یبوست در کودکان مشکل خیلی رایجی است، شاید بتوان گفت یکی از شایعترین بیماریهای کودکان به حساب میآید. حرکات روده در کودک دچار یبوست، مشکل داشته یا مدفوع او سفت و خشک است. رایج ترین علل آن شامل: آموزش زودهنگام دستشویی رفتن و یا تغییر در رژیم غذایی. خوشبختانه خیلی از دلایل یبوست در کودکان زودگذر هستند.
گروه هیچ یک زندگی – یبوست در کودکان مشکلی است که در آن امکان دارد: کودک کمتر از دو بار در هفته دفع مدفوع داشته باشد. مدفوع کودک سفت و خشک باشد. دفع مدفوع برای کودک سخت یا همراه درد باشد.
امکان دارد کودکتان به شما بگوید حس میکند هنوز دستشویی دارد. در برخی از کودکان نسبت به کودکان دیگر تعداد دفعات دفع بیشتر است، پس امکان دارد چیزی که برای یک کودک عادی است با کودکان دیگر فرق داشته باشد. همین طور، با بزرگتر شدن کودکان، امکان دارد الگوی دفع مدفوع در آنها تغییر کند. حتی الگوی دفع نوزادان هم در طول چند هفته و چند ماه اول زندگی تغییرات بسیاری میکنند.
یبوست بیماری نیست ولی امکان دارد نشان یک بیماری دیگر باشد. در بیشتر موارد یبوست در کودکان خیلی طول نمیکشد و موضوع خطرناکی نیست.
علل یبوست در کودکان
نگه داشتن مدفوع
کودک به علت درد در موقع دفع مدفوع یا دست نکشیدن از بازی از رفتن به سرویس بهداشتی خودداری میکند. بعضی از کودکان در دیگر مکانها از رفتن به دستشویی خودداری میکنند چون در دیگر مکانها حس راحتی نمیکنند. حرکات روده دردناک به علت مدفوع بزرگ و سخت بوجود میآیند که در اثر نگهداشتن آن است.
آموزش دستشویی رفتن زود هنگام
چنانچه آموزش زود شروع شود کودک مدفوع خود را نگه میدارد. چنانچه کودک این عادت را یاد بگیرد ترک آن خیلی سخت است.
تغییر در رژیم غذایی
دریافت نکردن فیبر کافی که در میوهها و سبزیجات وجود دارد یا نخوردن آب کافی باعث یبوست میشود. یکی از علل یبوست این است که رژیم غذایی کودک به صورت ناگهانی از مایع به جامد تغییر میکند.
تغییرات روزمره
هر تغییری در زندگی کودک مثل سفر کردن، هوای گرم یا استرس بر روی حرکات روده اثر میگذارد. احتمال اینکه کودک هنگامی که به مدرسه میرود یبوست داشته باشد عادی است.
داروها
داروهای ضدافسردگی مخصوص و ویروسها و دیگر داروها میتوانند باعث یبوست شوند.
حساسیت به شیر گاو
حساسیت به شیر گاو یا به دیگر لبنیات باعث یبوست میشود.
سابقه خانوادگی
کودکانی که افراد خانواده ی آنها به این مشکل دچار بودهاند احتمال مبتلا شدن آنها وجود دارد و این بسته به ژنتیک و محیط زندگی کودک است.
شرایط پزشکی
یبوست در کودکان کمتر نشان دهنده ناهنجاری آناتومیک، مشکل متابولیک یا دستگاه گوارش یا سایر بیماریها است.
شیوههای پیشگیری از یبوست کودکان
استفاده از غذاهای دارای فیبر بالا در کودکان
به رژیمغذایی کودک غذاهای سرشار از فیبر مثل میوه، سبزی، حبوبات، نان و غلات سبوسدار بیفزایید. چنانچه کودک میلی به استفاده از غذاهای فیبردار ندارد، میتوانید به غذای روزانهی کودک چند گرم فیبر اضافه کنید.
بچهها را ترغیب کنید تا آب بیشتری بخورند
نوشیدن آب در بیشتر موارد یکی از بهترین راههای پیشگیری از یبوست کودکان است.
ورزش
انجام منظم حرکات ورزشی کمک میکند تا دستگاه گوارش کودک کارکرد بهتری داشته باشد.
داشتن برنامهای منظم برای اجابت مزاج
پس از هر وعده غذایی تایمی را برای دستشویی رفتن کودک قرار دهید. چنانچه نیاز است از یک چهارپایه استفاده کنید تا کودک در زمان دفع مدفوع راحتتر باشد.
کودک را با عادات طبیعی بدن آشنا کنید
بعضی کودکان در زمان بازی مدفوع خود را نگه میدارند و این کار در طولانی مدت سبب بیدایش یبوست میشود.
تشویق کردن کودک
به کودک خود پس از هربار رفتن به سرویس بهداشتی جایزه دهید. مثلا برچسب، کتاب یا بازی بهترین گزینه موجود است. چنانچه کودکی لباس زیر خود را کثیف کرد او را تنبیه نکنید.
داروها
چنانچه کودک دارویی را استفاده میکند که باعث یبوست میشود با پزشک در مورد این مشکل حرف بزنید.
چه زمان برای یبوست کودک به پزشک مراجعه کنیم؟
یبوست در کودکان اغلب جدی نیست. در هر صورت یبوست باعث پیدایش عوارض میشود. چنانچه یبوست کودک بیش از دو هفته طول کشید و علائم زیر را داشت به پزشک مراجعه کنید:
– خون در مدفوع
– تورم شکم
– تب
– غذا نخوردن
– برآمدگی کوچکی در اطراف مقعد
– کاهش وزن
– درد در هنگام حرکات روده