امروز دوم سپتامبر ۲۰۲۳ سالمرگ درگذشت نویسنده کتابهای «ارباب حلقهها»ست. افسانههایی که هر چند در زمان خود نیز مورد توجه واقع شدند اما دههها پس از مرگ نویسندهاش، با ساخت فیلمهای سینمایی «ارباب حلقهها» مورد استقبال صدها میلیون علاقمند قرار گرفتند. گزارش زیر نگاهی به زندگی و این اثر رونالد تالکین نویسنده این آثار دارد.
گرچه جان رونالد رول تالکین را پدر ادبیات فانتزی مدرن یا خیال پردازی حماسی میشناسند اما ساخت ۱۵ زبان توسط او، کاری است کارستان که وی در مقام استاد دانشگاه آکسفورد و یک لغت شناس برجسته به آن دست یافت.
گزیدگی توسط عنکبوت
افسانه سرای قصه ما سوم ژانویه ۱۸۹۲ در آفریقای جنوبی به دنیا آمد. گرچه او به لغت شناسی و شاعری نیز شهرت دارد اما معروفیت او ناشی از خلق ارباب حلقهها است.
پدر او آرتور روئل تالکین مدیر یک بانک انگلیسی و مادرش میبل سفلید بود. رونالد یک برادر کوچکتر به نام هیلاری داشت که دوسال بعد از او متولد شده بود.
رونالد در دوران خردسالی توسط یک عنکبوت گزیده شد. بعضی معتقدند پای این گزیدگی در داستانهای او وجود دارد اما رونالد گفت هیچ چیز از این حادثه یادش نمیآید و تنفری از این بندپایان ندارد.
از دست رفتن نانآور
هنگامی که مادر، برادر و خود رونالد برای ملاقاتی طولانی با خانواده به انگلستان رفته بودند پدر که در آفریقای جنوبی مانده بود، تب روماتیسمی گرفت و درگذشت. فقدان پدر، فقدان درآمد خانواده را به دنبال داشت. مادر ناچار رونالد سه ساله و هیلاری یکساله را همراه خود به بیرمنگام برد تا با پدر و مادرش زندگی کنند.
طولی نگذشت که آنها به روستای سیرهول مهاجرت کردند. رونالد از گشت و گذار در آسیاب، منطقه حفاظت شده موزلی باگ و تپه های کلنت و شهرها و دهات اطراف حظی وافر برد. این تفرج ها بعدها الهام بخش مناظر داستانهایش شد.
بی علاقگی به جزیره گنج
هر چند رونالد به درس علاقه زیادی نشان داد و مادر گیاه شناسی را به او آموخت و رونالد مناظر سبز اطراف را نقاشی هم کرد اما او علاقه وافری به زبان از خود نشان داد.
میبل خیلی زود مقدمات زبان لاتین را به پسرش یاد داد، طوری که رونالد در چهارسالگی قدرت خواندن را به دست آورد. مدت کوتاهی بعد روان نوشتن را نیز فرا گرفت.
او کتابهای فراوانی را خواند از جزیره گنج گرفته تا آلیس در سرزمین عجایب که البته چندان آنها را نپسندید. اما قصه هایی درباره سرخ پوستان آمریکا و آثار فانتزی جرج مک دونالد و کتاب های پریان نوشته اندرولنگ را دوست داشت. تاثیر این آخری در برخی نوشته های رونالد آشکار است.
نبود انسولین، فقدان مادر
دیری نپایید که زندگی باز به او سخت گرفت و در ۱۲ سالگی باز یتیم شد. مادر بر اثر دیابت نوع یک جان داد. او ۳۴ سال بیشتر نداشت. آن موقع هنوز انسولین کشف نشده بود که جان او را نجات دهد.
تالکین در ۱۹۰۳ برنده بورسیه تحصیلی شد و به مدرسه شاه ادوارد رفت. او در جوانی با یک زبان فراساخته به نام آنیمالیک که عموزاده هایش ساخته بودند برخورد کرد.
مدتی بعد به همراه عموزاده ها زبانی به نام نوبوش را اختراع کردند. دیری نگذشت که تالکین به تنهایی زبانی به نام نافارین را خلق کرد.
مرگ نویسنده
با ورود بریتانیا به جنگ جهانی اول تالکین با درجه ستوان دومی راهی جبهه شد. پس از خاتمه جنگ صاحب ۴ فرزند شد.
تالکین کمتر از دوسال پس از مرگ همسر در دوم سپتامبر ۱۹۷۳ بر اثر زخم معده و عفونت قفسه سینه در ۸۱ سالگی درگذشت.
ارباب کتابها
پرآوازه ترین اثر تالکین ارباب حلقههاست. این سه جلد با عنوانهای یاران حلقه(۱۹۵۴)، دوبرج(۱۹۵۵) و بازگشت شاه(۱۹۵۵) هم به صورت تکی و هم به شکل یک جلد کامل چاپ شد. تنها بیش از ۵۰ میلیون کپی از آن به ۲۵ زبان زنده دنیا به فروش رفت.
در فهرست برترین کتابهای جهان بیبیسی، ارباب حلقه ها به عنوان برجستهترین کتاب قرن بیستم برگزیده شده است.
شاه حلقهها
مطابق این افسانه، در روزگاران قدیم، الفهای صنعتگر حلقههای قدرت را می ساختند. سائورون شاه تاریکی هم همزمان حلقه یگانه را خلق کرد. او قدرت خودش را در آن دمید تا بتواند بر سایر حلقهها سلطنت کند. ولی ناکام ماند چرا که در جنگ با آخرین اتحاد الفها – آدمیان، شکست خورد و حلقه قدرتش به پسر شاه آدمیان رسید.
او به جای از بین بردن حلقه، آن را برای خودش نگه داشت ولی کشته شد و حلقه به دست موجودی به نام گالوم افتاد.
از آن طرف سائورون دنبال حلقه بود تا جسم و اقتدار خود را دوباره به دست آورد اما حلقه مفقود شده بود.
مدتهای مدید بعد، یک اتفاق باعث شد حلقه به دست یک هابیت به نام بیلبو بگینز بیفتد.
از آنسو در برج سیاه موردور قدرت سائورن هر لحظه بیشتر و بیشتر میشود. با این همه او به حلقه یگانه نیاز داشت تا آن را تکمیل کند.
در تولد صد و یازده سالگی بیلبو، او ناپدید میشود و حلقه قدرت را برای برادرزاده جوانش فرودو باقی میگذارد. فرودو سفری خطرناک را آغاز میکند. سائورون مکان حلقه را درمییابد. فرودو بایست سرزمین میانه را درنوردد و به اعماق سایههای موردور سفر کند و در آن جا با انداختن حلقه به آتش، شکافهای هلاکت آن را نابود کند…
دروی اسکار
تالکین به خاطر این اثر، برنده جایزه بین المللی داستان خیال پردازانه در سال ۱۹۵۷ شد.
سالها پس از درگذشت او، سه فیلم ارباب حلقهها شامل یاران حلقه (۲۰۰۱)، دو برج (۲۰۰۲) و بازگشت پادشاه (۲۰۰۳) به کارگردانی پیتر جکسون از روی کتابهای ارباب حلقهها ساخته شدند.
این سهگانه حدود ۳ میلیارد دلار در سراسر جهان فروخت. این مجموعه جوایز و نامزدیهای فراوانی را کسب کرد و ۳۰ بار نامزد جایزه اسکار در بخشهای مختلف از جمله بازیگری، طراحی صحنه، موسیقی و جلوههای ویژه شد. ارباب حلقهها ۱۷ اسکار را به دست آورد.