«جنگ» چه بلایی بر سر روان کودکان می‌آورد؟

سید حسن موسوی چلک، رییس انجمن مددکاران اجتماعی ایران در گفت‌وگو با پایگاه خبری هیچ یک _ درباره پیامد های روانی جنگ بر کودکان اظهار کرد:این روزها اخبار و تصاویر نگران کننده‌ای درخصوص وضعیت کودکان منتشر می‌شود که یکی از آنها اتفاقی بود که در بیمارستانی در غزه برای کودکان افتاد. متأ سفانه در جنگ‌های مختلف در تمام دنیا ما شاهد بی‌پناهی کودکان هستیم و کودکانی که نه نقشی در ایجاد جنگ دارند و نه نقشی در مدیریت جنگ دارند، بلکه فقط قربانی جنگ‌هایی هستند که با امیال و امراض سیاسی و جغرافیایی و غیره در جاهای مختلف اتفاق می‌افتد.

وی افزود: ما آثارش را در جنگ‌ تحمیلی عراق بر ایران دیدیم. در بمباران‌های اخیر و حملات اسراییل نیز کودکان زیادی از بین می روند یا دچار آسیب روحی و جسمی می شوند. آثار جنگ روی کودکان کوتاه مدت نیست و این آثار سالیان سال با آنها خواهد ماند و می‌تواند روی سلامت همه جانبه، آینده و ایفای نقش‌های شان در آینده تاثیر منفی بگذارد.

 رییس انجمن مددکاران اجتماعی ایران تأکید کرد: ‌ای کاش جنگی نبود و ما شاهد خونریزی نمی‌بودیم و ‌ای کاش در جنگ‌ها کودکان بی‌پناه، قربانی نمی‌شدند. اتفاقی که برای غزه افتاد و حتی کودکانی که در زلزله‌ها آسیب می‌بینند همان‌طور که در هرات افغانستان رخ داد و در بحران‌های طبیعی دیگر، باعث می شود کودکان تحت تاثیر این بحران‌ها قرار می‌گیرند. در چنین شرایطی حمایت‌های روانی اجتماعی از کودکان باید تقویت شوند و بچه‌های درگیر با جنگ و کودکانی که از بحران‌های طبیعی وغیرطبیعی تاثیر می‌پذیرند نباید رها و تنها شوند.

وی عنوان کرد: گرچه باید اعتراف کنیم که برنامه‌های مشخص و مدونی برای جلوگیری از عوارض منفی ناشی از این جنگ‌ها نداریم ولی این را بپذیریم؛ چه بخواهیم چه نخواهیم جنگ روی کودکان تاثیرات منفی خودش را خواهد گذاشت. کودکانی که فقط باید هزینه این جنگ‌ها را پرداخت کنند و هیچ نفعی از این جنگ‌ها نمی‌برند. ماهیت جنگ این است که بچه‌ها بیش از همه از جنگ‌ها تاثیر می‌پذیرند و آسیب می‌بینند که خیلی از این آسیب‌ها و پیامدها در بلندمدت خودش را نشان می‌دهد. حتی بچه‌هایی که سرپرستان خود را از دست می‌دهند و کسی نمی‌تواند جایگزین والدین‌شان شود. از این رو این عوارض برای این بچه‌ها مانا و ماندگار است.

ضرورت حمایت های اجتماعی در بحران ها

 موسوی چلک با اشاره به حمایت اجتماعی در بحران، عنوان کرد: مداخلات اجتماعی، روانی به طور سیستماتیک در جهت کمک به کودکان، خانواده ها و جوامع درگیر بحران ها برای کاهش آسیب پذیری و افزایش ظرفیت ها و مقاومت ایشان برای مقابله با بحران ها از قبیل جنگ، سیل، زلزله و…و بازگشت هرچه سریع تر به شرایط عادی با هدف پیشگیری از عوارض اجتماعی- روانی دراز مدت به ویژه به افراد با نیازهای خاص که به دلایل فرهنگی، اجتماعی یا زیستی آسیب پذیرتر است مانند کودکان ضروری است.

وی به الزامات ارایه حمایت های اجتماعی به کودکان در شرایط بحرانی از قبیل جنگ اشاره کرد و گفت: توجه به شرایط فرهنگی کودکان، توجه به فوریت و اولویت های نیاز ها و مشکلات کودکان، استفاده حداکثری از ظرفیت های کودکان، خانواده ها و جوامع درگیر بحران، تسهیل دسترسی کودکان به خدمات اجتماعی، توجه به تفاوت های فردی کودکان، توجه به کودک، خانواده و جامعه، ارایه خدمات اجتماعی در سه بازه زمانی کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت ، توجه به تفاوت های فردی کودکان، توجه به کودک، خانواده و جامعه،ارائه خدمات اجتماعی در سه بازه زمانی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت،توجه به تفاوت های فردی کودکان از جمله مهارت ها، تجارب، تاثیر پذیری از بحران، حمایت خانوادگی و اجتماعی و…تلفیق کودکان در برنامه های اجتماعی از جمله آموزش، پرهیز از ایزوله کردن کودکان، توجه به طول مدت ، شدت بحرانی که کودک تجربه کرده است و توجه به وضعیت کودکان قبل ، حین و بعد از بحران از مهمترین این حمایت‌ها به شمار می روند.

وی با ترسیم دسته بندی کودکان در معرض بحران، گفت: این کودکان اغلب دارای معلولیت بوده یا کودک کار هستند و یا دارای بیماری‌های خاص، برخی از آنها اتباع خارجی،معتاد، بی سرپرست و یا کودکان خیابانی هستند.

رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران با اشاره به چگونگی پذیرش کودکان در معرض بحران، اظهار کرد: بررسی همه جانبه وضعیت کودکان،  و ارائه خدمات و حمایت های اجتماعی و…متناسب با شرایط کودک باید به درستی صورت بگیرد.

وی به بررسی شیوه های حمایت اجتماعی اشاره کرد و گفت: این شیوه ها می تواند از طریق در منزل، در مراکز مرتبط دولتی یا غیر دولتی،از طریق خانواده های جایگزین موقت و دائمی،در اردوگاه ها، اسکان موقت و نزد اقوام صورت گیرد.

شماره تلفن های امدادی در مواقع بحرانی

رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران با بیان برخی تلفن های امدادی و بحرانی در کشور اظهار کرد: خطوط تلفنی ۱۴۸۰،۱۲۳،۱۵۷۰،۱۱۰،۱۳۷، ۱۲۹،۱۱۲،۱۱۵،۱۲۵،۰۹۶۲۸ و خطوط خصوصی، تلفن‌هایی هستند که در بحران می‌توانند حامی کودکان باشند.

وی  به برخی حمایت های اجتماعی از کودکان در معرض بحران اشاره کرد و گفت: به چنین کودکانی می توان حمایت های روانشناسی، حقوقی، مددکاری اجتماعی،نگهداری آموزش و کمک های بهداشتی و درمانی ارائه کرد.

پایان پیام/