بستان‌آباد و در نزدیکی روستای یوسف‌آباد قرار دارد.
برای دسترسی به تالاب، در جاده ترانزیت تبریز به بستان‌آباد، به‌سمت جنوب شرقی تبریز پیش برانید. حدود ۱۵ کیلومتری بستان‌آباد و در قسمت شمال جاده، به تالاب قوری گل خواهید رسید.
آدرس: استان آذربایجان شرقی، ۴۰ کیلومتری جنوب شرق تبریز، ۱۵ کیلومتری غرب شهر بستان‌آباد
منبع آب تالاب قوری گل
به‌دلیل اینکه تالاب قوری گل در مجاورت کوه‌ها و ارتفاعات برفگیر دامنه شرقی گردنه شبلی قرار گرفته، و به‌دلیل تامین آب از محل آب‌های جاری از بارش برف و باران و نیز تعدادی چشمه زیرزمینی که در کف تالاب جریان دارند، همواره در تمام فصول سال پرآب است. یکی از ویژگی‌های کم نظیر این تالاب در مقایسه با سایر دریاچه‌های منطقه این تالاب آب شیرین بودن آن بوده و در صورت تصفیه قابل شرب است. در حال حاضر این آب برای آبیاری کشتزارهای روستاهای پیرامون دریاچه یعنی روستاهای ارشتناب، رامناب و یوسف آباد، به مصرف می‌رسد.
حیات وحش تالاب قوری گل
تالاب قوری گل در سال ۱۳۵۴ به‌عنوان تالاب بین‌المللی در کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده و از سال ۱۳۷۳ به‌منظور حفظ گونه‌های جانوری اطراف دریاچه جز مناطق شکار ممنوع مدیریت می‌شود. همچنین به‌دلیل پذیرا بودن فصلی شماری از پرندگان حمایت شده مهاجر، از نظر زیستگاهی حائز اهمیت ملی و بین‌المللی است. دریاچه قوریگل با توجه به داشتن قابلیت‌های مختلف می‌تواند در برگیرنده اهدافی چون حفاظت از تنوع زیستی و آموزشی و تحقیقات و اکوتوریسم و غیره باشد.
گونه‌های جانوری که زیستگاه آن‌ها در این تالاب و محوطه آن است، انواع مختلفی را شامل می‌شود. برای مثال، در دهه‌های قبل این منطقه محل عبور و زیستگاه قوچ و میش‌های ارمنی بوده که با قوچ و میش‌های منطقه سهند در ارتباط بودند؛ ولی امروزه، به‌علت توسعه حوزه شهری و احداث صنایع مختلف در مسیر این ارتباط به‌کلی از بین رفته است. از جمله گونه‌های جانوری حاضر در منطقه تالاب می‌توان به پستاندارانی چون جربیل ایرانی، موش کشتزار، موش مغان، گرگ، روباه و سمور سنگی اشاره کرد. علاوه بر این، حدود ۹۲ گونه پرنده نیز در این تالاب شناسایی شده‌اند که از جمله آن‌ها می‌توان به اردک سرسفید، اردک مرمری و اردک بلوطی اشاره کرد. برخی دیگر از گونه‌های خرندگان و دوزیستان مانند انواع مارها (گرزه مار، مار پلنگی، کور مار و مار چلیپر)، مارمولک‌ها، قورباغه‌ها و ماهی‌ها در تالاب زندگی می‌کنند.
پوشش گیاهی تالاب قوری گل
تالاب قوری گل به‌لحاظ پوشش گیاهی نیز از تنوع بالایی برخوردار است؛ در این رابطه، بیش از ۲۸۰ گونه گیاهی درتالاب بین‌المللی قوری گل تشخیص داده شده که ۸۹ درصد آن درحوزه تالاب روییده و بقیه را گیاهان آبزی و نیمه آبزی تالاب و حوزه بلافصل آن تشکیل می‌دهند. گیاهان غوطه‌ور در آب تالاب به‌عنوان یکی از جذاب‌ترین جاذبه‌های تالاب به شمار می‌روند که گونه‌هایی مانند بارهنگ آبی، آلاله آبی، قوشاب شانه‌ای، انواع جلبک و فیتوپلانکتون را در بر می‌گیرد.
وضعیت آب و هوای تالاب قوری گل
این منطقه دارای آب و هوای زمستانی بسیار سرد و تابستانی بسیار معتدل است. متوسط حداکثر دمای سالانه ۴ الی۱۳ درجه سانتی‌گراد و متوسط حداقل دمای حوضه ۲/۰- درجه سانتی‌گراد است. ماه مرداد با میانگین دمای ۲ تا ۱۹ درجه سانتی‌گراد گرم‌ترین و بهمن با ۴ تا ۷- درجه سانتی‌گراد سردترین ماه سال در این منطقه است.
گردشگری در تالاب قوری گل
این تالاب از بعد گردشگری نیز از جاذبه‌های مهم استان آذربایجان شرقی به شمار می‌رود و به‌دلیل برخورداری از شرایطی چون وجود چشم‌انداز مناسب تنوع پرندگان آبزی و دسترسی به مراکز شهری و وجود علاقه عمومی به تفرج و گذراندن اوقات فراغت در طبیعت آن از قابلیت‌های ویژه‌ای برخوردار بوده و به‌علت قرارگیری در جاده ترانزیتی تهران- تبریز پذیرای مسافران بسیاری است.
امکانات تالاب قوری گل
در نزدیکی تالاب، پارک قوری گل قرار دارد که از مقاصد تفریحی و گردشگری عالی برای خانواده‌ها محسوب می‌شود. در این محوطه سرویس بهداشتی در نظر گرفته شده است. همچنین وسایل بازی برای کودکان وجود دارد. آب آشامیدنی، منقل و آلاچیق از دیگر امکانات آن هستند که البته برای استفاده از آن‌ها نیازمند پرداخت مبلغی جزئی هستید.
بهترین زمان بازدید از تالاب قوری گل
به گزارش وب گاه کجارو، به‌دلیل هوای بسیار دلپذیر و معتدل در فصول گرم سال، بهترین زمان بازدید از تالاب قوری گل فصل‌های بهار و تابستان است. البته در فصول دیگر نیز تالاب جذابیت‌های خود را دارد؛ اما وضعیت هوا می‌تواند برای برخی از بازدیدکنندگان آزاردهنده باشد.
